ကမာၻေပၚက ဒီမိုကေရစီစနစ္က်င့္သံုးတဲ့ ႏုိင္ငံအမ်ားစုရဲ႕ အေျခခံ ဥပေဒေတြမွာ အေရးေပၚကာလဆိုင္ရာ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို သီးျခား အခန္းတစ္ခန္းေနနဲ႕ ေရးသားေဖာ္ျပေလ့ မရွိၾကပါဘူးလို႕ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အိႏၵိယအေျခခံဥပေဒနဲ႕ ျမန္မာအေျခခံဥပေဒတို႕မွာေတာ့ အေရးေပၚကာလဆိုင္ရာ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို သီးျခား အခန္း တစ္ခန္းအေနနဲ႕ ေဖာ္ျပထားၾကပါတယ္။
အိႏၵိယအေျခခံဥပေဒ အပိုင္း ၁၈ ဟာ အေရးေပၚကာလဆိုင္ရာ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားအပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္မွာ ပုဒ္မ ၃၅၂ ကေန ပုဒ္မ ၃၆၀ ထိ ပုဒ္မေပါင္း ကိုးခု ပါဝင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ပုဒ္မ တစ္ခုခ်င္းကို ဖြင့္ဆိုရွင္းျပတာထက္ အားလံုးကို ၿခံဳငံုရွင္းလင္းတင္ျပတာက ပိုမို နားလည္လြယ္မယ္လို႕ ယူဆပါတယ္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးေပၚကာလ ေၾကညာရတဲ့အေျခအေန အမ်ိဳးအစား သံုးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ပထမတစ္ခုက ႏိုင္ငံေတာ္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ထိပါးၿခိမ္းေျခာက္ခံရလို႕ ေၾကညာရတဲ့ အေရးေပၚအေျခအေန၊ ဒုတိယတစ္ခုက အေျခခံဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားအတိုင္း က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့လို႕ ေၾကညာရတဲ့ အေရးေပၚ အေျခအေန နဲ႕ တတိယတစ္ခုကေတာ့ ဘ႑ာေရးအက်ပ္အတည္းေၾကာင့္ ေၾကညာရတဲ့ အေရးေပၚအေျခအေနတို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ နယ္ေျမ တစ္စိတ္တစ္ေဒသျဖစ္ေစ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ျဖစ္ေစ စစ္မက္ျပဳခံရလို႕ ဒါမွမဟုတ္ ျပည္ပ်အင္အားစုေတြရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရလို႕ ဒါမွမဟုတ္ ျပည္တြင္း ေသာင္းက်န္းမွဳကို ႀကံဳရလို႕ အိႏၵိယႏိုင္ငံရဲ႕ လံုၿခံဳေရးကို ထိပါးလာၿပီဆိုရင္ သမၼတက ႏိုင္ငံေတာ္ အေရးေပၚအေျခအေနကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအေျခအေနဟာ အမွန္တကယ္ ထိပါးေသးတာ မဟုတ္ဘဲ ထိပါးခံရေတာ့မယ္လို႕ သမၼတက ယံုၾကည္ရင္လည္း အေရးေပၚအေျခအေနကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာလို႕ ရပါတယ္။ အဲသည္လို ထုတ္ျပန္ေၾကညာရင္ ဥပေဒကဲ့သို႕ အာဏာတည္ေသာ အမိန္႕ကို ထုတ္ျပန္ရတာ ျဖစ္သလို အေရးေပၚအေျခအေနကို ျပန္႐ုပ္သိမ္းရင္လည္း ဥပေဒကဲ့သို႕ အာဏာတည္ေသာ အမိန္႕ကို ထုတ္ျပန္ ႐ုပ္သိမ္းရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
သမၼတက အေရးေပၚအေျခအေနကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာၿပီးရင္ အထက္လႊတ္ေတာ္နဲ႕ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္လံုးကို တင္ျပၿပီး အတည္ျပဳခ်က္ ရယူရပါတယ္။ တကယ္လို႕ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္ မယူဘူးဆိုရင္ အဲသည္ အေရးေပၚအေျခအေန အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳဟာ တစ္လျပည့္တာနဲ႕ ပ်က္ျပယ္ပါတယ္။ တကယ္လို႕ အေရးေပၚအေျခအေန ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်ိန္ဟာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ဖ်က္သိမ္းထားခ်ိန္ျဖစ္ရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ အေရးေပၚအေျခအေန ထုတ္ျပန္ေၾကညာၿပီး တစ္လအတြင္းမွာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရင္၊ အထက္လႊတ္ေတာ္က သေဘာတူ အတည္ျပဳထားၿပီး တစ္လအတြင္းမွာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္က အတည္မျပဳဘူးဆိုရင္၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းၿပီး တစ္လအတြင္းမွာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္က အတည္မျပဳေပးဘူး ဆိုရင္၊ အေရးေပၚအေျခအေန ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ဟာ အလိုအေလ်ာက္ ပ်က္ျပယ္ပါတယ္။
