Wednesday 31 January 2018

Sharp Power


. . . Sharp Power ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရအသစ္တစ္ခုကို ၂၀၁၇ ႏို၀င္ဘာလ ၁၆ ရက္စြဲနဲ႕ Foreign Affairs အြန္လိုင္းစာမ်က္ႏွာမွာ ခရစ္စတိုဖာေ၀ါ့ကာ နဲ႕ ဂ်က္ဆီကာလုဒြစ္တို႕ စတင္မိတ္ဆက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲသည္ အြန္လိုင္းေဆာင္းပါး နာမည္ကိုက "The Meaning of Shapr Power" ျဖစ္ပါတယ္။ Sharp Power အေၾကာင္း ရွင္းမျပခင္ အဲသည္စကားလံုးေလးရဲ႕ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႕ ေနာက္ခံအဖြဲ႕အစည္းအေၾကာင္း အရင္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
.
. . . ဒီေဆာင္းပါးကိုေရးခဲ့တဲ့ ခရစ္စတိုဖာေ၀ါ့ကာ နဲ႕ ဂ်က္ဆီကာလုဒြစ္တို႕ ႏွစ္ဦးလံုးဟာ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္အေထာက္အပံ့နဲ႕ ရပ္တည္ေနတဲ့ National Endowment for Democracy (NED) မွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ ကမာၻတစ္၀န္းလံုးမွာ ဒီမိုကေရစီျမွင့္တင္ေရး ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ အဲသည္ NED ရဲ႕ အဓိကလည္ပတ္ေငြကို အေမရိကန္ကြန္ဂရက္ ႏွစ္စဥ္ခြင့္ျပဳေငြ ျပဌာန္းသတ္မွတ္ေပးၿပီး USIA (United States Information Agency) ကေနတစ္ဆင့္ ေထာက္ပံ့ပါတယ္။ NED ရဲ႕ ေအာက္မွာ the World Movement for Democracy, the International Forum for Democratic Studies, the Reagan–Fascell Fellowship Program, the Network of Democracy Research Institutes, နဲ႕ the Center for International Media Assistance တို႕ရွိၿပီး Journal of Democracy ကိုလည္း သံုးလတစ္ႀကိမ္ထုတ္ေ၀ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပင္ပမွာရွိတဲ့ ဒီမိုကေရစီေရး လွဳပ္ရွားတက္ၾကြတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ ကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္မွဳေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႕လူ႕အခြင့္အေရး လဳွပ္ရွားတက္ၾကြသူေတြကို ဆုေတြေပးေလ့ရွိရာမွာ ပထမဆံုးေပးတဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာပဲ ျမန္မာနိုင္ငံက ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ ဦးေက်ာ္သူ၊ ေဒါက္တာစင္သီယာေမာင္တို႕ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ကမာၻတစ္လႊားမွာ ဒီမိုကေရစီနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးေခါင္းစဥ္နဲ႕ လွဳပ္ရွားေထာက္ပံ့ေနတဲ့ NED ကို ရုရွားႏိုင္ငံက သူ႕ႏိုင္ငံထဲ လွဳပ္ရွားေဆာင္ရြက္ခြင့္ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ ရုရွားႏိုင္ငံရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မွဳ၊ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို လႊမ္းမိုးေစမယ့္ႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳေတြ လုပ္ေဆာင္မွဳ၊ စစ္တပ္ကိုအၾကည္ညိဳပ်က္ေစမွဳေတြအျပင္ ရုရွားဖက္ဒေရးရွင္းရဲ႕အေျခခံဥပေဒကို မူလအႏွစ္သာရေတြကို ပ်က္စီးေစျခင္း၊ ရုရွားရဲ႕ကာကြယ္ေရးစြမ္းရည္နဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးကို ထိပါးေစျခင္း စတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႕ NED ရဲ႕ လဳွပ္ရွားမွဳေတြကို ၂၀၁၅ ဇူလိုင္လက စတင္အမိန္႕ထုတ္ပိတ္ပင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
.
