အိုင္ယူေဂ်မွ ေရးတဲ့စာ (၂၃)

သူငယ္ခ်င္း...၊
ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္ကာလ စက္ဘီးတစ္စီးနဲ႔ တကၠသိုလ္၀န္းက်င္ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာကို ေျခဆန္႔ေနမိတာမို႔ စာေရးခ်င္တဲ့စိတ္ကို အေတာ္ႀကီးကို ျပန္ေမြးေနရတယ္ကြာ။ တစ္ေနကုန္ တစ္ေနခမ္း စက္ဘီးတစ္စီးနဲ႔ ဟိုသြားဒီသြား ဓာတ္ပံု႐ိုက္ရတာ အင္မတန္ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာငး္တယ္ကြ။ မင္းေရာက္လာရင္လည္း ငါ့လိုပဲ စက္ဘီးတစ္စီးနဲ႔ မေမာႏုိင္ မပန္းႏုိင္ ေလွ်ာက္သြားေနဦးမွာကို ျမင္ေယာင္ပါရဲ႕ကြာ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ စာႏွစ္ေစာင္တုန္းက ဘာသာရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အထိုက္အေလ်ာက္ ေျပာခဲ့တာမို႔ ဒီစာမွာလည္း ေနာက္ထပ္ ဘာသာရပ္တစ္ခုအေၾကာင္း ဆက္ေျပာခ်င္တယ္။ "လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ကမၻာ႔တရားမွ်တမႈ" (Human Rights and Global Justice) ဆိုတဲ့ ဘာသာရပ္အေၾကာင္း ေျပာျပခ်င္တယ္။ အၾကမ္းဖ်င္း ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ပတ္ကို ႏွစ္ခ်ိန္ (၃ နာရီ) သင္ၾကားရမယ္။ တက္ေရာက္ေအာင္ျမင္ရင္ ရမယ့္အမွတ္က ၂ မွတ္ ျဖစ္တယ္။ သင္တန္းကာလအတြင္း သင္တန္းလည္/သင္တန္းဆံုး စာေမးပြဲေျဖစရာ မလိုေပမယ့္ စာတမ္းငယ္တစ္ေစာင္ တင္ဖို႔လိုအပ္တယ္။ အျခားေသာ ဘာသာရပ္ေတြ နည္းတူပဲ အပတ္စဥ္ ဖတ္႐ႈေလ့လာရမယ့္ အိမ္စာေဆာင္းပါးေတြကို သတ္မွတ္ေပးေလ့ရွိတယ္။ ဒုတိယေျမာက္ စာသင္ပတ္ကစၿပီး သင္တန္းကာလရဲ႕ ေနာက္ဆံုးစာသင္ပတ္အထိ မပ်က္မကြက္ လုပ္ရတာတစ္ခုကေတာ့ စာသင္ခ်ိန္တုိင္းရဲ႕ ပထမဆံုး ၁၅ မိနစ္မွာ ဖတ္ခိုင္းလိုက္တဲ့ အိမ္စာေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အႏွစ္ခ်ဳပ္ေရးသားျခင္း (Summary Writing) ျပဳလုပ္ရတာပဲျဖစ္တယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီး ႏိုင္ငံေတြ၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အသားက်ေနၿပီးျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာ ထူးဆန္းခ်င္မွ ထူးဆန္းမွာျဖစ္ေပမယ့္ ငါ့လိုလူတစ္ေယာက္အတြက္ကေတာ့ အဲဒီေခါငး္စဥ္ဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းမယ္ဆိုတာကို ေျပာျပဖို႔ လိုမယ္မထင္ပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ကူးေျပာင္းကာစ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ငါတို႔ႏုိင္ငံဟာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ အျပစ္တင္ခံရ၊ ေ၀ဖန္ခံရ၊ လက္ညႇိဳးထိုးခံရ၊ ပိတ္ဆို႔ခံရတာေတြနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ နပန္းလံုးခဲ့ရတာ မင္းအသိပဲမဟုတ္လား။ အဲဒီေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရာကို စနစ္တက် ေလ့လာသင္ၾကားခြင့္ ရတဲ့အခြင့္အေရးအတြက္ ငါ့အေနနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ၀မ္းသာပီတိျဖစ္ရတယ္ဆုိတာ ေျပာျပစရာစကားလံုး မရွိပါဘူးကြာ။ တကယ္သင္ၾကားရတဲ့ အခ်ိန္မွာလည္း သင္ၾကားတဲ့ ပါေမာကၡရဲ႕ ထူးျခားတဲ့စာသင္ဟန္၊ ေက်ာင္းသားေတြကို ဦးေႏွာက္မုန္တုိင္းဆင္ေအာင္ လံႈ႕ေဆာ္စည္း႐ံုးႏုိင္စြမ္း၊ ျမင္သာထင္သာ ဥပမာအျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ သင္ၾကားမႈ၊ စတဲ့ စတဲ့ အခ်က္ေတြေၾကာင့္ ပထမပတ္ကေန ေနာက္ဆံုးရက္သတၱပတ္အထိ တစ္ခ်က္ကေလးမွ် ညည္းေငြ႔စရာ မေကာင္းခဲ့ဘူး။ ငါတစ္ေယာက္တင္ မဟုတ္ဘူး...၊ အျခားေသာ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္လည္း အဲဒီဘာသာရပ္ဟာ စိတ္၀င္စားမႈ ျဖစ္ေစခဲ့တယ္လို႔ ငါယံုၾကည္မိတယ္။ သူငယ္ခ်င္းကို အရင္စာေတြမွာ ေရးခဲ့တဲ့ပံုစံအတုိင္းဆိုရင္ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ သင္ၾကားတဲ့ ပါေမာကၡအေၾကာင္းကို အရင္ဆံုး မိတ္ဆက္ေပးခ်င္တယ္။

ဒီဘာသာရပ္ကို သင္ၾကားေပးတဲ့ ဆရာကေတာ့ ပါေမာကၡ ဆာဂ်ီ (Prof. Saji) ျဖစ္တယ္။ သူ႔နာမည္ကို ဖတ္ၾကည့္႐ံုနဲ႔ပဲ ဂ်ပန္လူမ်ိဳး ပါေမာကၡတစ္ဦး ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို တကူးတက ေျပာဖုိ႔မလိုဘူးလို႔ ငါထင္တာပါပဲ။ ဆရာဆာဂ်ီအေၾကာင္း ေျပာမယ္ဆိုရင္ အျခားေသာပါေမာကၡေတြနဲ႔ မတူဘဲ ထူးျခားတဲ့အခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတယ္ဆိုတာ သူ႔အတန္းကို တက္ဖူးသူတုိင္း သိၾကတယ္။ သူ႔အတန္းတက္ဖူးတဲ့ ေက်ာင္းသားတုိင္းကို ဆာဂ်ီဆိုတဲ့ နာမည္တစ္ခုကိုသာ ေျပာျပလိုက္ပါ။ သူတို႔ေတြက ဆရာဆာဂ်ီနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာမကုန္ႏုိင္တဲ့ ဇာတ္လမ္းေတြ၊ အျဖစ္အပ်က္ေတြ၊ မွတ္ခ်က္ေတြကို ျပန္ေျပာျပၾကပါလိမ့္မယ္။ ငါကုိယ္တုိင္ ယံုၾကည္လက္ခံထားသလို အျခားသူေတြ အားလံုးနီးပါးလည္း ေျပာဆိုၾကတဲ့ အခ်က္တစ္ခုကေတာ့ ပါေမာကၡဆာဂ်ီဟာ ဘက္လိုက္မႈအကင္းဆံုး ပါေမာကၡတစ္ဦး ဆုိတာပါပဲ။ ဘယ္ေက်ာင္းသားကိုမွ် မ်က္ႏွာနာတာမ်ိဳး၊ ပစားေပးတာမ်ိဳး မရွိဘဲ ေကာင္းရင္ေကာင္းသလို၊ မေကာင္းရင္မေကာင္းသလို ဆက္ဆံတတ္၊ မွတ္ခ်က္ေပးတတ္တဲ့ ဆရာတစ္ဦးျဖစ္တယ္။ ဒီတကၠသိုလ္ကို မင္းေရာက္လို႔ မင္းကိုယ္တုိင္ ႀကံဳရတဲ့အခါ ဘာျဖစ္လို႔ ငါ့အေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို အထူးတလည္ ေျပာေနရသလဲဆုိတာကို နားလည္သြားပါလိမ့္မယ္။ ပါေမာကၡဆာဂ်ီဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ခ်ီကာဂိုတကၠသိုလ္ (University of Chicago) ကေန လူမႈေရးသိပၸံအထူးျပဳ မဟာ၀ိဇၨာဘြဲ႕၊ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံအထူးျပဳ မဟာ၀ိဇၨာဘြဲ႕နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံပါရဂူဘြဲ႕တို႔ကို ရရွိခဲ့သူျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္ ခ်ီကာဂိုတကၠသိုလ္ တစ္ခုတည္းမွာ ႏွစ္အတန္ၾကာ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး မဟာ၀ိဇၨာဘြဲ႕ႏွစ္ခု၊ ပါရဂူဘြဲ႕တစ္ခု ရရွိခဲ့သူျဖစ္တယ္။ အျခားေသာ ပါေမာကၡေတြနဲ႔ ေရာေရာေႏွာေႏွာ ေနျခင္းမရွိဘဲ သီးသီးသန္႔သန္႔ ေနတတ္သူတစ္ဦး ျဖစ္တယ္။ အျခားလူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ လြတ္လပ္မႈနဲ႔ အခြင့္အေရးကို တန္ဖိုးထားသူျဖစ္ၿပီး သူကုိယ္တုိင္လည္း အစြက္ဖက္မခံသူျဖစ္တယ္။ ဘယ္အခမ္းအနားေတြမွာမွ သူ႔ကို ေတြ႕ရေလ့မရွိဘူး။ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔လည္း ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေနေလ့မရွိဘူး။ ခံစားခ်က္ကို အင္မတန္မွ ၿမိဳသိပ္ႏိုင္စြမ္းရွိၿပီး ေပ်ာ္ေနသလား၊ စိတ္ညစ္ေနသလား၊ စိတ္တိုေနသလား ဆိုတာကို ငါ့အေနနဲ႔ တစ္ခါမွ် အကဲခတ္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း မရွိဘူး။ ဘယ္အခ်ိန္ၾကည့္ၾကည့္ ဒီပံုစံ၊ ဒီမ်က္ႏွာအမူအရာပဲ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ ေၾသာ္... ဒါနဲ႔စကားစပ္မိလို႔ တစ္ဆက္တည္းေျပာရရင္ သူဟာ ငါ့ရဲ႕ က်မ္းႀကီးၾကပ္သူ (Supervisor) ျဖစ္တယ္။ အတူတြဲၿပီး အလုပ္လုပ္လို႔ ေကာင္းသူလို႔ ျမင္ပါတယ္။