တကယ္လို႕ အထက္လႊတ္ေတာ္ေရာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကပါ အတည္ျပဳေပးၿပီ ဆိုရင္ အေရးေပၚအေျခအေန ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ဟာ ေျခာက္လတာ အာဏာတည္ပါတယ္။ တကယ္လို႕ ေျခာက္လလြန္ေျမာက္ၿပီး ဆက္လက္ အာဏာတည္ဖို႕ လိုအပ္တယ္ဆိုရင္ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ကို ေျခာက္လျပည့္ခ်ိန္မွာ ထပ္မံတင္ျပ အတည္ျပဳခ်က္ ယူဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္က တစ္ခါ သေဘာတူအတည္ျပဳရင္ အေရးေပၚကာလ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳကို ေျခာက္လစီ သက္တမ္း တိုးသြားလို႕ ရတဲ့အေနအထားမွာ ရွိပါတယ္။ တကယ္လို႕ ေျခာက္လအတြင္းမွာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္လို႕ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္ မယူလိုက္ရဘူးဆိုရင္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းၿပီး ရက္ေပါင္း ၃၀ အတြင္း ေအာက္လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အတည္ျပဳခ်က္ လုိအပ္ပါတယ္။ ေဖာ္ျပပါ ရက္ေပါင္း ၃၀ အတြင္းမွာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ သေဘာတူ အတည္ျပဳခ်က္ကို မရဘူးဆိုရင္ အေရးေပၚကာလ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳ ပ်က္ျပယ္ပါတယ္။
အေရးေပၚကာလကို အတည္ျပဳဖို႕ပဲျဖစ္ျဖစ္ သက္တမ္းတိုးဖို႕ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လႊတ္ေတာ္ကို တင္ျပတယ္ဆိုရင္ တက္ေရာက္မဲေပးတဲ့ အမတ္အေရအတြက္ရဲ႕ ထက္ဝက္ေက်ာ္နဲ႕ သံုးပံုႏွစ္ပံုက ေထာက္ခံဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။
အထက္မွာ ဘယ္လိုပဲ ျပဌာန္းထားသည္ျဖစ္ပါေစ အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာမွဳကိုျဖစ္ေစ သက္တမ္းတိုးမွဳကို ျဖစ္ေစ ေအာက္လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေပးျခင္း မရွိဘူးဆိုရင္ သမၼတက အေရးေပၚအေျခအေနကို ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းရပါတယ္။ အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာတဲ့ကိစၥမွာ ေအာက္လႊတ္ေတာ္က သမၼတအလိုကို ေက်ာ္လြန္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႕ အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာထားတုန္းမွာ အဲသည္ အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာထားမွဳကို ႐ုပ္သိမ္းေစခ်င္ေၾကာင္း ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ အနည္းဆံုး ဆယ္ပံုတစ္ပံုက လႊတ္ေတာ္က်င္းပခ်ိန္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌထံကို၊ လႊတ္ေတာ္ရပ္နားထားခ်ိန္မွာ သမၼတထံကို လက္မွတ္ထိုး စာေရးအေၾကာင္းၾကားရင္ အဲသည္စာ ရရွိတဲ့ရက္ကေန ဆယ့္ေလးရက္အတြင္းမွာ အေရးေပၚအေျခအေနနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ဖို႕ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အထူးအစည္းအေဝး ေခၚယူက်င္းပ ဆံုးျဖတ္ေပးရပါတယ္။
အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာထားစဥ္အတြင္း အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဥပေဒျပဳခြင့္ကို ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္ကို ျပဌာန္းထားၿပီး အေရးေပၚအေျခအေနနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ဟာ ျပည္ေထာင္စု ဥပေဒျပဳစာရင္းမွာ ပါဝင္ျခင္းမရွိတဲ့ ကိစၥရပ္မ်ားကိုပါ ဥပေဒျပဳခြင့္ အာဏာ ရရွိပါတယ္။ (သာမန္အားျဖင့္ ဆိုရင္ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ဟာ ျပည္ေထာင္စု ဥပေဒျပဳစာရင္းမွာပါတဲ့ ကိစၥရပ္မ်ားကိုပဲ ဥပေဒျပဳခြင့္ရွိတာပါ။ အေရးေပၚအေျခအေန အက်ိဳးသက္ေရာက္တဲ့ ကာလအတြင္း အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳစာရင္း ေတြထဲမွာ ပါတဲ့ ကိစၥရပ္မ်ားကိုပါ ပါလီမန္က ဥပေဒျပဌာန္းပိုင္ခြင့္ ရွိတဲ့ဆိုတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ အာဏာကို ျပည္ေထာင္စုလက္ေအာက္ကို ထည့္သြင္းေပးလိုက္တာပါ။)
အေရးေပၚကာလဆိုင္ရာ ျပဌာန္းခ်က္ ပုဒ္မ ၃၅၈ အရ အေရးေပၚကာလ အက်ိဳးသက္ေရာက္စဥ္ အေတာအတြင္းမွာ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ မူလအခြင့္အေရးမ်ားကို တားဆီးကန္႕သတ္ထားႏိုင္ေၾကာင္း ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးမ်ားအခန္း ပုဒ္မ ၁၉ မွာ ျပဌာန္းခြင့္ျပဳထားတဲ့ လြပ္လပ္စာေျပာဆို ေရးသား ေဖာ္ထုတ္ပိုင္ခြင့္၊ လက္နက္မပါဘဲ လြတ္လပ္စြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္၊ အသင္းအပင္းမ်ား ဖြဲ႕စည္းခြင့္၊ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ အေျခစိုက္ေနထိုင္ခြင့္ ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးေတြကို အေရးေပၚကာလ အက်ိဳးသက္ေရာက္စဥ္ အတြင္းမွာ ကန္႕သတ္ ပိတ္ပင္ ႐ုပ္သိမ္းထားႏိုင္တဲ့ ဥပေဒမ်ားကို ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္က ျပဌာန္းပိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲသည္ ကန္႕သတ္ခ်က္မ်ားဟာ အေရးေပၚကာက ေၾကညာထားစဥ္အေတာအတြင္း အေရးေပၚကာလ အက်ိဳးသက္ေရာက္တဲ့ ေနရာေဒသမွာသာ အာဏာသက္ေရာက္ၿပီးေတာ့ အေရးေပၚကာလ ကုန္ဆံုးၿပီဆိုတာနဲ႕ အဲသည္ ကန္႕သတ္ထားတဲ့ ဥပေဒမ်ားရဲ႕ အာဏာသက္ေရာက္မွဳဟာ အလိုအေလ်ာက္ ပ်က္ျပယ္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၅၉ ရဲ႕ မူလျပဌာန္းခ်က္မွာဆိုရင္ ႏုိင္ငံသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ မူလအခြင့္အေရးတစ္ရပ္ရပ္ကို အေရးေပၚကာလ အက်ိဳးသက္ေရာက္စဥ္ အေတာအတြင္းမွာ ကန္႕သတ္ ႐ုပ္သိမ္း ပယ္ဖ်က္ႏိုင္ခြင့္အာဏာကို သမၼတက အမိန္႕ထုတ္ျပန္ က်င့္သံုးခြင့္ ျပဳေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္ အမွတ္ ၄၄ က အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္ကို ေပးအပ္ထားတဲ့ အဆိုပါ အာဏာအခ်ိဳ႕ကို ျပန္လည္ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့ပါတယ္။
အခုတင္ျပခဲ့တာကေတာ့ အိႏၵိယ အေျခခံဥပေဒမွာ ပါရွိတဲ့ အေရးေပၚကာလဆိုင္ရာ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားထဲက ပထမဆံုး အပိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ေကာင္းတို႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ အခန္း ၁၁ ကလည္း အေရးေပၚကာလဆိုင္ရာ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားအခန္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲသည္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြက အခုတင္ျပခဲ့တဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေရးေပၚကာလဆိုင္ရာ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားနဲ႕ သေဘာတရားခ်င္း ဆင္ဆင္တူေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
က်န္အပိုင္းမ်ားကို ဆက္လက္ တင္ျပေပးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရႊင္လန္း ခ်မ္းေျမ့ၾကပါေစဗ်။
No comments:
Post a Comment