. . . အဲသည္ NED လိုအဖြဲ႕အစည္းမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့သူေတြ ေရးသားတီထြင္လိုက္တဲ့ Sharp Power ဆိုတဲ့ စကားလံုးက ဘယ္လိုအဓိပၸာယ္ဘက္ကို ယိမ္းတဲ့ စကားလံုးလဲဆိုတာ မွန္းဆၾကည့္လို႕ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေ၀ါဟာရကို ၂၀၁၇ ႏို၀င္ဘာလမွာ လူသိရွင္ၾကား စတင္သံုးစြဲခဲ့တယ္ဆိုေပမယ့္ အဲသည္မတိုင္ခင္ကတည္းက NED က ဦးစီးက်င္းပတဲ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႕လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲႏွစ္ခုမွာ စတင္သံုးစြဲခဲ့တယ္လို႕ ယူဆရပါတယ္။ Sharp Power ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ကို အက်ယ္တ၀င့္ရွင္းလင္းတင္ျပထားတဲ့ ၂၀၁၇ ဒီဇင္ဘာလထုတ္ NED Forum အစီရင္ခံစာအရ ၂၀၁၆ ေမလနဲ႕ ၂၀၁၇ ဇန္န၀ါရီလတို႕မွာ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အဲသည္ေ၀ါဟာရသစ္ကို စတင္သံုးစြဲခဲ့ဟန္တူပါတယ္။ လက္တင္အေမရိက၊ ပီရူး၊ ပိုလန္၊ အာဂ်င္တီးနားနဲ႕ စလိုဗက္ကီးယားတို႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အဓိကေလ့လာသံုးသပ္ထားတဲ့ အဲသည္အစီရင္ခံစာရဲ႕ အဖြင့္မိတ္ဆက္အခန္းမွာ Sharp Power ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ကို ရွင္းျပထားတာပါ။
.
. . . Sharp Power ရဲ႕ ဆိုလိုရင္းကို ေစ့ငုမိေစဖို႕အတြက္ ပထမဆံုး Soft Power နဲ႕ Hard Power တို႕ရဲ႕ အဓိပၸာယ္ေတြကိုလည္း နားလည္ထားဖို႕ လိုပါေသးတယ္။ Hard Power ဆိုတာကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ကိုယ္လိုခ်င္တာကို ဖိအားေပး အင္အားသံုးအနိုင္အထက္ျပဳၿပီး ရယူတဲ့စြမ္းရည္မ်ိဳးကို ေခၚတာပါ။ Soft Power ဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံကို ဖိအားေပးျခင္းအနိုင္အထက္ျပဳျခင္းမပါဘဲနဲ႕ ကိုယ္လိုခ်င္တာကို လုပ္ေဆာင္လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္လို႕ အၾကမ္းဖ်င္းအဓိပၸာယ္ဖြင့္လို႕ ရေပမယ့္ တကယ့္ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မွာေတာ့ အဲသည္ထက္ အမ်ားႀကီးပိုၿပီး က်ယ္ပ်ံ႕တဲ့ အဓိပၸာယ္ကို ေဆာင္ပါတယ္။ Soft Power ဆိုတဲ့အမ်ိဳးက ခင္ဗ်ားကို ဘာမွ အတင္းအက်ပ္မလုပ္ဘဲနဲ႕ကို ကိုယ့္ဘာသာအလိုလို အထင္ႀကီးၿပီး သူျဖစ္ေစတာေတြ ေလွ်ာက္လုပ္ေနျဖစ္တဲ့ သေဘာပါ။ ရုပ္ရွင္ထဲက မင္းသမီးေလးေတြလို လွခ်င္ေတာ့ သူတို႕လို အတုခိုးၿပီး ၀တ္စားျပင္ဆင္ၾကတာ Soft Power လႊမ္းမိုးမွဳကိုျပတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ Soft Power က ကမာၻကို လႊမ္းမိုးေနတာ ၾကာၾကာလွပါၿပီ။ အေမရိကန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ေအာက္က လြတ္လပ္ပြင့္လင္းတဲ့ အေမရိကန္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ိဳးမွာသာ အေမရိကန္လို အဆင့္အတန္းျမင့္တဲ့ လူေနမွုစနစ္ကို ဖန္တီးေပးႏိုင္တယ္လို႕ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ယံုၾကည္ေနၾကတာလည္း အေမရိကန္ရဲ႕ Soft Power ၾသဇာသက္ေရာက္မွဳတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
.