မင္းကိုယ္တုိင္လည္း ႀကံဳေတြ႕ရမွာျဖစ္ေပမယ့္ ႀကိဳတင္ၿပီး ေျပာျပရရင္ အေပၚမွာ ငါရွင္းျပခဲ့တဲ့အတိုင္း သူ႔စာသင္ခ်ိန္တုိင္းရဲ႕ ပထမ ၁၅ မိနစ္မွာ အိမ္စာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အႏွစ္ခ်ဳပ္ေရးသားျခင္း ျပဳလုပ္ရတယ္။ အဲဒီလို ေရးသားၿပီးတာနဲ႔ ငါတို႔ေတြ မပ်က္မကြက္ လုပ္ရတာတစ္ခုကေတာ့ ငါတို႔ရဲ႕ စာေရးခံုေတြကို ေဘးကိုခ်ဲၿပီး ေဆြးေႏြး၀ိုင္း ပံုစံျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရတာပါပဲ။ အျခားပါေမာကၡေတြလို ပါ၀ါပြိဳင့္ေတြနဲ႔ လက္ခ်ာေပးတာေတြ၊ သင္ပုန္းမွာ စာေတြေရးၿပီး ရွင္းျပတာေတြ ဘယ္တုန္းကမွ် မလုပ္ခဲ့ဘူး။ စာသင္ခ်ိန္တုိင္းမွာ အိမ္စာေပးထားတဲ့ ေဆာင္းပါးေတြ၊ စာအုပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူက ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးၿပီး ေက်ာင္းသားေတြက ပါ၀င္ေဆြးေႏြးရတဲ့ သင္ၾကားမႈပံုစံကို ျပဳလုပ္တတ္တယ္။ စာဖတ္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြသာလွ်င္ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးႏုိင္ၾကမွာျဖစ္တယ္။ ဒုတိယအခ်ိန္ေတြမွာေတာ့ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ပါ၀ါပြိဳင့္ တင္ျပမႈေတြနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္တတ္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ဆိုရင္ ပါ၀ါပြိဳင့္ တင္ျပသူနဲ႔ အျခားေသာ ပရိသတ္ေက်ာင္းသားေတြက အျပန္အလွန္ ေမးျမန္း၊ ျငင္းခုန္၊ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး မျဖစ္ျဖစ္ေအာင္ စီစဥ္ေလ့ရွိတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူ႔ကုိယ္သူ ပါေမာကၡ/ဆရာ လို႔ သေဘာမထားဘဲ အျခားေသာ ေက်ာင္းသားေတြလိုပဲ ပရိသတ္တစ္ဦးအေနနဲ႔ နားေထာင္တယ္၊ သိခ်င္တာရွိရင္ ေမးျမန္းတယ္၊ တစ္ခါတေလ တင္ျပသူနဲ႔ ပရိသတ္အၾကား ျငင္းခုန္မႈ လြန္ကဲၿပီး အရမ္းျပင္းထန္လာတယ္လို႔ ယူဆတဲ့အခါ သူ႔အျမင္ကို ၀င္ေဆြးေႏြးေလ့ရွိတယ္။ ေဆြးေႏြးသူတုိင္းရဲ႕ အျမင္၊ အေတြးကို တေလးတစား နားေထာင္ေလ့ရွိၿပီး ဘယ္ေသာအခါမွ် " " " မင္းေျပာတာ မွားေနတယ္၊ ဒီလိုမဟုတ္ဘူး။ တကယ္တမ္းက ဒီလိုျဖစ္ရမွာ... " " " ဆုိတာမ်ိဳး ေျပာေလ့မရွိဘူး။ ဆရာေျပာသမွ် အမွန္ဆုိတာမ်ိဳးကို သူက လံုး၀အျဖစ္မခံဘူး။ ငါတို႔ေတြက ဆရာ႔အျမင္က ဘယ္လိုရွိပါသလဲလို႔ ေမးတဲ့အခါမွသာ သူ႔အျမင္ကို ေျပာေလ့ရွိတယ္။ အဲဒီအခါမွသာ တင္ျပတဲ့သူ၊ ေဆြးေႏြးတဲ့သူေတြရဲ႕ အေတြးအျမင္ေတြဟာ သင့္ေလ်ာ္သလား၊ မသင့္ေလ်ာ္သလားဆိုတာကို ငါတို႔ေတြ ခ်င့္ခ်ိန္ႏုိင္ၾကတယ္။ သူ႔စာသင္ခ်ိန္တိုင္းမွာ ငါ့အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံအသီးသီးက လူမ်ိဳးအသီးသီးရဲ႕ မတူညီတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ အေနအထားနဲ႔ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ႏုိင္ငံသမုိင္းအရ အယူအဆ၊ အေတြးအေခၚ၊ ခံယူခ်က္ေတြ မတူညီၾကတာကို ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း သိျမင္ေလ့လာခြင့္ ရခဲ့တယ္။ အာရွအလယ္ပိုင္း ႏုိင္ငံေတြက လာတဲ့လူေတြရဲ႕ အျမင္ကတစ္မ်ိဳး၊ ေတာင္အာရွေဒသက လာတဲ့ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အေတြးအေခၚကတစ္ဖံု၊ အာဆီယံေဒသသားေတြရဲ႕ ခံယူခ်က္ကတစ္နည္း၊ စသျဖင့္ တကယ့္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳးပါပဲေဟ့။ ဒီဘာသာရပ္ကို စတင္တက္ေရာက္ကာစမွာေတာ့ မင္းအေနနဲ႔ ပါေမာကၡ ဆာဂ်ီရဲ႕ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈစတိုင္လ္နဲ႔ စာသင္ၾကားမႈပံုစံေတြေၾကာင့္ အျမင္ဆန္းၿပီး ထူးဆန္းေနမွာ အမွန္ပဲေဟ့။ ေနာက္ပိုင္းက်မွသာ ျမင္ေနေတြ႕ေနက်ျဖစ္ၿပီး ျမင္သားတက် ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။ ဆရာဆာဂ်ီနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မင္းသတိထားရမွာ တစ္ခုကေတာ့ စာတမ္းငယ္ (Term Paper) တင္တဲ့အခ်ိန္မွာ အျခားသူေတြ ျပဳစုေရးသားထားၿပီးသား စာေတြထဲကေန ခိုးယူကူးခ်မႈ (Plagiarism) လုပ္တာကို လံုး၀ကို ခြင့္ျပဳျခင္းမရွိတာပါပဲ။ အခ်ိဳ႕ေက်ာင္းသားေတြဟာ ရည္ရြယ္ခ်က္မရွိေသာ္လည္း စာတမ္းေရးသားတဲ့ေနရာမွာ ကၽြမ္းက်င္မႈ မရွိတဲ့အတြက္ ခိုးယူကူးခ်တဲ့ သေဘာသက္ေရာက္သြားတာမ်ိဳးေတြ ရွိတတ္ၾကတယ္။ အဲဒီလို အခါမ်ိဳးမွာ ပါေမာကၡဆာဂ်ီဟာ ဘယ္ေတာ့မွ် ခြင့္လႊတ္ေလ့မရွိဘူး။ ဌာနကေနတစ္ဆင့္ သတိေပးတာ၊ စာတမ္းကို ျပန္ေရးခုိင္းတာ၊ ဘာသာရပ္ကို အက်ေပးတာေတြ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိတယ္။ ဘာသာရပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လက္ခ်ာေပးတာမ်ိဳး မရွိေပမယ့္ အပတ္စဥ္အလိုက္ ဖတ္ရတဲ့စာေတြကတစ္ဆင့္ သူသင္ၾကားတဲ့ ဘာသာရပ္ကို ပံုေဖာ္သြားတာမ်ိဳးျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း အေပၚမွာ ငါေျပာခဲ့ၿပီးျဖစ္တယ္။ အခု အပတ္စဥ္အလိုက္ ငါတို႔ေတြ ေလ့လာဖတ္႐ႈခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို ေအာက္မွာေရးျပထားတယ္။

• Introduction
• What human rithts are?
