အိုင္ယူေဂ်မွ ေရးတဲ့စာ (၂၇)

သူငယ္ခ်င္း...၊
ဒီတစ္ခါေတာ့ "ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား" (International Organizations) ဘာသာရပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာျပခ်င္မိတယ္။ သင္ၾကားပို႔ခ်သူကေတာ့ ပါေမာကၡ ကူမာဂအိ (Prof. Kumagai) ျဖစ္တယ္။ သူ႔အေၾကာင္းကုိေတာ့ "ႏိုင္ငံတကာႏုိင္ငံေရး" (International Politics) ဘာသာရပ္အေၾကာင္း ေျပာျပစဥ္တုန္းက မိတ္ဆက္ေျပာၾကားခဲ့ၿပီးျဖစ္လို႔ မင္းအေနနဲ႔ မွတ္မိလိမ့္မယ္၊ ရင္းႏွီးေနလိမ့္မယ္လို႔ ငါထင္တယ္။ ဒီေန႔ေခတ္အခ်ိန္အခါမွာ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစညး္ေတြရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ အေရးပါပံုကို ေျပာျပဖို႔မလိုေအာင္ မင္းသိၿပီးသားမို႔ ဇာခ်ဲ႕မေနခ်င္ပါဘူး။ ကမၻာ႔ႏုိင္ငံေရးဇာတ္ခံုအေၾကာင္း ေျပာၾကၿပီေဟ့ဆိုရင္ IO ေတြအေၾကာင္း ထည့္မေျပာဘဲ ေနလို႔ကို မျဖစ္ေတာ့ဘူးလို႔ ဆိုရမယ္ထင္ပါရဲ႕။ အဲဒီလိုဆိုေတာ့ အဲဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြအေၾကာင္း ငါတို႔ေတြအေနနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ၊ ေရေရရာရာ သိရွိနားလည္ဖို႔ လိုအပ္တယ္မဟုတ္လား။ သူတို႔ရဲ႕ ဖြဲ႕စညး္ပံုကဘယ္လိုလဲ၊ ဖြဲ႕စည္းရျခင္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကဘာလဲ၊ ဘယ္လိုရပ္တည္ေဆာင္ရြက္ေနသလဲ၊ သူတို႔ရဲ႕ အခန္းက႑က ဘယ္လိုရွိသလဲ၊ ေနာက္ကြယ္ကေန ကူညီေထာက္ပံ့ေနတာ၊ ႀကိဳးကိုင္ျခယ္လွယ္ေနတာ ရွိေနသလား၊ ဘယ္လိုအေၾကာင္းအရာမ်ိဳးေတြမွာ အဲဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြက ပါ၀င္ပတ္သက္ၾကသလဲ၊ သူတို႔နဲ႔ အစိုးရေတြအၾကား ဘယ္လိုဆက္ဆံေဆာင္ရြက္ၾကသလဲ၊ စသျဖင့္ စသျဖင့္ေပါ့ကြာ။ ငါတို႔ပါေမာကၡ ကုိယ္တုိင္က အဖြဲ႕အစညး္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ရင္ စိတ္၀င္စားသူ၊ ကၽြမ္းက်င္သူဆိုေတာ့ ငါတို႔ေတြကို စိတ္၀င္စားေအာင္ သင္ၾကားေပးႏုိင္႐ံုမဟုတ္ဘူး၊ ငါတို႔သိခ်င္တဲ့ ေမးခြန္းေတြကိုလည္း ေက်နပ္ေလာက္ေအာင္ ျပန္လည္ေဆြးေႏြးေပးႏုိင္တယ္ကြ။

သင္တန္းကာလအတြငး္မွာ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစညး္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ငါတို႔ေတြ သင္ၾကားရတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို ၾကည့္ၾကရေအာင္ကြာ...။

• Changing World Politics, Global Governance, and International Organizations: Historical Context of International Organizations
• Anarchy and Collective Action - Why do states cooperate? (Part I. Functionalism, Neo-Functionalism, Rationalist Institutionalism)
• Why do states cooperate? (Part II. Idea, Power, and Institutions)
• Regionalism and Processes of IOs (Program development, Monitoring, Evaluation; Finalcial management; Human Resources)
• The performance of International Organizations Part 1 (Collective Security, Peacekeeping Operations)
• The performance of International Organizations Part 2
• The performance of International Organizations Part 3 (Economic development, International Aid, International Financial Stability)
• The performance of International Organizations Part 4 (Free trade - the World Trade Organization)
• Non-Governmental Organizations and Transnational Relations