. . . အစီရင္ခံစာမွာ တရုတ္နဲ႕ ရုရွားတို႕ရဲ႕ Soft Power တည္ေဆာက္ၾကပံုနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး မီးေမာင္းထိုးတင္ျပထားပါတယ္။ ၂၀၀၇ ေအာက္တိုဘာလတုန္းက က်င္းပခဲ့တဲ့ ၁၇ ႀကိမ္ေျမာက္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္မွာ Soft Power ကိုျမွင့္တင္ဖို႕လိုတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း သမၼတဟူက်င္ေတာင္ေျပာၾကားခဲ့သလို၊ ရုရွားကလည္း သူ႕နိုင္ငံပံုရိပ္ျမွင့္တင္ေရးအတြက္ RT လို႕နာမည္ႀကီးတဲ့ Russia Today ရုပ္သံလိုင္းကို ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ပဲ တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ဟာ သူတို႕အေပၚကမာၻႀကီးက ျမင္ေစခ်င္တဲ့ပံုရိပ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႕ရန္အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္မွာ ေငြေၾကးေဒၚလာ သန္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ သံုးစြဲလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသတဲ့။ သူတို႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံသားေတြခ်င္း ကူးလူးဆက္သြယ္မွဳ ျမွင့္တင္တာ၊ ယဥ္ေက်းမွဳဖလွယ္ျခင္းဆိုင္အစီအစဥ္ေတြ၊ ပညာေရးဆိုင္ရာအစီအစဥ္ေတြ နဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္ဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ေတြအတြက္ ေငြေၾကးပံုေအာသံုးစြဲၿပီး သူတို႕ႏိုင္ငံမ်ား ပံုရိပ္ျမင့္တက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း အထက္ေဖာ္ျပပါ အစီရင္ခံစာမွာ ေရးသားထားပါတယ္။ "အာဏာရွင္ႏိုင္ငံမ်ား" လို႕ အစီရင္ခံစာက ရည္ညႊန္းေဖာ္ျပထားတဲ့ တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ရဲ႕ ဆိုခဲ့ပါ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မွဳမ်ားဟာ အထက္မွာ ရွင္းျပခဲ့တဲ့ Soft Power အတြက္ လုပ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူးတဲ့။ သူတို႕လုပ္ေနတာက သူတို႕ကို သေဘာက်လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးေနရံုသက္သက္မဟုတ္ဘဲ ကမာၻ႕လူထုကို လိမ္လည္လွည့္စားၿပီး ေသြးေဆာင္ဖ်ားေယာင္း အျမတ္ထုတ္ဖို႕ျဖစ္တယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ Sharp Power ကို တည္ေဆာက္ေနၾကတာျဖစ္တယ္လို႕ ေကာက္ခ်က္ခ်ထားပါတယ္။ ကမာၻတစ္လႊားမွာရွိတဲ့ ကြန္ျဖဴးရွပ္အင္စတီက်ဳေတြရယ္ တကၠဆက္တကၠသိုလ္တို႕ရယ္ကို ေဟာင္ေကာင္အေျခစိုက္ တရုတ္-အေမရိကန္ေဖာင္ေဒးရွင္းက ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးေနတာေတြကလည္း တရုတ္ရဲ႕ Sharp Power ဥပမာျဖစ္တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ သူတို႕ဦးတည္ခ်က္ပစ္မွတ္ထားတဲ့ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၀န္းက်င္မွာ သူတို႕လုိခ်င္တာကို ႏွက္ေၾကာင္းေပး ပံုေဖာ္ ထိုးေဖာက္ဖို႕အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးလႊမ္းမိုးမွဳစြမ္းအားကို Sharp Power လို႕ ဖြင့္ဆိုျပထားပါတယ္။
.
