သူငယ္ခ်င္း...၊
မယူမျဖစ္ ယူရမယ့္ ဘာသာရပ္ ၈ ခု အေၾကာင္း ငါေျပာၿပီးၿပီျဖစ္လို႔ မင္းအေနနဲ႔ ဘယ္လိုအေၾကာင္းအရာေတြကို မျဖစ္မေန ေလ့လာသင္ယူရမယ္၊ ဘယ္လိုစာအုပ္စာတမ္းေတြ ဖတ္႐ႈေလ့လာရမယ္ဆိုတာ အတန္အသင့္ ဆ၀ါးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ငါထင္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာေရာ၊ အုိင္တီပါ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ မင္းအတြက္ ဒီေန႔လို ေခတ္ႀကီးထဲမွာ ဘာစာအုပ္စာတမ္းမွ် အထူးအေထြ ယူေဆာင္လာဖို႔ လိုအပ္လိမ့္မယ္လို႔ ငါမထင္ပါဘူး။ ငါတို႔ရဲ႕ အိုင္ယူေဂ် စာၾကည့္တိုက္ႀကီးရယ္၊ အင္တာနက္ရယ္၊ ပါေမာကၡေတြ သတ္မွတ္ေပးတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ၊ စာအုပ္ေတြရယ္နဲ႔တင္ သက္ဆုိင္ရာ ဘာသာရပ္ေတြကို အခက္အခဲမရွိ အဆင္ေျပေျပ ေလ့လာသင္ယူႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ငါယံုၾကည္တယ္။ ဘာသာရပ္အေၾကာင္းေတြကို ဆက္တိုက္ဆိုသလို ေျပာခဲ့ေလေတာ့ မင္းအတြက္ ေလးေလးပင္ပင္ေတြျဖစ္ၿပီး ငါ့စာေတြကို စိတ္ညစ္ေနမလားလို႔ေတာင္ ေတြးပူမိေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ မေန႔က မင္းပို႔လိုက္တဲ့ အီးေမးလ္ကို ဖတ္ရတဲ့ အခ်ိန္က်ေတာ့မွ ငါတို႔သင္ၾကားရတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိခြင့္ရတာ၊ ႀကိဳတင္ေလ့လာခြင့္ ရတာကို မင္းအေနနဲ႔ စိတ္၀င္စားတယ္၊ ေက်နပ္မိတယ္ဆိုလို႔ ၀မ္းသာရပါတယ္။ အစကေတာ့ ဒီစာမွာ တကၠသိုလ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အျခားအေၾကာင္းအရာေတြကို ေျပာဖို႔ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဘာသာရပ္အေၾကာင္းေတြကို ေျပာမိေလေတာ့ တစ္ဆက္တည္း ျဖစ္သြားရေလေအာင္ မယူမျဖစ္ မျဖစ္မေန မွတ္ပံုတင္ရမယ့္ ဘာသာရပ္ ၈ ခုက ေက်ာ္လြန္ၿပီး မင္းအတြက္ အႀကံျပဳခ်င္တဲ့ ဘာသာရပ္ေလးေတြအေၾကာင္း အနည္းအက်ဥ္း ေရးရင္ေကာင္းမယ္လို႔ ေတြးမိတဲ့အတြက္ ငါ့ရဲ႕ မူလစိတ္ကူးကို ေျပာင္းလဲၿပီး အဲဒီဘာသာရပ္ေတြအေၾကာင္း ေျပာျပခ်င္မိတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခုႀကိဳတင္ၿပီး ေျပာထားလိုတာက အခု ငါအႀကံျပဳမယ့္ ဘာသာရပ္ေတြကို မင္းအေနနဲ႔ မျဖစ္မေန တက္ကိုတက္ရမယ္၊ သင္ကိုသင္ရမယ္လို႔ ဆိုလိုတာမဟုတ္ဘဲ မင္းအတြက္ အသံုး၀င္မယ္၊ အက်ိဳးရွိမယ္လို႔ ယူဆတဲ့အေၾကာင္း အႀကံျပဳလိုျခင္းသက္သက္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာပါပဲ။ မင္းအေနနဲ႔ ၂ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ဘာသာရပ္ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာထဲကမွ လိုအပ္တဲ့ အနည္းဆံုး အမွတ္ေပါင္း ၄၀ ျပည့္ေအာင္ စိတ္ႀကိဳက္ဘာသာရပ္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ခြင့္ ရွိေနတာမို႔ ငါအႀကံျပဳတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြဆိုတာ တကယ့္ကို မျဖစ္စေလာက္ပါကြာ။
ပထမဆံုး အႀကံျပဳခ်င္တဲ့ ဘာသာရပ္ကေတာ့ "အေျခခံေဘာဂေဗဒ" (Essentials of Economics) ျဖစ္တယ္။ သင္ၾကားပို႔ခ်တာက ပါေမာကၡ ကိုေရး (Prof. Cooray) ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ဘာသာရပ္အေၾကာင္းနဲ႔ ပါေမာကၡအေၾကာင္း ေရွ႕စာတစ္ေစာင္ထဲမွာ ငါေျပာခဲ့ၿပီးသားမို႔ အထူးအေထြ မေျပာလိုေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီဘာသာရပ္ဟာ မယူမျဖစ္ ဘာသာရပ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ "ႏိုင္ငံတကာႏုိင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ" (International Political Economics) နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ ငါေျပာခဲ့ၿပီးသားမို႔ မင္းသိၿပီး ျဖစ္မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေနရာမွာ အထူးအေထြ မရွင္းျပတာကို နားလည္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ဒုတိယအႀကံျပဳခ်င္တဲ့ ဘာသာရပ္ကေတာ့ "အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး" (Southeast Asian International Relations-SEAIR) ျဖစ္တယ္။ သင္ၾကားပို႔ခ်သူက ပါေမာကၡ မ်ိဳး ျဖစ္တယ္။ အာဆီယံအေၾကာင္း ငါ့အေနနဲ႔ အေတာ္ႀကီးကို သိထား၊ နားလည္ထားတယ္လို႔ ထင္ထားခဲ့မိတာ ဒီဘာသာရပ္ကို သင္ယူရတဲ့ အခ်ိန္က်မွပဲ ငါသိထားတာေတြဆိုတာ အခ်က္အလက္သက္သက္၊ ကိန္းဂဏန္းသက္သက္သာျဖစ္ၿပီး တကယ့္အႏွစ္သာရေတြ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သိခဲ့ရတယ္။ တစ္ဆက္တည္းပဲ ဒီဘာသာရပ္ကို ယူခဲ့မိတာ အေတာ္ႀကီးကို မွန္ခဲ့တယ္၊ အက်ိဳးရွိခဲ့တယ္ဆုိတာ သိခဲ့ရတယ္။ အခုဆိုရင္ ငါတို႔ႏိုင္ငံက အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒ရာထူးကို ယူထားတာဆိုေတာ့ ဒီဘာသာရပ္ဟာ ပိုလို႔ေတာင္ အသံုး၀င္ေသးသကြ။ ဂ်ာနယ္အခ်ိဳ႕နဲ႔ အြန္လိုင္းစာမ်က္ႏွာ အခ်ိဳ႕မွာ ေရးထားတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခ်ိန္ထိုးၾကည့္ႏုိင္လာတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကို ေ၀ဖန္ရရင္ၿပီးေရာ၊ မေကာင္းေျပာရရင္ၿပီးေရာဆိုၿပီး ေဒသတြင္း ဘယ္အေရးကိစၥမွာ ျမန္မာအေနနဲ႔ ဘယ္လို မလုပ္လို႔၊ ဘယ္လိုမေျပာလို႔၊ ဘယ္လိုအေရးမယူလို႔ဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြကို ျမင္ရဖတ္ရတာ မင္းေတာ့မသိဘူး၊ ငါကေတာ့ ရယ္ခ်င္မိတာပါပဲ။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြကစၿပီး အခုေနာက္ဆံုး ႏုိင္ငံေရးကိစၥရပ္ေတြအထိ အမ်ိဳးစံုလင္ေအာင္ ေလ့လာသင္ယူရမွာျဖစ္တယ္။ SOUTHEAST ASIA ဆိုတဲ့ စကားလံုးျဖစ္လာပံု၊ Mandala ဆိုတာဘာလဲ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြရဲ႕ စစ္တပ္ေတြဖြဲ႕စညး္ဖို႔အတြက္ ဘယ္ႏုိင္ငံေတြက ကူညီေပးခဲ့သလဲ၊ ျမန္မာ့ေအာင္ဆန္း၊ ဗီယက္နမ္ ဟိုခ်ီမင္းနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ဆူဟာတိုတို႔ စဥ္းစားစိတ္ကူးခဲ့တဲ့ မူလရည္ရြယ္ခ်က္ကဘာလဲ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ အဖြဲ႕အစည္းမွာ တ႐ုတ္ပါ၀င္လာတာ ဘယ္သူ႔စနက္လဲ၊ ကြန္ျမဴနစ္ေတြ လႊမ္းမိုးမယ့္ရန္ကို ဘယ္လိုခုခံ ကာကြယ္ခဲ့ၾကသလဲ၊ အာဆီယံအဖြဲ႕မွာ ႀကီးစိုးျခယ္လွယ္ လႊမ္းမိုးထားတဲ့ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံရယ္လို႔ မရွိတာ ဘာေၾကာင့္လဲ၊ ASEAN Way ဆိုတာဘာလဲ၊ ေဒသတြင္းမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ စစ္ပြဲေတြရဲ႕အေၾကာင္း၊ ASEAN Spirit ဆိုတာ တကယ္ရွိသလား၊ ARF ရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ကဘာလဲ၊ ARF ဆိုတာ အင္စတီက်ဴးရွင္းတစ္ခုလား၊ အာဆီယံနဲ႔ တ႐ုတ္ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးက ဘယ္လိုဆက္ျဖစ္လာႏုိင္သလဲ၊ ၀မ္ၾကားေပါင္ရဲ႕ အာဆီယံ မူ ၃ မ်ိဳးဆိုတာ ဘာေတြလဲ၊ အာဆီယံနဲ႔ ဂ်ပန္ဆက္ဆံေရး ေနာက္ခံသမိုင္းေၾကာင္း၊ စသျဖင့္ စသျဖင့္ စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ အဖံုဖံုကို သိရွိေလ့လာခြင့္ ရခဲ့တယ္။ မင္းလည္း စိတ္၀င္စားမယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္။
ေနာက္ထပ္အႀကံျပဳခ်င္တဲ့ ဘာသာရပ္တစ္ခုကေတာ့ "ပဋိပကၡေျဖရွင္းျခင္း" (Conflict Resolution) ျဖစ္တယ္။ ပါေမာကၡ ကူမာဂအိ (Prof. Kumagai) သင္ၾကားပို႔ခ်တယ္။ ကုလသမဂၢနဲ႔ သူ႔လက္ေအာက္ ေအဂ်င္စီေတြကို မ႑ိဳင္ျပဳၿပီး ပဋိပကၡေျဖရွင္းျခင္းဆုိင္ရာ သီအိုရီေတြ၊ သေဘာတရားေတြ၊ ဥပေဒသေတြကို ေလ့လာသင္ယူၾကရတယ္။ ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္းၾကားမွာျဖစ္တဲ့ ပဋိပကၡေတြအေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံတစ္ခုစီမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့/ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျပည္တြင္းစစ္ေတြအေၾကာင္း၊ ကုလသမဂၢရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးထိန္းသိမ္းမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအေၾကာင္း၊ ႀကိဳတင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္းျခင္း၊ ၾကား၀င္ေစ့စပ္ျခင္း စတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအေၾကာင္း၊ စသျဖင့္ အေၾကာင္းအရာစံုကို ေလ့လာသင္ယူၾကရတယ္။ အစၥေရး-ပါလက္စတုိင္း ျပႆ နာကေတာ့ သီးသန္႔အခန္းက႑ တစ္ခုအေနနဲ႔ကို ေလ့လာသင္ယူၾကရတယ္။ ကေမၻာဒီးယား၊ သီရိလကၤာ၊ အေရွ႕တီေမာ စတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ျပည္တြင္းစစ္ေတြအေၾကာင္းနဲ႔ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ အေၾကာင္းကိုလည္း ေလ့လာခြင့္ရခဲ့တယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ ဒီေန႔ခ်ိန္ခါမွာ အေရးႀကီး႐ံုတင္မဟုတ္ဘူး ငါတို႔လို ျပည္တြင္းစစ္မီး တေငြ႔ေငြ႔ျဖစ္ေနဆဲ ႏုိင္ငံတစ္ခုက လူေတြအတြက္ေတာ့ ဒီဘာသာရပ္ဟာ မျဖစ္မေန ေလ့လာသင္ယူသင့္တဲ့ ဘာသာရပ္တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း အထူးၫႊန္းဆိုဖို႔ လိုမယ္မထင္ပါဘူး သူငယ္ခ်င္းေရ။
ငါသေဘာက်တဲ့ အျခားဘာသာရပ္ေတြ ရွိေသးေပမယ့္လည္း ဒီ ၃ ခုအေပၚ စိတ္၀င္စားမႈကို မမီတဲ့အတြက္ သီးျခားအေနနဲ႔ မၫႊန္းေတာ့ပါဘူး။ ငါေျပာခဲ့တဲ့ ဘာသာရပ္ ၃ ခုကိုေတာ့ မင္းအေနနဲ႔ စိတ္၀င္စားမယ္လို႔ ထင္မိသလို အဲဒီဘာသာရပ္ေတြ သင္ယူေလ့လာခဲ့မယ္ ဆိုရင္လည္း မင္းအတြက္ ေနာင္တရစရာ မရွိဘူးလို႔ ယံုၾကည္မိတယ္။ ဒါနဲ႔ စကားမစပ္... ဂ်ပန္ေႏြရာသီဟာ ေနစရာမရွိေလာက္ေအာင္ ပူတယ္ဆိုလို႔ ငါ့မွာ အဟုတ္မွတ္ေနတာကြ။ အခုေတာ့ တိုင္ဖြန္းအရွိန္ေၾကာင့္ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ မိုးေတြရြာၿပီး အေဆာင္ထဲကအျပင္ ထြက္လို႔မရ၊ စက္ဘီးစီးလို႔မရ၊ တင္းနစ္႐ိုက္လို႔မရ၊ ဓာတ္ပံုထြက္႐ုိက္လို႔မရ၊ ေလွ်ာက္လည္လို႔မရနဲ႔ ငါျဖင့္ အေတာ္ႀကီးကို စိတ္ညစ္ေနမိတယ္။ အခန္းထဲမွာ စာအုပ္ေလးဖတ္လိုက္၊ အင္တာနက္ေလးသံုးလိုက္၊ မင္းဆီကို စာေရးလုိက္နဲ႔ပဲ အခ်ိန္ကုန္ေနရတယ္။ ကဲ... ငါ့စာကို ဒီေနရာမွာပဲ ရပ္ပါရေစဦး။ ေနာက္ထပ္စာေတြ ထပ္ေရးပါဦးမယ္။ က်န္းမာရႊင္လန္းပါေစကြာ။
