အိႏၵိယႏိုင္ငံ ႐ံုးသံုးဘာသာစကားမ်ား

    သာမန္အားျဖင့္ေတာ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ ႐ံုးသံုးဘာသာစကားဟာ အဂၤလိပ္ဘာသာပဲလို႕ မွတ္ထားခဲ့မိပါတယ္။ ဒါဟာ မွန္တယ္ဆိုေပမယ့္ အျပည့္အဝ မွန္တယ္လို႕လည္း မဆိုႏိုင္ျပန္ပါဘူး။ လက္ရွိမွာ အေျခခံဥပေဒက အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ႐ံုးသံုးဘာသာစကားက စုစုေပါင္း ၂၂ မ်ိဳးေတာင္ ရွိေနပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ အာသံ၊ ဘဂၤလီ၊ ဘိုဒို၊ ေဒါ့ဂရီ၊ ဂူဂ်ာရတီ၊ ဟင္ဒီ၊ ကန္နဒ၊ ကက္ရွိမီရီ၊ ေကာ့ကနီ၊ မိုင္သီလီ၊ မာလာယာလမ္၊ မဏိပူရ္၊ မာရသီ၊ နီေပါလီ၊ ေအာရိယ၊ ပန္ဂ်ပ္ဘီ၊ သကၠတ၊ စန္သီလီ၊ ဆင္ဒီ၊ တမီလ္၊ တယ္လ္ဂူ၊ အူရ္ဒူ ဘာသာစကားတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုထူးျခားတာက တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒလို ႐ံုးသံုးဘာသာစကား တစ္ခုတည္း သတ္မွတ္ထားတာ မဟုတ္ဘဲ ေနရာဌာနကို လိုက္ၿပီး သတ္မွတ္ထားျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ထူးျခားတာ တစ္ခုက အေျခခံဥပေဒက အသိအမွတ္ မျပဳထားဘဲ ႐ံုးသံုးသတ္မွတ္ထားတဲ့ ဘာသာစကားေတြ ရွိပါေသးတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ထရိပူရ္ ျပည္နယ္မွာ ေကာ့ဘိုေရာ့ခ္ ဘာသာစကား၊ မီဇိုရမ္ ျပည္နယ္မွာ မီဇိုဘာသာစကား၊ မဟာလယျပည္နယ္မွာ ခါစီနဲ႔ ဂါ႐ို ဘာသာစကား၊ ဂိုအာျပည္နယ္မွာ ေပၚတူဂီဘာသာစကား၊ ပြန္ဒီခ်ယ္ရီ ျပည္ေထာင္စု နယ္ေျမမွာ ျပင္သစ္ဘာသာစကားတုိ႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္နယ္ေတြနဲ႕ ျပည္ေထာင္စုနယ္ေျမေတြဟာ ကိုယ့္ျပည္နယ္အတြင္း ႐ံုးသံုးဘာသာစကား သတ္မွတ္ျပဌာန္းဖို႕အတြက္ အေျခခံဥပေဒ ဇယား ၈ ပါ အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ဘာသာစကားေတြ ျဖစ္ဖို႕ မလိုပါဘူးတဲ့ဗ်ာ။

   ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သံုးစြဲရမယ့္ ဘာသာစကားကေတာ့ ဒီဗာနာဂရိ အကၡရာနဲ႔ ေရးထားတဲ့ ဟင္ဒီဘာသာစကား ျဖစ္ပါတယ္။ ဂဏန္းသခ်ၤာ သေကၤတေတြကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာသံုး ဟင္ဒီသေကၤတနဲ႔ ေရးရမယ္လို႕ ပုဒ္မ ၃၄၃ မွာ ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ခြ်င္းခ်က္အေနနဲ႕ေတာ့ အေျခခံဥပေဒ အာဏာမတည္မီက အဂၤလိပ္လို ေရးသားသံုးစြဲခဲ့တဲ့ ကိစၥရပ္မ်ားမွာေတာ့ အေျခခံဥပေဒ အာဏာတည္ၿပီး ဆယ့္ငါးႏွစ္အတြင္း ဆက္လက္ သံုးစြဲ ရမယ္လို႕ ျပဌာန္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆယ့္ငါးႏွစ္အတြင္းမွာ အစိုးရကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ အဂၤလိပ္စကားအျပင္ ဟင္ဒီစကားကိုလည္း ထပ္ေလာင္းသံုးစြဲဖို႕ သမၼတက အမိန္႕ထုတ္ျပန္ ညႊန္ၾကားႏိုင္တယ္လို႔လည္း ဆိုျပန္ပါတယ္။ ဒီဆယ့္ငါးႏွစ္အတြင္းမွာ အဂၤလိပ္လို သံုးမလား၊ ဟင္ဒီလို သံုးမလားဆိုတာကို ပါလီမန္က ဥပေဒျပဌာန္း သတ္မွတ္ဖို႕လည္း ေဖာ္ျပထားပါေသးတယ္။