. . . Sharp Power နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အေၾကာင္းအခ်က္သံုးခုနဲ႕ ရွင္းျပထားပါတယ္။ ပထမတစ္ခုကေတာ့ သိသာထင္ရွားတဲ့ဘက္မညီတဲ့အေျခအေနေပၚမွာ အျမတ္ထုတ္ျခင္း ျဖစ္ပါသတဲ့။ ရုရွားနဲ႕ တရုတ္တို႕ဟာ သူတို႕ႏိုင္ငံေတြမွာ ျပင္ပကမာၻရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ယဥ္ေက်းမွဳဆိုင္ရာ လႊမ္းမိုးမွဳေတြကိုေတာ့ ပိတ္ပင္တားဆီးထားၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခားက ဒီမိုကေရစနစ္ရဲ႕ ပြင့္လင္းျမင္သာမွဳေတြကိုေတာ့ ကိုယ့္အတြက္အက်ိဳးရွိေအာင္ ရသေလာက္အျမတ္ထုတ္ပါသတဲ့။ ဒုတိယတစ္ခုက သူတို႕ရဲ႕ အာဏာရွင္လႊမ္းမိုးမွဳကို ခ်ဲ႕ထြင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ လက္တင္အေမရိကနဲ႕ဥေရာပအလယ္ပိုင္းက ႏိုင္ငံေလးခု (အာဂ်င္တီးနား၊ ပီရူး၊ ပိုလန္၊ စလိုဗက္ကီးယား) ကိုပဲ အထူးျပဳေလ့လာေရးသားထားေပမယ့္ ကမာၻတစ္၀န္းက ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြအေပၚ တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမွုက သိသာထင္ရွားေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ တတိယတစ္ခ်က္ကေတာ့ သိပ္အေျခမခိုင္ေသးတဲ့ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မွဳရွိေနတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာရွင္ဦးေဆာင္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ကမာၻလံုးခ်ီရည္မွန္းခ်က္ႀကီးေတြရဲ႕ေအာက္မွာ ဒီမိုကေရစီနုနယ္ေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက လႊမ္းမိုးမွဳကိုအခံရဆံုးျဖစ္ေနၿပီး အဲသည္ထဲကမွ ႏိုင္ငံခ်င္းနီးကပ္မွဳ နဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာအရ အကြက္အကြင္းေကာင္းတဲ့ ေျမာက္အေမရိကနဲ႕ ဥေရာပအေနာက္ပိုင္းႏိုင္ငံေတြက အာဏာရွင္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ျဖစ္ေနရပါတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
.
