အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာလည္း ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ႀကီးၾကပ္ဖို႕၊ ညႊန္ၾကားဖို႕၊ ထိန္းသိမ္းကြပ္ကဲဖို႕အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႕စည္း တာဝန္ေပးအပ္ ရမယ္လို႕ အေျခခံဥပေဒ အပိုင္း ၁၅ မွာ ျပဌာန္းထားပါတယ္။ အဲသည္ေကာ္မရွင္ဟာ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ရာမွာ၊ သမၼတနဲ႔ ဒုသမၼတ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ရာမွာ ႀကီးၾကပ္ေပးရပါတယ္။ အဲသည္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ဥကၠဌနဲ႔ အဖြဲ႕ဝင္ေတြကို သမၼတက ခန္႕အပ္ရပါတယ္။ ျပည္နယ္ေတြမွာ ေဒသဆိုင္ရာအလိုက္ ႀကီးၾကပ္ႏိုင္ေအာင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ေတြ ဖြဲ႕တဲ့ေနရာမွာလည္း ေကာ္မရွင္ဥကၠဌရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္နဲ႔ ေဒသဆုိင္ရာ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို သမၼတက ခန္႕အပ္ရပါတယ္။ ေကာ္မရွင္ဥကၠဌကို တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တရားသူႀကီးတစ္ဦးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က လြဲရင္ ရာထူးတာဝန္က ဖယ္ရွားခြင့္ မရွိပါဘူး။ ျမန္မာအေျခခံဥပေဒမွာေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌနဲ႔ အဖြဲ႕ဝင္ေတြကို သမၼတကသာ စြပ္စြဲျပစ္တင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ နာယကကို တင္ျပၿပီး လႊတ္ေတာ္မွာ စံုစမ္းစစ္ေဆးရပါတယ္။ တာဝန္က ရပ္စဲတန္တယ္လို႕ လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္ရင္ သက္ဆိုင္ရာ ပုဂၢိဳလ္ကို တာဝန္က ရပ္စဲလို႔ ရပါတယ္။
တို႔ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ မဲဆႏၵရွင္ေတြဟာ အထက္လႊတ္ေတာ္၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္နယ္တိုင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ အားလံုးအတြက္ မဲေပးရေပမယ့္ သူတို႕ဆီမွာေတာ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္နဲ႕ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ တစ္ရပ္ကိုပဲ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ေပးရတာပါ။ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ကို ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြက ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္တာျဖစ္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ ရွိတဲ့ ျပည္နယ္ေတြမွာလည္း က်န္လႊတ္ေတာ္တစ္ရပ္ကို ျပည္သူက တိုက္႐ိုက္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တို႕ဆီက တိုင္းရင္းသားေတြဟာ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္ တိုင္း တိုင္းရင္းသားေရးရာအမတ္ ေနရာအတြက္ သီးျခားမဲေပးပိုင္ခြင့္ ရွိေပမယ့္ သူတုိ႕ဆီမွာေတာ့ အဲသည္လို သီးျခားအခြင့္အေရးေပးဖို႕ ခြင့္ျပဳမထားပါဘူး။ အိႏၵိယမွာ မေနသူ၊ စိတ္ေပါ့သြပ္သူ၊ ရာဇဝတ္မွဳက်ဴးလြန္သူ ေတြကလြဲရင္ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး၊ အမ်ိဳးဇာတ္နဲ႕ က်ားမ ခြဲျခားမွဳမရွိေစပဲ တားျမစ္ျခင္း အထူးအခြင့္အေရးေပးျခင္း မရွိေစရလို႕ ပုဒ္မ ၃၂၅ နဲ႕ ၃၂၆ တို႕မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မဲစာရင္းျပဳစုတာ၊ မဲဆႏၵနယ္ ကန္႕သတ္တာ စတဲ့ သက္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ဥပေဒေတြကို ပါလီမန္က ျပဌာန္းေပးရပါတယ္။ ပါလီမန္က ျပဌာန္းျခင္း မျပဳေသာ္လည္း သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြအတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ လုိအပ္တဲ့ ဥပေဒေတြကို သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ားက ျပဌာန္းခြင့္ ရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္က ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မွဳ မရွိေအာင္လည္း တားျမစ္ထားပါေသးတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္တရား႐ံုးမွာမွ တရားစြဲဆိုခြင့္ မရွိတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ တို႕ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမွဳမ်ားကို ေကာ္မရွင္က ခံု႐ံုးဖြဲ႕ၿပီး စစ္ေဆး ဆံုးျဖတ္ေပးပါတယ္။ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္က ဆံုးျဖတ္ခြင့္ မရွိတဲ့ သေဘာပါပဲ။
အေျခခံဥပေဒ စတင္ေရးသားစဥ္အခါက ပါလီမန္မွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အထူးျပဌာန္းခ်က္ကို ထည့္သြင္း ေရးသားခဲ့ေပမယ့္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္အမွတ္ ၄၄ နဲ႕ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာပဲ ပယ္ဖ်က္ၿပီး ျဖစ္လို႕ အဲသည္အေၾကာင္းကို မတင္ျပေတာ့ပါဘူး။
ဒီေနရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒရဲ႕ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္း အခန္းပါ ထူးျခားခ်က္ေလးတစ္ခုကို အလ်ဥ္းသင့္လို႕ တင္ျပလိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒမွာ ပါဝင္တဲ့ ရာထူးေနရာ ခန္႕ထားျခင္းေတြမွာ အသက္အပိုင္းအျခားေတြ ပါေလ့ရွိပါတယ္။ ဥပမာ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တရားသူႀကီးဆိုရင္ အသက္ ၅၀ ႏွစ္ မွ ၇၀ ႏွစ္အတြင္း ရွိရမယ္လို႔ ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌနဲ႔ အဖြဲ႕ဝင္ေတြကိုေတာ့ အသက္ ၅၀ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးသူ ျဖစ္ရမယ္လို႕ ပုဒ္မ ၃၉၈(ခ)(၁) မွာ ေဖာ္ျပထားတာက လြဲရင္ ဘယ္ႏွစ္ႏွစ္ထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရမလဲ ဆိုတာကို ကန္႕သတ္ထားခ်က္ မေတြ႕ရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၉ ရက္ေန႕မွာ ျပင္ဆင္ျပဌာန္းလိုက္တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒအမွတ္(၃) ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥပေဒ အခန္း(၃) ပုဒ္မ (၆)မွာ "ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ေကာ္မရွင္၏ ရာထူးသက္တမ္းသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ၏ ရာထူးသက္တမ္းအတိုင္းျဖစ္သည္" လို႕ ပါရွိတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အဲသည္ျပဌာန္းခ်က္ဟာ အေျခခံဥပေဒနဲ႕ ညီညြတ္ပါရဲ႕လားလို႕ သိခ်င္တဲ့အတြက္ လက္လွမ္းမီသေလာက္ ေမးျမန္းေလ့လာၾကည့္ရာမွာလည္း ဒီေန႕အထိ စိတ္ေက်နပ္ေလာက္တဲ့ အေျဖ မရေသးပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒကို အနက္အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခြင့္ရွိတဲ့ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခံု႐ံုးကလည္း ဒါနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ဘာမွ ေျပာသံဆိုသံ မၾကားမိေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး သိၾကသူမ်ားက ဗိုလ္ေကာင္းနားမလည္ျဖစ္ေနတာကို ကူညီရွင္းျပေပးၾကပါလို႕ ပန္ၾကားရင္းနဲ႕ ဒီစာစုကို နိဒါန္းခ်ဳပ္အပ္ပါတယ္။ ရႊင္လန္း ခ်မ္းေျမ႕ၾကပါေစ။
No comments:
Post a Comment