• The development and implementation of human rights
• Human rights in non-Western traditions: Universalism and relativism
• The "Asian Values" debate
• Feminist perspectives on human rights
• Human rights and global justice
• Global economy, world poverty, and global justice (1)
• Global economy, world poverty, and global justice (2)
• The future of human rights

ဒီဘာသာရပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ငါ့အေနနဲ႔ မွတ္မွတ္ထင္ထင္ ျဖစ္ေနတာတစ္ခုကေတာ့ ႏုိင္ငံအလိုက္ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္ၾကတဲ့ေန႔က ျမန္မာေက်ာင္းသားေတြကတစ္ဖက္၊ အျခားႏုိင္ငံက ေက်ာင္းသားေတြကတစ္ဖက္ အျပန္အလွန္ ျငင္းခုန္ေဆြးေႏြးၾကတာပါပဲ။ အျခားႏုိင္ငံက ေက်ာင္းသားေတြ အထူးသျဖင့္ မြတ္စလင္ႏုိင္ငံက လာတဲ့ေက်ာင္းသားေတြဟာ ငါတို႔ႏုိင္ငံမွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေနထိုင္သြားလာ လႈပ္ရွားလုပ္ကိုင္ခြင့္ ရတယ္ဆိုတာကို အင္မတန္မွ အံ့ၾသတႀကီးနဲ႔ မယံုမၾကည္ ျဖစ္ၾကတယ္။ အျခားေသာ စာသင္ခ်ိန္ေတြမွာ သူမ်ားေျပာတာကိုပဲ အဓိကထားၿပီး နားေထာင္တတ္တဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းသူေတြဟာ အဲဒီေန႔ကေတာ့ ထူးထူးျခားျခား တက္တက္ႂကြႂကြ ပါးစပ္စြမ္းေတြျပၾကတာ အျခားေက်ာင္းသားေတြေတာ့ မသိဘူး။ ျမန္မာေက်ာင္းသားတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ငါကိုယ္တုိင္ေတာင္မွ အေတာ္ႀကီးကို ဖ်ားခ်င္သြားတယ္ကြ။ အဲဒီေန႔မွာပဲ ငါတို႔အစ္ကုိႀကီးတစ္ေယာက္က သူ႔မိန္းမရဲ႕ အိမ္အလုပ္ေတြကို သူအားလပ္ခ်ိန္မွာ ကူညီလုပ္ကုိင္ေပးတဲ့အေၾကာင္း ေျပာျပတာကို အာရွအလယ္ပိုင္း ႏုိင္ငံတစ္ခုက ေက်ာင္းသူတစ္ဦးက ေ၀ဖန္ျငင္းခုန္ၾကရာက ငါတို႔စာသင္ခန္းရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲဟာ သူတို႔ႏွစ္ဦးရဲ႕ စကားစစ္ထိုးပြဲအျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားတာ အေတာ္ႀကီးကို နားေထာင္လို႔ေကာင္း၊ ၾကည့္လို႔ေကာင္းတာကိုးကြ။ အေမရိကန္သမၼတေလာင္းေတြ စကားစစ္ထိုးတယ္ ဆိုတာေလာက္ေတာ့ ပ်င္းေတာင္ပ်င္းေသးတယ္။ အဲဒီေန႔က ငါတုိ႔ဆရာဆာဂ်ီ ၀င္ထိန္းတာ ျမန္သြားလို႔ေပါ့ကြာ... မဟုတ္လို႔ကေတာ့ ငါတို႔ေတြက သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ နပန္းလံုးတာကို ၾကည့္ရေတာ့မယ္ဆိုၿပီး အားခဲထားၾကတာကြ။ အဲေလာက္အထိ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္မႈေတြက ျပင္းထန္ခဲ့တယ္ေဟ့။ တစ္ဦးတည္းေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ေက်ာင္းသားကေတာ့ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္းပဲ ေ၀ဖန္တယ္ကြ။ ျမန္မာေက်ာင္းသားေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံအေၾကာင္းေျပာရင္ အၿမဲတမ္း အေကာင္းေတြခ်ည္းပဲတဲ့။ အဲဒါဆို အျခားႏုိင္ငံႀကီးေတြက ဘာျဖစ္လို႔ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ အေရးယူမႈေတြ လုပ္ေနၾကသလဲတဲ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီေလာက္ အစစအရာရာ ေကာင္းေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေတာင္ ေျပာင္းလာခ်င္တယ္ဆိုၿပီး ခနဲ႔တဲ့တဲ့ ရြဲ႕သြားပါေလရဲ႕။ လူ႔အခြင့္အေရးအေၾကာင္း တစ္ခုခုေဆြးေႏြးတိုင္း အဲဒီဘဂၤလားေက်ာင္းသားက ရခုိင္ျပည္က ကိစၥရပ္ကိုပဲ ေခါင္းတည္သြားတတ္တယ္။ ငါတို႔ေတြက နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ပဲ ရွင္းျပရွင္းျပ အဲဒီသေကာင့္သားက ဘယ္ေတာ့မွ် မယံုၾကည္ဘူး။ အင္တာနက္ေပၚက သူဖတ္မိသမွ် သတင္းေတြနဲ႔ အၿမဲတမ္း ေပါက္ကရ ေျပာေနေတာ့တာမို႔ ငါတို႔ေတြက ရခုိင္ျပည္နယ္ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သူဘာပဲေျပာေျပာ ဘာမွ၀င္မေျပာ၊ ၀င္မေဆြးေႏြးေတာ့ဘဲ သူ႔ကို ၿပံဳးၿပံဳးႀကီး ၀ိုငး္ၾကည့္ေနၾကတာမ်ိဳးပဲ လုပ္တဲ့အခါက်မွ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆင္ျခင္သြားတာေဟ့။

ေျပာခ်င္တာေတြက မ်ားလြန္းေနေတာ့ ငါ့စာလည္း အေတာ္ရွည္သြားၿပီ။ ေၾသာ္... မင္းေရးလုိက္တဲ့စာထဲမွာ ေမးထားတဲ့ စႏၵယားတီးတာ ေလ့က်င့္ျဖစ္ေသးလား ဆိုတဲ့ေမးခြန္းကို ေျဖရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီေရာက္ၿပီးကတည္းက စႏၵယားခလုတ္ေတြကို တစ္ခါမွ် မထိေတြ႕ရေတာ့ဘူးလို႔ ေျဖရမွာပါပဲ။ အခုအခ်ိန္မွာ တံတ်ာေတရွင္ ကိုေတာင္ ငါမတီးတတ္ေတာ့ဘူး။ လက္ကြက္ေတြကိုလည္း မမွတ္မိေတာ့ဘူးကြ။ ျမန္မာျပည္ျပန္ေရာက္မွပဲ ပင္ေပါင္ေဘာလံုးေတြ လက္ႏွစ္ဘက္မွာဆုပ္ၿပီး လက္ေခ်ာင္းေလးေတြ တင္တာကေနစၿပီး ျပန္သင္ပါေတာ့မယ္။ ဒါေပမယ့္ မင္းရဲ႕ တေယာလက္သံကုိေတာ့ လြမ္းမိသားကြ။ မင္းလာတဲ့အခါ မင္းရဲ႕ တေယာေလးကို ပါေအာင္ယူခဲ့ပါကြာ။ ဒီမွာလုပ္တဲ့ အခမ္းအနားေတြမွာလည္း အသံုး၀င္မွာပါ။ ေနာက္ဆံုး အျခားလူေတြက ၀ိုင္းၿပီးေတာ့ ေမတၱာပို႔ၾကတယ္ဆိုရင္ေတာင္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ တေယာထိုးၿပီး သီခ်င္းေအာ္ဆိုလို႔ရတဲ့ ေတာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္ကြ။ ကဲ... ေနာက္စာက်မွ ဆံုၾကေသးတာေပါ့။
(Ichiro Nyanmyokyaw)