. . . အထက္ပါရွင္းျပခ်က္ေတြအရဆိုရင္ Sharp Power ဆိုတာ Soft Power နဲ႕ ဆင္သလိုလိုရွိေပမယ့္ Sharp Power ကိုပဲ ရန္လိုတဲ့ဦးတည္ခ်က္နဲ႕အသံုးျပဳတယ္ဆိုရင္ Hard Power သေဘာသက္ေရာက္ပါသတဲ့။ ကိုယ့္ဦးတည္ရန္သူကို တိုက္ခိုက္ေခ်မွဳန္းဖို႕အတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ပံုဖ်က္တာ လွည့္ဖ်ားတာ ဖံုးကြယ္တာ လိုတဲ့အပိုင္းပဲေဖာ္ျပၿပီး မလိုတဲ့အပိုင္းကို အေမွာင္ခ်ထားတာ စသည္ျဖင့္ လုပ္လာခဲ့ၾကတာ စစ္ေအးခတ္တစ္ေလွ်ာက္လံုး အေမရိကန္ေရာ ဆိုဗီယက္ေရာ ႏွစ္ဘက္စလံုးကပါပဲ။ နာမည္က အသစ္ေပမယ့္ သေဘာတရားကေတာ့ အေဟာင္းပါ။ ဒါေပမယ့္ အရင္နဲ႕ မတူတာက ဘာလဲဆိုရင္ အဲသည္သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ျဖန္႕ျဖဴးဖို႕အတြက္ ကုန္က်စရိတ္နဲ႕ အခ်ိန္ကေတာ့ အခုေခတ္အခါမွာ အရင္တုန္းကနဲ႕ မတူေအာင္ သက္သာလ်င္ျမန္သြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ Soft Power နဲ႕ Sharp Power တို႕ကို အသံုးခ်ပံုျခင္း ဦးတည္ခ်က္ မတူၾကေပမယ့္ အဲသည္ႏွစ္ခုကို ခြဲခြဲျခားျခား ျမင္ႏိုင္ဖို႕ေတာ့ အင္မတန္ခက္တဲ့အတြက္ Sharp Power ကို ဘယ္လိုဘယ္နည္းတုန္႕ျပန္ရမယ္ဆိုတာလည္း စိန္ေခၚခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါသတဲ့။ ဒီေခတ္ နည္းပညာတိုးတက္မွဳေတြေၾကာင့္ မိတ္ေဆြေရာ မိတ္ေဆြေယာင္ေဆာင္သူေတြေရာဟာ ကလစ္တစ္ခ်က္ႏွိပ္စာအကြာအေ၀းမွာပဲ ရွိေနၾကတဲ့အတြက္ သူတို႕ေပးတဲ့ သတင္းေတြက သတင္းအစစ္လား ဒါမွမဟုတ္ တစ္ေယာက္ေယာက္က ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ လုပ္ႀကံျဖန္႕ျဖဴးလိုက္တဲ့ သတင္းတုလားဆိုတာ အစိုးရေတြသာမက ပုဂၢလိက တစ္ဦးခ်င္းမွာေတာင္ ခြဲျခားရခက္တဲ့အေျခအေန ျဖစ္ေနပါၿပီတဲ့။ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ Sharp Power ကို တိုက္စစ္ဆင္မယ္ဆိုရင္လည္း အေတာ္ကို သတိထားဖို႕ လိုပါလိမ့္မယ္တဲ့။ အာဏာရွင္ေတြသံုးတဲ့နည္းေတြနဲ႕ အာဏာရွင္ကိုတိုက္ခိုက္ရင္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ Soft Power က်ဆင္းလာႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္ရွိလို႕ျဖစ္တယ္လို႕ သတိေပးထားပါတယ္။
.
ဒါေပမယ့္. . .
. . . တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ကို အာဏာရွင္ႏိုင္ငံႀကီးေတြအျဖစ္ ရည္ညႊန္းၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို လိုသလိုပံုေဖာ္လွည့္ဖ်ားေနတယ္ဆိုတဲ့ Sharp Power ဆိုတဲ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာေ၀ါဟာရအသြင္ဖမ္းထားတဲ့ စကားလံုးဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ ကိုယ္လိုရာကိုယ္ဆြဲဘက္လိုက္ေဖာ္ျပတတ္တဲ့ သေဘာသဘာ၀ရွိတယ္ဆိုတာကို ထပ္ေလာင္းအတည္ျပဳေပးလိုက္တဲ့ စကားလံုးသာျဖစ္တယ္လို႕ တရုတ္အစိုးရအာေဘာ္ အြန္လိုင္းစာမ်က္နာက တုန္႕ျပန္ပါတယ္။ တရုတ္တို႕အေနနဲ႕ အဲသေလာက္ႀကီး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းမရွိသလို မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ားနဲ႕ နားလည္မွဳတိုးပြားေစဖို႕လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ယဥ္ေက်းမွဳဖလွယ္ေရး အစီအစဥ္ေတြနဲ႕ အေနာက္ဒီမိုကေရစီသေဘာတရားေတြထဲမွာ တရုတ္အမွတ္တံဆိပ္လာခတ္ႏွိပ္ဖို႕ဆိုတာ စိတ္ထဲေတာင္ မေတြးမိဖူးပါဘူးလို႕ တုန္႕ျပန္ပါတယ္။ တရုတ္တို႕ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက အေနာက္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ယဥ္ေက်းမွဳကို ထိုးေဖာက္ေႏွာက္ယွက္ဖို႕ ျမင္ေနၿပီဆိုရင္ တရုတ္နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး အေနာက္ကမာၻရဲ႕ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယံုၾကည္မွဳ က်ဆင္းေနလို႕သာျဖစ္ၿပီး တရုတ္အေပၚ တိုက္စစ္ဆင္ေနရာက ခံစစ္အျဖစ္အေျခအေနေျပာင္းလဲလာျခင္းရဲ႕ အစကနဦး လကၡဏာသာျဖစ္တယ္လို႕ ေကာက္ခ်က္ျပဳထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
.
. . . အခု ေရးသားတင္ျပခဲ့တာေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မွာ လတ္တေလာေပၚထြက္လာတဲ့ Sharp Power ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာတရားမိတ္ဆက္မွ်သာျဖစ္တာမို႕ စိတ္ပါ၀င္စားသူမ်ား ဆက္လက္ ေလ့လာႏိုင္ၾကပါေၾကာင္း . . .
.
ဗိုလ္ေကာင္း
၃၀ ဇန္န၀ါရီ ၂၀၁၈
၂၀၁၈ ဇြန္လထုတ္ သုတအလင္း မဂၢဇင္း ေဆာင္းပါး
.
 https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2017-11-16/meaning-sharp-power
 https://www.ned.org/
 http://genproc.gov.ru/smi/news/genproc/news-832994/
 https://www.ned.org/sharp-power-rising-authoritarian-influence-forum-report/
 https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2018-01-24/how-sharp-power-threatens-soft-power
 http://www.globaltimes.cn/content/1087165.shtml
https://www.economist.com/news/leaders/21732524-china-manipulating-decision-makers-western-democracies-best-defence
https://www.project-syndicate.org/commentary/china-soft-and-sharp-power-by-joseph-s--nye-2018-01

Friday 19 January 2018

ေသြးျဖဴဥေတြမ်ား


. . . အေပၚေသြး ကိုးဆယ့္သံုး ေအာက္ေသြး ငါးဆယ့္ေလးဆိုေတာ့ ေသြးေပါင္နည္းနည္းက်ေနတာေပါ့။ ေသြးေဖာက္တဲ့အခ်ိန္တုန္းက မနက္စာမစားရေသးလို႕ ေသြးေပါင္က်ေနတာလားေတာ့မသိဘူး။ ေသြးေပါင္ဆိုတာကလည္း တက္လိုက္က်လိုက္ျဖစ္တတ္လို႕ ကိစၥမရွိဘူး သေဘာထားလိုက္တယ္ . . .
.
