အိႏၵိယႏိုင္ငံ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားအေၾကာင္းကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးနဲ႕ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တို႕ အေၾကာင္း အရင္ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေျပာမယ့္ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအေၾကာင္းမွာ ဂ်မူးနဲ႔ကက္ရွ္မီးယားျပည္နယ္ မပါပါဘူး။ အဲသည္အေၾကာင္းကို ေနာက္မွ သီးျခား တင္ျပေပးပါ့မယ္။
ျပည္နယ္တိုင္းမွာ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတစ္ေယာက္ကို သမၼတက ခန္႕အပ္ေပးရပါတယ္။ ပုဒ္မ ၁၅၃ အရ လူတစ္ေယာက္တည္းကိုပဲ ျပည္နယ္ နွစ္ခု ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ခုထက္ပိုတဲ့ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ခန္႕အပ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရဲ႕ သက္တမ္းက သမၼတသက္တမ္းနဲ႔ အတူတူျဖစ္ၿပီး နဳတ္ထြက္ခ်င္ရင္ သမၼတဆီမွာစာတင္ၿပီး နဳတ္ထြက္လို႔ ရပါတယ္။ အရည္အခ်င္းကေတာ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံသားျဖစ္ရင္ ရပါၿပီ။ တကယ္လို႕ လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ေယာက္ကို ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ သမၼတက ခန္႕အပ္ခဲ့တယ္ဆိုရင္ စတင္ခန္႕အပ္တာနဲ႔ သူဟာ လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္က ရပ္စဲၿပီး ျဖစ္တယ္လို႕ မွတ္ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရာထူးတာဝန္ မထမ္းေဆာင္ခင္မွာ ျပည္နယ္ တရားလႊတ္ေတာ္ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေရွ႕ေမွာက္မွာ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုဖို႕ေတာ့ လိုအပ္ပါတယ္။ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတစ္ေယာက္ကို သမၼတက ရာထူးတာဝန္က ရပ္စဲခ်င္တယ္ဆိုရင္လည္း ရပ္စဲလို႕ ရပါတယ္။ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဟာ ျပည္နယ္ရဲ႕ အခြင့္အာဏာအတြင္းမွာရွိတဲ့ တရား႐ံုးမ်ားက စီရင္ထားတဲ့ အျပစ္ဒဏ္မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးျခင္း၊ ေရႊ႕ဆိုင္းေပးျခင္း၊ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးျခင္းတို႕ကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ အာဏာ ရွိပါတယ္။ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရဲ႕ အခြင့္အာဏာကေတာ့ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ား ဥပေဒျပဳခြင့္ရွိတယ္လို႕ အေျခခံဥပေဒက ျပဌာန္းထားတဲ့ ကိစၥမ်ားအားလံုးအေပၚမွာ သက္ေရာက္ပါတယ္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံ သမၼတလိုပဲ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ႐ုပ္ေျပေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတကို အေထာက္အကူျပဳဖို႕ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕တို႕ ရွိၿပီး ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကိုေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ခန္႕အပ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးေတြကို ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ခန္႕အပ္ၿပီး ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ဟာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကို စုစည္းတာဝန္ခံ ရပါတယ္။ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးေတြဟာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ျဖစ္ရမယ္လို႕ မေဖာ္ျပထားေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္က ရပ္စဲတာ ေျခာက္လျပည့္ရင္ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးတာဝန္ကိုလည္း ရပ္စဲရမယ္လို႕ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ ျပည္နယ္ တိုင္း အစိုးရအဖြဲ႕ေတြအားလံုးမွာ တိုင္းရင္းသားေရးရာ ဝန္ႀကီးေတြ ခန္႕အပ္ထားေပမယ့္ သူတို႕ဆီမွာေတာ့ ဘီဟာျပည္နယ္၊ မဒရာပရာဒက္ရွ္ျပည္နယ္ နဲ႕ ေအာရိရွ ျပည္နယ္ေတြမွာသာ တိုင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီးေတြ ရွိပါတယ္။
ျပည္နယ္ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရာ ကိစၥရပ္ေတြ အားလံုးကို ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ကသာ အမွန္တကယ္ ေဆာင္ရြက္ေပမယ့္ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအမည္နဲ႕ ေဆာင္ရြက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမည္ခံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေပါ့။ အဲသည္လို ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္တရား႐ံုမွာမွ တရားစြဲဆိုပိုင္ခြင့္ မရွိတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႕ တူပါတယ္။
ပုဒ္မ ၁၆၇ မွာ ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ လိုအပ္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို စုစည္းၿပီး ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကို တင္ျပေပးရမယ္လို႕ ဆိုထားေပမယ့္ တကယ့္တကယ္ကေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မယ့္ ကိစၥရပ္ေတြကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကို အသိေပးတဲ့ သေဘာေလာက္ပဲ ရွိတာပါ။
ဗိုလ္ေကာင္းတို႕ ျမန္မာျပည္နဲ႕ ကြာျခားခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာလည္း ျပည္နယ္တိုင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားထဲက ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ထားတဲ့ ျပည္နယ္တိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆိုတာ ရွိေပမယ့္ သူ႕အထက္မွာ ျပည္နယ္တိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဆိုတာ မရွိပါဘူး။ ျပည္နယ္တိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ သူက အာဏာအရွိဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္နယ္တိုင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရဖြဲ႕ထားတာခ်င္းေတာ့ တူပါတယ္။ ဒီလို အစိုးရပံုစံမ်ိဳးကို ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီပံုစံလို႕ ေခၚေၾကာင္း မွတ္သားဖူးပါတယ္။
ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး = Governor
ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ = Chief Minister
No comments:
Post a Comment