သင္ၾကားပံုနည္းစနစ္ကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာႏုိင္ငံေရးဘာသာရပ္အေၾကာင္း ေျပာျပတုန္းက ရွင္းျပခဲ့တဲ့ ပံုစံအတုိင္းပါပဲကြာ။ အိမ္စာဖတ္ဖို႔အတြက္ ေဆာင္းပါးေတြ၊ စာအုပ္ေတြ သတ္မွတ္ေပးမယ္။ စာသင္ခန္းမွာ လက္ခ်ာေပးမယ္၊ အလ်ဥ္းသင့္သလို ေမးခြန္းေမးမယ္၊ တစ္ခါတေလ ဆရာမက သူႀကိဳတင္ျပဳစုလာတဲ့ ေမးခြန္းေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကိုယ့္အျမင္ေတြကို စာရြက္ေပၚမွာ စိတ္ႀကိဳက္ေရးေျဖခုိင္းတယ္။ သင္တန္းလယ္ စာေမးပြဲေျဖရမယ္၊ သင္တန္းဆံုး စာေမးပြဲေျဖရမယ္။ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအေၾကာင္း ေက်ာင္းသား ၃ ဦး၊ သို႔မဟုတ္ ၄ ဦးပါ၀င္တဲ့ အဖြဲ႕လိုက္ ပါ၀ါပြိဳင့္တစ္ခု တင္ျပဖို႔လိုအပ္တယ္။ ကုိယ္စိတ္၀င္စားတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုကို တင္ျပႏုိင္သလို၊ ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ မေရြးခ်ယ္တတ္ဘူး ျဖစ္ေနရင္ေတာ့ ဆရာမက သတ္မွတ္ေပးတဲ့ အဖြဲ႕ေတြထဲမွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္တယ္။ န၀မေျမာက္ ရက္သတၱပတ္မွာ ဂ်ပန္တပ္ဖြဲ႕ေတြကို ကုလသမဂၢရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈထိန္းသိမ္းေရးမစ္ရွင္ေတြဆီ ေစလႊတ္ထားရွိမႈ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျခားတကၠသိုလ္တစ္ခုက ျပင္ပပါေမာကၡတစ္ဦးကို ဖိတ္ေခၚၿပီး အထူးသင္ခန္းစာ ေဆြးေႏြးပို႔ခ်မႈတစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ေပးတယ္။ ေယဘုယ် ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီဘာသာရပ္ဟာ အခန္းတြင္း ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္မႈေတြနဲ႔ အၿမဲတေစ အသက္၀င္ေနေလ့ရွိတယ္။ ငါတို႔ေတြနဲ႔ သိပ္မစိမ္းလွသလို၊ ေျပာစရာေတြကလည္း အမ်ားသား မဟုတ္လား။ ႏုိင္ငံစံုကလာၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြအေပၚ အျမင္ေတြကလည္း မတူညီၾကဘူးကြ။ တစ္ေယာက္တစ္မ်ိဳးစီ စိတ္၀င္စားစရာခ်ည္းပဲ။ သူ႔အျမင္ ကုိယ့္အျမင္ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္ၾက၊ မေက်လည္ရင္ ဆရာမကို ေမးျမန္းၾက စသျဖင့္ေပါ့ကြာ။ အင္မတန္မွ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းသလို ငါတို႔ေတြ တကယ့္ကို ေလ့လာသိရွိထားသင့္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြပါပဲ။