. . . ကိစၥရွိတာက ေသြးျဖဴဥအေရအတြက္။ တစ္ မိုက္ခရိုလီတာမွာ ေသြးျဖဴဥေကာင္ေရ သံုးေထာင္ကေန ကိုးေထာင္ၾကား ရွိသင့္တာျဖစ္ေပမယ့္ ကိုယ့္မွာက ေသြးျဖဴဥေကာင္ေရ တစ္ေသာင္းေတာင္ရွိေနတယ္ဆိုပဲ။ ထင္ေတာ့ထင္သား . ခုတစ္ေလာ ဆံပင္ျဖဴေတြ ပိုမိုမ်ားလာေနတယ္လို႕ သတိထားမိေနတာ လက္စသတ္ေတာ့ သင္းတို႕လက္ခ်က္ကိုး ။ ပိုေနတဲ့ အေကာင္တစ္ေထာင္ကို ထုတ္ေရာင္းစားလို႕ရရင္လည္း အေကာင္းသား။ ေဆးရံုကိုသြားၿပီး ဆရာ၀န္နဲ႕ေတြ႕ဖို႕ ေသြးထပ္စစ္ဖို႕ ေက်ာင္းသားေရးရာဌာနက အီးေမးတဂ်ီဂ်ီပို႕ေနတာ ဒါေၾကာင့္ကိုးလို႕ ခုမွ သေဘာေပါက္တယ္။ ကိုယ္ကလည္း ျမန္မာျပည္ေရာက္ေန၊ ေဆးစစ္အေျဖကလည္း ဘာမွန္းညာမွန္း မသိေတာ့ ခပ္ေပါ့ေပါ့ပဲ သေဘာထားခဲ့တာ။ ခုေတာ့ ခရီးေရာက္မဆိုက္ စာတိုက္ပံုးထဲေရာက္ေနတဲ့ ေဆးစစ္အေျဖစာရြက္ကိုၾကည့္လိုက္ေတာ့မွ ေသြးေပါင္က်ေနတယ္ဆိုတာရယ္၊ ေသြးျဖဴဥမ်ားေနတယ္ဆိုတာရယ္၊ ေဆးရံုကိုသြားၿပီး ဆရာ၀န္နဲ႕တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးဖို႕တိုက္တြန္းထားတဲ့စာရယ္ကို ေတြ႕ရေတာ့တာပဲ။ အစစအရာရာ ဒီေလာက္ ဆုတ္ယုတ္ေနတဲ့ ေခတ္ႀကီးမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ထဲ ေသြးျဖဴဥေတြ တိုးလာတယ္ဆိုတာ သိပ္ေတာ့ မယံုခ်င္ဘူးရယ္၊ ကိုယ့္မွာ တိုးတက္မွဳရွိတဲ့အတြက္ ဂုဏ္ေတာင္ ယူရမလိုလို။ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူးေလ ၊ ဧကႏၱ အေကာင္ေရတဲ့သူ မွားေရမိတာျဖစ္မွာပါ . . .
.
. . . ဒီတစ္ခါ ေသြးထပ္စစ္ရင္ေတာ့ ေသြးထဲမွာ အဆီနဲ႕ ကိုလက္စထေရာေတြ မ်ားေနတယ္ဆိုတာ ေပၚေတာ့မွာပဲ။ မျပန္ခင္ အစားအေသာက္ဂရုစိုက္ခဲ့သမွ် ျမန္မာျပည္ေရာက္တုန္း ေတြ႕ကရာ အကုန္စားလာခဲ့တာကိုး . . .
.
၁၉ ဇန္န၀ါရီ ၂၀၁၈

Wednesday 17 January 2018

ေမာင့္ဒုကၡ


.
. . .     ညာဘက္အစြန္ဆံုးခံုမွာ ေနရာရလို႔ အျပင္ေလးဘာေလး ၾကည့္ရမလားမွတ္တယ္၊ အေရးေပၚထြက္ေပါက္ေနရာျဖစ္ေနလို႔ ဘာမွကို မျမင္ရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေကာင္းတာေလးေတြလည္းရွိတယ္ . . .
.
. . .     နံပတ္တစ္ကေတာ့ ကိုယ့္ခံုေနရာက အေရးေပၚထြက္ေပါက္ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာဆိုေတာ့ ေနရာက ေတာ္ေတာ္က်ယ္တယ္၊ အိမ္သာသြားဘာသြား ေဘးလူကို အားနာေနစရာ မလိုဘူး၊ ေျခဆန္႔လက္ဆန္႔လည္း ေနလို႔ရတယ္၊ အေညာင္းေျပ လမ္းထြက္ေလွ်ာက္ေနလို႔ေတာင္ရတယ္ . . .