    အဲသည္ ဆယ့္ငါးႏွစ္ လြန္ေျမာက္ၿပီးရင္ ဘယ္ဘာသာစကားကို သံုးသင့္တယ္ ဆိုတာ ေထာက္ခံ တင္ျပႏိုင္ဖို႕အတြက္ ေကာ္မရွင္နဲ႕ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ ဖြဲ႕စည္းၿပီး ေလ့လာစံုစမ္းဖို႕လည္း အေျခခံဥပေဒမွာ ျပဌာန္းထားပါေသးတယ္။ အဲသည္ေကာ္မရွင္ကို သမၼတအမိန္႕နဲ႕ ဖြဲ႕ရမွာျဖစ္ၿပီး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ တာဝန္ကေတာ့ ဟင္ဒီဘာသာစကား တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းမွဳ၊ အစိုးရကိစၥေတြမွာ အဂၤလိပ္စကား အသံုးျပဳရျခင္းရဲ႕ ကန္႕သတ္ခ်က္ေတြ၊ တရားစီရင္ေရးနဲ႕ ဥပေဒျပဳေရးမွာ အဂၤလိပ္စာ သံုးစြဲေနပံုေတြ၊ ဂဏန္းသခ်ၤာ သေကၤတ သံုးစြဲမွဳေတြ၊ ျပည္ေထာင္စုနဲ႕ ျပည္နယ္မ်ားၾကား ျပည္နယ္အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ သံုးစြဲေနတဲ့ ဘာသာစကားေတြ စတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို ေလ့လာၿပီး သမၼတဆီ တင္ျပေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္လို ေလ့လာတင္ျပတဲ့ ေနရာမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ စက္မွဳလုပ္ငန္း ယဥ္ေက်းမွဳနယ္ပယ္နဲ႕ သိပၸံပညာရပ္ေတြ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းေနတဲ့ အေျခအေနအျပင္ ဟင္ဒီစကား မေျပာတဲ့ ေဒသက လူေတြအတြက္ ျပည္သူ႕ေရးရာဝန္ေဆာင္မွဳ လုပ္ငန္းေတြအေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳကိုပါ ထည့္သြင္း သံုးသပ္ရမယ္လို႕ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

    ဒါ့အျပင္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ၂၀၊ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၁၀ ေယာက္ ေပါင္း ၃၀ ပါတဲ့ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ကို သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ေတြက ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ ဖြဲ႕စည္းရပါမယ္တဲ့။ ေကာ္မတီရဲ႕ တာဝန္ကေတာ့ အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို ေလ့လာသံုးသပ္ၿပီး သေဘာထားမွတ္ခ်က္နဲ႕တကြ သမၼတဆီ တင္ျပေပးဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္ အစီရင္ခံစာကို ေလ့လာသံုးသပ္ၿပီး သမၼတက လိုအပ္တဲ့ ညြန္ၾကားခ်က္ ထုတ္ျပန္ရမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
    ေနာက္တစ္ခုက ေဒသဆိုင္ရာ ဘာသာစကားေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပုဒ္မ သံုးခု ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ျပည္နယ္ေတြအေနနဲ႕ သူတို႔ ျပည္နယ္မွာ အသံုးျပဳဖို႕ ဘာသာစကားကို ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ ဥပေဒျပဌာန္း သတ္မွတ္ႏိုင္တယ္လို႕ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲသည္လို မျပဌာန္းခင္ကာလမွာ အဂၤလိပ္စကားကိုပဲ ဆက္လက္ သံုးစြဲရမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
    ျပည္နယ္အခ်င္းခ်င္း ဒါမွမဟုတ္ ျပည္နယ္နဲ႔ ျပည္ေထာင္စုတို႕ ဆက္သြယ္ေျပာဆိုဖို႕ ဘာသာစကားအေနနဲ႕ ျပည္နယ္ေတြက ဟင္ဒီစကားကို သံုးဖို႕ သေဘာတူတယ္ဆိုရင္ ဟင္ဒီစကားကို သံုးရမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
    ျပည္နယ္တစ္ခုထဲက လူမ်ားစု ေျပာဆိုတဲ့ ဘာသာစကားကို အသိအမွတ္ျပဳေပးဖို႕ ေတာင္းဆိုလာရင္ သမၼတက အသိအမွတ္ျပဳေပးရမယ္လို႕ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
    ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ တရား႐ံုးမ်ားနဲ႔ ဥပေဒျပဌာန္းရာမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ဘာသာစကားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပါလီမန္က ဥပေဒျပဳ မသတ္မွတ္ခင္မွာ အဂၤလိပ္စကားကို သံုးစြဲရမယ္လို႕ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သံုးစြဲရမယ့္ ေနရာေတြက တရား႐ံုးမွာ တရားရင္ဆိုင္တဲ့အခါ၊ တရားဝင္ စာရြက္စာတမ္းမွာ၊ ဥပေဒျပဌာန္းတဲ့အခါ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ား လုပ္တဲ့အခါ၊ သမၼတနဲ႕ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတို႕က ဥပေဒကဲ့သို႕ အာဏာတည္တဲ့ အမိန္႕ေတြ ထုတ္ျပန္တဲ့အခါ၊ အမိန္႕ ညြန္ၾကားခ်က္ လုပ္ထုံုးလုပ္နည္း နည္းဥပေဒ စသည္တို႕ ထုတ္ျပန္တဲ့အခါမွာ ပါလီမန္က ဥပေဒျပဌာန္း သတ္မွတ္ျခင္း မျပဳသေရြ႕ အဂၤလိပ္စကားကို ဆက္လက္ သံုးစြဲရမယ္လို႕ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တရား႐ံုးက ုထုတ္ျပန္တဲ့ အမိန္႕ေတြ စီရင္ခ်က္ေတြကေတာ့ ဒီျပဌာန္းခ်က္နဲ႕ မသက္ဆိုင္ဘူးလို႕ ဆိုပါတယ္။

    တကယ္လို႔ ျပည္နယ္ေတြက အဂၤလိပ္စကားမဟုတ္တဲ့ တစ္ျခားဘာသာစကားတစ္ခုကို တရားဝင္ ႐ံုးသံုးစာအျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ၿပီဆိုရင္ အထက္မွာ တင္ျပခဲ့တဲ့ လုပ္ငန္းကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြကို သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္ျပန္တမ္းမွာ အဂၤလိပ္လို ေဖာ္ျပေပးရမွာ ျဖစ္ၿပီး အဲဒီ ေဖာ္ျပခ်က္က တရားဝင္ျဖစ္တယ္လို႕ ျပဌာန္းထားပါတယ္။
    ေနာက္တစ္ပိုင္းကေတာ့ ဘာသာစကားမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အထူးညႊန္ၾကားခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္နယ္ေတြမွာရွိတဲ့ လူနည္းစု ဘာသာစကားေတြကို သူတို႔ေတြ မူလတန္း ပညာေရးမွာ သံုးစြဲ သင္ၾကားေပးႏိုင္ေအာင္ သက္ဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာပိုင္ေတြကို ႀကိဳးစားရမယ္ ဆိုတာရယ္ သမၼတက လိုအပ္တဲ့ ညႊန္ၾကားခ်က္ ထုတ္ျပန္ေပးရမယ္ဆိုတာရယ္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ၿပီးရင္လည္း လူနည္းစုပဲ ေျပာဆိုသံုးစြဲတဲ့ ဘာသာစကားေတြအတြက္ အထူးအရာရွိတစ္ေယာက္ကို သမၼတက ခန္႕အပ္ထားရမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီအရာရွိဟာ လူနည္းစု ဘာသာစကားဆိုင္ရာ ကိစၥေတြကို ေလ့လာၿပီး အခါအားေလ်ာ္စြာ သမၼတကို တင္ျပၿပီး ပါလီမန္ကိုလည္း တင္ျပတဲ့အျပင္ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားကိုလည္း ေပးပို႕ရမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
    ဘာသာစကားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေနာက္ဆံုးျပဌာန္းခ်က္ကေတာ့ ဟင္ဒီဘာသာစကား ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွာ တာဝန္ရွိတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ အိႏၵိယရဲ႕ ယဥ္ေက်းမွဳ အားလံုးကို ၾကြယ္ဝလွတဲ့ ဟင္ဒီစကားနဲ႔ ေျပာႏို္င္ဆိုႏိုင္ သံုးစြဲႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႕ ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အစမွာတုန္းက ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ဘာသာစကား ေတြကိုလည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ျပဌာန္းထားပါတယ္။

    အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ ႐ံုးသံုး ဘာသာစကားမ်ားနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ အခု ေရးသား တင္ျပထားတာက ေတာ္ေတာ္ကို `ရွဳပ္ေထြးတယ္လို႕ ထင္စရာပါပဲ။ အမွန္တကယ္လည္း ႐ွဳပ္ေထြးလွၿပီး ဒီကေန႕အထိ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ဘာသာစကား သတ္မွတ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႕ အျငင္းပြားလို႕ မၿပီးဆံုးႏိုင္ေသးဘူးလို႕ သိရပါတယ္။
    ဒီေနရာမွာ အလ်ဥ္းသင့္လို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒမွာ ဘာသာစကားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကို ေကာက္နဳတ္ တင္ျပလိုပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၂(က) မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ဟာ တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ စကား၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမွဳတို႕ကို ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးရမယ္ လို႔ ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ပုဒ္မ ၄၅၀ မွာ ျမန္မာစာဟာ ႐ံုးသံုးစာျဖစ္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒကို အနက္အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုရာမွာ ျမန္မာစာနဲ႔ ေရးသားထားခ်က္မ်ားကို အေျခခံရမယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒ တရားဝင္စာမူမွာ အဂၤလိပ္လိုလည္း ပါလို႕ ဒီလိုျပဌာန္းထားတာလို႕ ထင္ပါတယ္။ (တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ အဂၤလိပ္လိုေလး ေျပာလိုက္ရမွ၊ အနည္းဆံုးေတာ့ ညွပ္ေျပာလိုက္ရမွ လူရာဝင္တယ္ ထင္ၾကသဗ်။ ဤကားစကားခ်ပ္) အေျခခံဥပေဒ ျမန္မာစာမူတစ္ခုကို အမ်ိဳးသား ေမာ္ကြန္းတိုက္မွာ ေမာ္ကြန္းတင္ထားရမွာ ျဖစ္ၿပီး ျပဌာန္းခ်က္မ်ားအတြက္ အၿပီးအျပတ္ သက္ေသအရာ တည္ေစရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒကို ပံုႏိွပ္ထုတ္ေဝတဲ့အခါ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အမွားေတြကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ထားတယ္လို႕ ယူဆရပါတယ္။
    အခုထိ ေရးသားခဲ့သမွ် အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ စာစုေတြထဲမွာ ဒီစာစုကို ေရးရတာ ေခါင္းအစားဆံုးနဲ႕ နားမလည္ဆံုးပါပဲဗ်ာ။ ဒီထက္ပိုနားလည္ေအာင္ ထပ္ဖတ္ၾကည့္ၿပီးရင္ ဒီထက္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေရးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားလိုက္ ပါအံုးမယ္။ အမွားအယြင္းရွိရင္ ဗိုလ္ေကာင္း ရဲ႕ အားနည္းခ်က္လို႕သာ ေအာက္ေမ့ၿပီး ေထာက္ျပတည့္မတ္ ေပးၾကပါလို႕ ပန္ၾကားလိုက္ပါတယ္။