(Ichiro Nyanmyokyaw)
မယူမျဖစ္ ယူရမယ့္ ဘာသာရပ္ ၈ ခု အေၾကာင္း ငါေျပာၿပီးၿပီျဖစ္လို႔ မင္းအေနနဲ႔ ဘယ္လိုအေၾကာင္းအရာေတြကို မျဖစ္မေန ေလ့လာသင္ယူရမယ္၊ ဘယ္လိုစာအုပ္စာတမ္းေတြ ဖတ္႐ႈေလ့လာရမယ္ဆိုတာ အတန္အသင့္ ဆ၀ါးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ငါထင္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာေရာ၊ အုိင္တီပါ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ မင္းအတြက္ ဒီေန႔လို ေခတ္ႀကီးထဲမွာ ဘာစာအုပ္စာတမ္းမွ် အထူးအေထြ ယူေဆာင္လာဖို႔ လိုအပ္လိမ့္မယ္လို႔ ငါမထင္ပါဘူး။ ငါတို႔ရဲ႕ အိုင္ယူေဂ် စာၾကည့္တိုက္ႀကီးရယ္၊ အင္တာနက္ရယ္၊ ပါေမာကၡေတြ သတ္မွတ္ေပးတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ၊ စာအုပ္ေတြရယ္နဲ႔တင္ သက္ဆုိင္ရာ ဘာသာရပ္ေတြကို အခက္အခဲမရွိ အဆင္ေျပေျပ ေလ့လာသင္ယူႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ငါယံုၾကည္တယ္။ ဘာသာရပ္အေၾကာင္းေတြကို ဆက္တိုက္ဆိုသလို ေျပာခဲ့ေလေတာ့ မင္းအတြက္ ေလးေလးပင္ပင္ေတြျဖစ္ၿပီး ငါ့စာေတြကို စိတ္ညစ္ေနမလားလို႔ေတာင္ ေတြးပူမိေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ မေန႔က မင္းပို႔လိုက္တဲ့ အီးေမးလ္ကို ဖတ္ရတဲ့ အခ်ိန္က်ေတာ့မွ ငါတို႔သင္ၾကားရတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိခြင့္ရတာ၊ ႀကိဳတင္ေလ့လာခြင့္ ရတာကို မင္းအေနနဲ႔ စိတ္၀င္စားတယ္၊ ေက်နပ္မိတယ္ဆိုလို႔ ၀မ္းသာရပါတယ္။ အစကေတာ့ ဒီစာမွာ တကၠသိုလ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အျခားအေၾကာင္းအရာေတြကို ေျပာဖို႔ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဘာသာရပ္အေၾကာင္းေတြကို ေျပာမိေလေတာ့ တစ္ဆက္တည္း ျဖစ္သြားရေလေအာင္ မယူမျဖစ္ မျဖစ္မေန မွတ္ပံုတင္ရမယ့္ ဘာသာရပ္ ၈ ခုက ေက်ာ္လြန္ၿပီး မင္းအတြက္ အႀကံျပဳခ်င္တဲ့ ဘာသာရပ္ေလးေတြအေၾကာင္း အနည္းအက်ဥ္း ေရးရင္ေကာင္းမယ္လို႔ ေတြးမိတဲ့အတြက္ ငါ့ရဲ႕ မူလစိတ္ကူးကို ေျပာင္းလဲၿပီး အဲဒီဘာသာရပ္ေတြအေၾကာင္း ေျပာျပခ်င္မိတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခုႀကိဳတင္ၿပီး ေျပာထားလိုတာက အခု ငါအႀကံျပဳမယ့္ ဘာသာရပ္ေတြကို မင္းအေနနဲ႔ မျဖစ္မေန တက္ကိုတက္ရမယ္၊ သင္ကိုသင္ရမယ္လို႔ ဆိုလိုတာမဟုတ္ဘဲ မင္းအတြက္ အသံုး၀င္မယ္၊ အက်ိဳးရွိမယ္လို႔ ယူဆတဲ့အေၾကာင္း အႀကံျပဳလိုျခင္းသက္သက္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာပါပဲ။ မင္းအေနနဲ႔ ၂ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ဘာသာရပ္ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာထဲကမွ လိုအပ္တဲ့ အနည္းဆံုး အမွတ္ေပါင္း ၄၀ ျပည့္ေအာင္ စိတ္ႀကိဳက္ဘာသာရပ္ေတြကို ေရြးခ်ယ္ခြင့္ ရွိေနတာမို႔ ငါအႀကံျပဳတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြဆိုတာ တကယ့္ကို မျဖစ္စေလာက္ပါကြာ။
ပထမဆံုး အႀကံျပဳခ်င္တဲ့ ဘာသာရပ္ကေတာ့ "အေျခခံေဘာဂေဗဒ" (Essentials of Economics) ျဖစ္တယ္။ သင္ၾကားပို႔ခ်တာက ပါေမာကၡ ကိုေရး (Prof. Cooray) ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ဘာသာရပ္အေၾကာင္းနဲ႔ ပါေမာကၡအေၾကာင္း ေရွ႕စာတစ္ေစာင္ထဲမွာ ငါေျပာခဲ့ၿပီးသားမို႔ အထူးအေထြ မေျပာလိုေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီဘာသာရပ္ဟာ မယူမျဖစ္ ဘာသာရပ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ "ႏိုင္ငံတကာႏုိင္ငံေရးေဘာဂေဗဒ" (International Political Economics) နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ ငါေျပာခဲ့ၿပီးသားမို႔ မင္းသိၿပီး ျဖစ္မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေနရာမွာ အထူးအေထြ မရွင္းျပတာကို နားလည္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ဒုတိယအႀကံျပဳခ်င္တဲ့ ဘာသာရပ္ကေတာ့ "အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး" (Southeast Asian International Relations-SEAIR) ျဖစ္တယ္။ သင္ၾကားပို႔ခ်သူက ပါေမာကၡ မ်ိဳး ျဖစ္တယ္။ အာဆီယံအေၾကာင္း ငါ့အေနနဲ႔ အေတာ္ႀကီးကို သိထား၊ နားလည္ထားတယ္လို႔ ထင္ထားခဲ့မိတာ ဒီဘာသာရပ္ကို သင္ယူရတဲ့ အခ်ိန္က်မွပဲ ငါသိထားတာေတြဆိုတာ အခ်က္အလက္သက္သက္၊ ကိန္းဂဏန္းသက္သက္သာျဖစ္ၿပီး တကယ့္အႏွစ္သာရေတြ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သိခဲ့ရတယ္။ တစ္ဆက္တည္းပဲ ဒီဘာသာရပ္ကို ယူခဲ့မိတာ အေတာ္ႀကီးကို မွန္ခဲ့တယ္၊ အက်ိဳးရွိခဲ့တယ္ဆုိတာ သိခဲ့ရတယ္။ အခုဆိုရင္ ငါတို႔ႏိုင္ငံက အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒ရာထူးကို ယူထားတာဆိုေတာ့ ဒီဘာသာရပ္ဟာ ပိုလို႔ေတာင္ အသံုး၀င္ေသးသကြ။ ဂ်ာနယ္အခ်ိဳ႕နဲ႔ အြန္လိုင္းစာမ်က္ႏွာ အခ်ိဳ႕မွာ ေရးထားတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခ်ိန္ထိုးၾကည့္ႏုိင္လာတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကို ေ၀ဖန္ရရင္ၿပီးေရာ၊ မေကာင္းေျပာရရင္ၿပီးေရာဆိုၿပီး ေဒသတြင္း