အထူးသျဖင့္ ဒီဘာသာရပ္မွာ ကုလသမဂၢနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေတာ္ေလးကို သိရွိေလ့လာခြင့္ရခဲ့တယ္ကြ။ UN ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံု၊ သူ႔လက္ေအာက္မွာရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြအေၾကာင္း၊ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ပံု၊ ေအာင္ျမင္မႈ၊ က်႐ံႈးမႈ၊ ခ်ီးက်ဴ းစရာ၊ ေ၀ဖန္စရာ၊ စသျဖင့္ အစံုအလင္ပါပဲကြာ။ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈထိန္းသိမ္းေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြ ဘယ္လိုေစလႊတ္သလဲ၊ ေစလႊတ္ဖို႔အတြက္ ဘယ္လိုဆံုးျဖတ္ရသလဲ၊ တပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြကုိ ဘယ္လိုစုစည္းရသလဲ၊ ဘယ္သူကေခါင္းေဆာင္သလဲ စတာေတြပါသလို လက္ရွိအခ်ိန္မွာ လူေျပာသူေျပာခံေနရတဲ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း မလြတ္ဘူးကြ။ ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္စာတမ္းအေၾကာင္းလည္း ေလ့လာသင္ၾကားရတာပါပဲ။ ေနာက္... ကမၻာ႔ဘဏ္၊ ႏိုင္ငံတကာေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႕၊ ကမၻာ႔အလုပ္သမားသမဂၢ၊ ႏုိင္ငံတကာအဏုျမဴစြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ၊ ဥေရာပသမဂၢ၊ စတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ အေၾကာင္းလည္း ေလ့လာၾကရတယ္။ IMF နဲ႔ World Bank က ဘယ္လိုႏုိင္ငံေတြကို အကူအညီေပးသလဲ၊ အဲဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြကို ဘယ္သူကေထာက္ပံ့ေနသလဲ၊ သူတို႔ေတြဟာ ဘယ္သူ႔အလိုက် ကျပေနၾကတာလဲ၊ WTO ေပၚေပါက္လာတာဟာ ေကာင္းသလား၊ မေကာင္းဘူးလား စတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကုိလည္း ငါတို႔ေတြ နားေထာင္၊ မွတ္သား၊ ေလ့လာ၊ ေမးျမန္း၊ ေဆြးေႏြးခြင့္ ရခဲ့ၾကတယ္။ ငါတို႔အတြက္ အက်ိဳးရွိတဲ့၊ အသံုး၀င္တဲ့၊ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့ ဘာသာရပ္တစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါရေစကြာ။

မင္းဆီကို ငါေရးခဲ့တဲ့စာေတြ အေတာ္မ်ားလာသလို အခ်ိန္ေတြလည္း ကုန္မွန္းမသိ ကုန္လြန္လာလိုက္တာ မင္းတို႔ေတြ ငါတို႔တကၠသိုလ္ကို ေရာက္လာမယ့္အခ်ိန္ေတာင္ သိပ္မလိုေတာ့ဘူးလို႔ အခုမွ သတိျပဳမိတယ္။ ငါတို႔တကၠသိုလ္အေၾကာင္း သိခ်င္တဲ့အတြက္ မင္းဆီကို စာေရးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့တဲ့အတြက္ မင္းကို ငါတကယ္ ေက်းဇူးတင္တယ္ကြာ။ မင္းဆီကို စာေတြေရးရင္းနဲ႔ ငါျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ အတိတ္ကာလေတြကို ျပန္ေတြးမိၿပီး လြမ္းဆြတ္ရတယ္။ အခ်ိဳ႕ဟာေတြကို ျပန္ေတြးမိၿပီး သင္ခန္းစာယူရတယ္။ အခုစာေတြ ေရးေနရင္းနဲ႔ ဒီဘ၀ေတြကို ငါေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးပါေရာ ဆိုၿပီးေတာ့လည္း အံ့ၾသမိတယ္။ ငါ့စိတ္ထဲမွာ မေန႔တစ္ေန႔ကမွ ဒီတကၠသိုလ္ကို မအူမလည္နဲ႔ ေရာက္လာသလိုမ်ိဳး ခံစားေနမိေသးတယ္။ တစ္ႏွစ္တာကာလဆိုတာ ကုန္လြန္သြားေတာ့လည္း ျမန္လိုက္တာကြာ။ ကုန္လြန္သြားတဲ့ အခ်ိန္ေတြနဲ႔ထပ္တူ ငါ့အတြက္ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အသိပညာ ဗဟုသုတ အေတြ႕အႀကံဳ ရခဲ့တယ္လို႔ ငါ့ကုိယ္ငါ ယံုၾကည္တယ္။ မၾကာခင္ ေတြ႕ၾကမယ္ သူငယ္ခ်င္း...။ အခုေတာ့ ငါ့စာကို နားပါရေစဦး။
(Ichiro Nyanmyokyaw)