.
. . .     နံပတ္ႏွစ္က ကိုယ့္ခံုမွာ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမပါတဲ့အတြက္ ဘာဇာတ္ကားၾကည့္ရင္ေကာင္းမလဲ ဗ်ာမမ်ားေတာ့ဘူး၊ ဝိုင္ေလး တစ္ခြက္ၿပီးတစ္ခြက္ မွာေသာက္ရင္း ပန္းပြင့္ေလးအေၾကာင္း ေတြးရင္း စိတ္ေအးနားေအး လြမ္းေနလို႔ရတယ္ . . .
.
. . .     နံပတ္သံုးက တကယ္လို႔မ်ား ေလယာဉ္ တစ္ခုခုျဖစ္ခဲ့ရင္ ကိုယ္က အရင္ဆံုးလြတ္မယ့္သူပဲ၊ အေရးေပၚထြက္ေပါက္က ကိုယ့္ေဘးတင္ကိုး . . .
.
. . .     အဲ ဆိုးတာတစ္ခုေတာ့ရွိတယ္၊ ေတာ္ေတာ့္ကိုဆိုးတဲ့ကိစၥ၊ ေလယာဉ္အတက္အဆင္းနဲ႔ ေလေၾကာင္းမေကာင္းတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ ေလယာဉ္မယ္ေလးေတြ ထိုင္ေနၾကဖို႔ ေလယာဉ္မွဴးက သတိေပးတဲ့အခါ ကိုယ့္ေရွ႕တည့္တည့္ ဒူးႏွစ္ျပန္ေလာက္က ထိုင္ခံုမွာ ေလယာဉ္မယ္ေလးတစ္ေယာက္ လာလာထိုင္တယ္၊ ခရီးသည္နဲ႔ မ်က္နာျခင္းဆိုင္ ထိုင္မိတဲ့အခါ သူ႔ခမ်ာ အလုပ္သေဘာအရပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပံဳးျပရရွာတာေပါ့ . . .
.
. . .     ေပါင္လည္ေလာက္ပဲရွိတဲ့ စကပ္တိုကပ္ကပ္ေလးဝတ္ထားတဲ့ ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္ ကိုယ့္ေရွ႕တည့္တည့္မွာ ဒူးေလးႏွစ္လံုး ဟစိဟစိနဲ႔ လာထိုင္ၿပီး အၿပံဳးစစေလးနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈေပးတာကို မရည္ေသာ္ရွိရြယ္ေသာ္ရွိ အခမဲ့ သံုးေဆာင္ရတဲ့ ေယာက္်ားသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကာယိကဒုကၡကို ကိုယ္တိုင္မၾကံဳဖူးသေရြ႕ ကိုယ္ခ်င္းစာနားလည္ေပးဖို႔ေတာ့ မလြယ္ေလာက္ဘူး ထင္တာပဲ၊ နဖူးေတြ႕ဒူးေတြ႕မွ တကယ့္ကိုနဖူးေတြ႕ဒူးေတြ႕။ ဒီလို ကာယိကဒုကၡမ်ိဳးဆိုတာကလည္း အဘထ႐ႉ႐ံု ဘာမီတြန္ေသာက္႐ံု တစ္ေမွးေလာက္အိပ္လိုက္႐ံုနဲ႔ ေပ်ာက္ပါ႐ိုးလား . . .
.
. . .     ငယ္ငယ္တုန္းက လူႀကီးေတြေျပာေျပာေနတဲ့ ေမာင့္ဒုကၡဆိုတာ ဒါမ်ိဳးမွအစစ္၊ ေနာက္ဆံုး ဘယ္လိုမွ မေနသာေတာ့တာနဲ႔ ေစာင္ေလးတစ္ထည္ေတာင္း၊ လံုေနေအာင္ျခံဳတဲ့ၿပီးသကာလ . . .