ဘယ္အေရးကိစၥမွာ ျမန္မာအေနနဲ႔ ဘယ္လို မလုပ္လို႔၊ ဘယ္လိုမေျပာလို႔၊ ဘယ္လိုအေရးမယူလို႔ဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြကို ျမင္ရဖတ္ရတာ မင္းေတာ့မသိဘူး၊ ငါကေတာ့ ရယ္ခ်င္မိတာပါပဲ။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြကစၿပီး အခုေနာက္ဆံုး ႏုိင္ငံေရးကိစၥရပ္ေတြအထိ အမ်ိဳးစံုလင္ေအာင္ ေလ့လာသင္ယူရမွာျဖစ္တယ္။ SOUTHEAST ASIA ဆိုတဲ့ စကားလံုးျဖစ္လာပံု၊ Mandala ဆိုတာဘာလဲ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြရဲ႕ စစ္တပ္ေတြဖြဲ႕စညး္ဖို႔အတြက္ ဘယ္ႏုိင္ငံေတြက ကူညီေပးခဲ့သလဲ၊ ျမန္မာ့ေအာင္ဆန္း၊ ဗီယက္နမ္ ဟိုခ်ီမင္းနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ဆူဟာတိုတို႔ စဥ္းစားစိတ္ကူးခဲ့တဲ့ မူလရည္ရြယ္ခ်က္ကဘာလဲ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ အဖြဲ႕အစည္းမွာ တ႐ုတ္ပါ၀င္လာတာ ဘယ္သူ႔စနက္လဲ၊ ကြန္ျမဴနစ္ေတြ လႊမ္းမိုးမယ့္ရန္ကို ဘယ္လိုခုခံ ကာကြယ္ခဲ့ၾကသလဲ၊ အာဆီယံအဖြဲ႕မွာ ႀကီးစိုးျခယ္လွယ္ လႊမ္းမိုးထားတဲ့ အင္အားႀကီးႏုိင္ငံရယ္လို႔ မရွိတာ ဘာေၾကာင့္လဲ၊ ASEAN Way ဆိုတာဘာလဲ၊ ေဒသတြင္းမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ စစ္ပြဲေတြရဲ႕အေၾကာင္း၊ ASEAN Spirit ဆိုတာ တကယ္ရွိသလား၊ ARF ရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ကဘာလဲ၊ ARF ဆိုတာ အင္စတီက်ဴးရွင္းတစ္ခုလား၊ အာဆီယံနဲ႔ တ႐ုတ္ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးက ဘယ္လိုဆက္ျဖစ္လာႏုိင္သလဲ၊ ၀မ္ၾကားေပါင္ရဲ႕ အာဆီယံ မူ ၃ မ်ိဳးဆိုတာ ဘာေတြလဲ၊ အာဆီယံနဲ႔ ဂ်ပန္ဆက္ဆံေရး ေနာက္ခံသမိုင္းေၾကာင္း၊ စသျဖင့္ စသျဖင့္ စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ အဖံုဖံုကို သိရွိေလ့လာခြင့္ ရခဲ့တယ္။ မင္းလည္း စိတ္၀င္စားမယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္။
ေနာက္ထပ္အႀကံျပဳခ်င္တဲ့ ဘာသာရပ္တစ္ခုကေတာ့ "ပဋိပကၡေျဖရွင္းျခင္း" (Conflict Resolution) ျဖစ္တယ္။ ပါေမာကၡ ကူမာဂအိ (Prof. Kumagai) သင္ၾကားပို႔ခ်တယ္။ ကုလသမဂၢနဲ႔ သူ႔လက္ေအာက္ ေအဂ်င္စီေတြကို မ႑ိဳင္ျပဳၿပီး ပဋိပကၡေျဖရွင္းျခင္းဆုိင္ရာ သီအိုရီေတြ၊ သေဘာတရားေတြ၊ ဥပေဒသေတြကို ေလ့လာသင္ယူၾကရတယ္။ ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္းၾကားမွာျဖစ္တဲ့ ပဋိပကၡေတြအေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံတစ္ခုစီမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့/ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျပည္တြင္းစစ္ေတြအေၾကာင္း၊ ကုလသမဂၢရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးထိန္းသိမ္းမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအေၾကာင္း၊ ႀကိဳတင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္းျခင္း၊ ၾကား၀င္ေစ့စပ္ျခင္း စတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆာင္ရြက္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအေၾကာင္း၊ စသျဖင့္ အေၾကာင္းအရာစံုကို ေလ့လာသင္ယူၾကရတယ္။ အစၥေရး-ပါလက္စတုိင္း ျပႆ နာကေတာ့ သီးသန္႔အခန္းက႑ တစ္ခုအေနနဲ႔ကို ေလ့လာသင္ယူၾကရတယ္။ ကေမၻာဒီးယား၊ သီရိလကၤာ၊ အေရွ႕တီေမာ စတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ျပည္တြင္းစစ္ေတြအေၾကာင္းနဲ႔ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ အေၾကာင္းကိုလည္း ေလ့လာခြင့္ရခဲ့တယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ ဒီေန႔ခ်ိန္ခါမွာ အေရးႀကီး႐ံုတင္မဟုတ္ဘူး ငါတို႔လို ျပည္တြင္းစစ္မီး တေငြ႔ေငြ႔ျဖစ္ေနဆဲ ႏုိင္ငံတစ္ခုက လူေတြအတြက္ေတာ့ ဒီဘာသာရပ္ဟာ မျဖစ္မေန ေလ့လာသင္ယူသင့္တဲ့ ဘာသာရပ္တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း အထူးၫႊန္းဆိုဖို႔ လိုမယ္မထင္ပါဘူး သူငယ္ခ်င္းေရ။
ငါသေဘာက်တဲ့ အျခားဘာသာရပ္ေတြ ရွိေသးေပမယ့္လည္း ဒီ ၃ ခုအေပၚ စိတ္၀င္စားမႈကို မမီတဲ့အတြက္ သီးျခားအေနနဲ႔ မၫႊန္းေတာ့ပါဘူး။ ငါေျပာခဲ့တဲ့ ဘာသာရပ္ ၃ ခုကိုေတာ့ မင္းအေနနဲ႔ စိတ္၀င္စားမယ္လို႔ ထင္မိသလို အဲဒီဘာသာရပ္ေတြ သင္ယူေလ့လာခဲ့မယ္ ဆိုရင္လည္း မင္းအတြက္ ေနာင္တရစရာ မရွိဘူးလို႔ ယံုၾကည္မိတယ္။ ဒါနဲ႔ စကားမစပ္... ဂ်ပန္ေႏြရာသီဟာ ေနစရာမရွိေလာက္ေအာင္ ပူတယ္ဆိုလို႔ ငါ့မွာ အဟုတ္မွတ္ေနတာကြ။ အခုေတာ့ တိုင္ဖြန္းအရွိန္ေၾကာင့္ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ မိုးေတြရြာၿပီး အေဆာင္ထဲကအျပင္ ထြက္လို႔မရ၊ စက္ဘီးစီးလို႔မရ၊ တင္းနစ္႐ိုက္လို႔မရ၊ ဓာတ္ပံုထြက္႐ုိက္လို႔မရ၊ ေလွ်ာက္လည္လို႔မရနဲ႔ ငါျဖင့္ အေတာ္ႀကီးကို စိတ္ညစ္ေနမိတယ္။ အခန္းထဲမွာ စာအုပ္ေလးဖတ္လိုက္၊ အင္တာနက္ေလးသံုးလိုက္၊ မင္းဆီကို စာေရးလုိက္နဲ႔ပဲ အခ်ိန္ကုန္ေနရတယ္။ ကဲ... ငါ့စာကို ဒီေနရာမွာပဲ ရပ္ပါရေစဦး။ ေနာက္ထပ္စာေတြ ထပ္ေရးပါဦးမယ္။ က်န္းမာရႊင္လန္းပါေစကြာ။
(Ichiro Nyanmyokyaw)
No comments:
Post a Comment