ေစ်းကြက္ဥပေဒသရွုေထာင့္မွျမင္ရေသာ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး

. . . ဒီမိုကေရစီ အားေကာင္းေမာင္းသန္ ရွင္သန္ခိုင္မာဖို႕အတြက္ ႏိုင္ငံေရးမွာ စစ္ဘက္ရဲ႕ အခန္းက႑ကို ေလွ်ာ့ခ်ရမယ္ (၀ါ) အရပ္ဘက္ရဲ႕ အုပ္စိုးမွဳကို တိုးျမွင့္ရမယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆက ဒီကေန႕ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာ တာအစားဆံုး အယူအဆလို႕ ေျပာလို႕ရပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း စစ္ဘက္ရဲ႕ အခန္းက႑ေလွ်ာ့ခ်ဖို႕နဲ႕ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳ တိုးျမွင့္ဖို႕အတြက္ လက္ေတြ႕က်တဲ့ အရွိတရားေတြကိုေတာ့ အေလးထားျပင္ဆင္တည္ေဆာက္တာေတြ အားနည္းေနေသးတဲ့ပံုပါပဲ။ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳတိုးျမွင့္ျခင္းဆိုတဲ့ ကိစၥကို ေစ်းကြက္သေဘာတရား ရွုေထာင့္ကေန သံုးသပ္ တင္ျပလိုပါတယ္. . .
.
. . . ေစ်းကြက္ဥပေဒသကို ေျပာတဲ့အခါတိုင္း အရိုးရွင္းဆံုးနဲ႕ အလြယ္ကူဆံုး နားလည္နိုင္တဲ့ ရွင္းျပခ်က္ကေတာ့ ေရာင္းလိုအား ၀ယ္လိုအားနဲ႕ ေစ်းႏွုန္းတို႕ရဲ႕ အဆက္အစပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဘာဂေဗဒ ဘာသာရပ္ရဲ႕ အေျခခံအက်ဆံုး ျဖစ္တဲ့ ေရာင္းလိုအားနဲ႕ ၀ယ္လိုအားက ေစ်းႏွုန္းကို ဘယ္လိုျပဌာန္းသလဲ ဆိုတဲ့ မ်ဥ္းေကြးကို အရင္ဆံုးတင္ျပလိုပါတယ္။ လူ႕သေဘာသဘာ၀အရ ကုန္စည္တစ္ခုကို ေရာင္းတဲ့လူက အျမင့္ဆံုးေစ်းကို လုိခ်င္ၿပီး ၀ယ္တဲ့လူက အနိမ့္ဆံုးေစ်းနဲ႕ ရခ်င္တာပါ၊ သို႕ေသာ္လည္း အေရာင္းအ၀ယ္ျဖစ္ဖို႕ဆိုရင္ ေရာင္းသူလိုခ်င္တဲ့ အျမင့္ဆံုးေစ်းကို မရနိုင္သလိုု၊ ၀ယ္သူလိုခ်င္တဲ့ အနိမ့္ဆံုးေစ်းနဲ႕လည္း အလုပ္မျဖစ္ပါဘူး။ ေရာင္းသူဘက္က ေရာင္းေပးႏိုင္တဲ့ အနိမ့္ဆံုးေစ်းနဲ႕ ၀ယ္သူဘက္က ေပးလည္းေပးႏုိင္ ေပးလည္းေပးခ်င္တဲ့ အျမင့္ဆံုးေစ်းတို႕ ဆံုမွတ္တစ္ခုမွာ ေတြ႕ၾကတဲ့အခါမွသာ အဲသည္ဆံုမွတ္မွာရွိတဲ့ ေစ်းႏွဳန္းနဲ႕ အေရာင္းအ၀ယ္ျဖစ္ၾကတာပါ။ အဲသည္ေစ်းႏွဳန္းကို ေဘာဂေဗဒဘာသာရပ္မွာ မွ်ေျခေစ်းႏွဳန္းလို႕ ေခၚပါသတဲ့ . . .

. . . ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳဆိုတဲ့ သေဘာတရားကို ကုန္စည္တစ္ခုလို သေဘာထားၿပီး အဲသည္ကုန္စည္ရဲ႕ ေရာင္းလိုအား ၀ယ္လိုအားနဲ႕ ေစ်းႏွုန္းတို႕ကို အထက္ပါ မ်ဥ္းေကြးမွာ တင္ၾကည့္တဲ့အခါ အခုလို ေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္။ မ်ဥ္းေကြးသေဘာတရားကို မရွင္းျပခင္ မ်ဥ္းေကြးမွာပါတဲ့ ေ၀ါဟာရမ်ားကို ဦးစြာရွင္းျပလိုပါတယ္။ အဓိကရွင္းျပထားခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးစိုးရိမ္ရမွဳ နဲ႕ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳ အဆက္အစပ္ကို ရွင္းျပထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးစိုးရိမ္ရမွဳဆိုတာက ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့သမားရိုးက် ၿခိမ္းေျခာက္မွဳမ်ား (ဥပမာ - စစ္ေရးနည္းလမ္း အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ျခင္း နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အခ်ဳပ္အျခာ ႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ လံုၿခံဳေရးကို ထိပါးေစေသာကိစၥရပ္မ်ား) နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး တပ္မေတာ္ရဲ႕ စိုးရိမ္ပူပန္မွဳကို ဆိုလိုပါတယ္။ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳ ဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ကာကြယ္ေရး လံုၿခံဳေရး အပါအ၀င္ ကိစၥအရပ္ရပ္ကို စီမံခန္႕ခြဲတဲ့ေနရာမွာ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားတို႕က ကိုင္တြယ္က်င့္သံုးစီမံခန္႕ခြဲႏိုင္စြမ္းရွိျခင္းနဲ႕ တကယ္လည္း စီမံခန္႕ခြဲႏိုင္ခြင့္ရွိျခင္းတို႕ကို ဆိုလိုပါတယ္။ အရပ္ဘက္ အရည္အခ်င္းျပည့္၀မွဳ လိုအပ္ခ်က္ဆိုတာက ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ကာကြယ္ေရးလံုၿခံဳေရး ကိစၥရပ္မ်ားအပါအ၀င္ အာဏာသံုးရပ္က်င့္သံုးမွဳမွာ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား မည္သည့္အတိုင္းအတာအထိ အရည္အခ်င္းျပည့္၀ေနထိုက္သည္ဆိုတာကို ရည္ညႊန္းတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ဘက္၏ အရပ္ဘက္အေပၚ ယံုၾကည္မွု ဆိုရာမွာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ကိစၥမ်ားျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရး နဲ႕ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာမူ၀ါဒါမ်ား ခ်မွတ္အေကာင္အထည္ေဖာ္ က်င့္သံုးရာမွာ အရပ္ဘက္ ေရြးေကာက္ခံ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႕အေနနဲ႕ ဌာန္ကရိုဏ္းက်က် လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္စြမ္းရွိတယ္ဆိုတာကို စစ္ဘက္က ယံုၾကည္စိတ္ခ်ထားတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးကို ဆိုလိုပါတယ္ . . .
.

.
. . . လက္ရွိမွာေတာ့ စစ္ဘက္၏အရပ္ဘက္အေပၚယံုၾကည္မွဳနဲ႕ အရပ္ဘက္နိုင္ငံေရးသမားမ်ား အရည္အခ်င္းျပည့္၀မွဳလိုအပ္ခ်က္တို႕ရဲ႕ ဆံုခ်က္ကို ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒက ျပဌာန္းသတ္မွတ္ေပးထားပါတယ္။ ကာကြယ္ေရး၊ နယ္စပ္ေရးရာနဲ႕ ျပည္ထဲေရး ဆိုတဲ့ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕၀င္ ၀န္ႀကီးသံုးေနရာကို တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က အမည္စာရင္းေပးရတာ၊ လႊတ္ေတာ္ေတြထဲမွာ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏွုန္း ပါေနတာ၊ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႕ ျပည္နယ္ အစိုးရေတြမွာ လံုၿခံဳေရးနဲ႕နယ္စပ္ေရးရာဆိုင္ရာ ၀န္ႀကီးတစ္ဦးကို တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က အမည္စာရင္းေပးရတာ ဆိုတဲ့အေျခအေနအေနေတြ လက္ရွိဆံုခ်က္မွာ ရွိေနပါတယ္ . . .
.
. . . သို႕ေသာ္ ျမန္မာ့ဒီမိုကရက္ဆိုသူမ်ားအေနနဲ႕ လက္ရွိဆံုခ်က္နဲ႕တင္ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္ျခင္း မရွိပါဘူး။ ဆံုခ်က္ကို ညာဘက္ကို ေရႊ႕ခ်င္ပါတယ္ (၀ါ) အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳ ပမာဏကို မ်ားႏိုင္သေလာက္ မ်ားမ်ားရခ်င္ပါတယ္။ အဲသည္အတြက္ အကန္႕အသတ္က ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒလို႕ ျမင္ၾကပါတယ္။ လက္ရွိ အေျခခံဥပေဒဟာ ဒီမိုကေရစီရာႏွဳန္းျပည့္မဟုတ္ေသးတဲ့အတြက္ အေျခအေနအခ်ိန္အခါ အားေလ်ာ္စြာ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ၿပီး ဒီမိုကေရစီစံႏွဳန္းမ်ား တိုးျမွင့္ရမယ္ဆိုတာကို မူအားျဖင့္ ဘက္အားလံုးက လက္ခံထားၾကၿပီးသား ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒရဲ႕ ကန္႕သတ္ခ်က္ဟာ တိုးသာဆုတ္သာရွိတဲ့ ကန္႕သတ္ခ်က္လို႕ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွု ဆံုခ်က္ကို ေနရာေရႊ႕ႏိုင္ဖို႕ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ကိစၥမဟုတ္ဘဲ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ကိစၥတစ္ခုသာျဖစ္တယ္လို႕ သေဘာထားၿပီး အထက္ပါ မ်ဥ္းေကြးမွာပါတဲ့ ဆံုခ်က္ကို ညာဘက္ေရႊ႕ႏိုင္မယ့္နည္းလမ္းကို ကားခ်ပ္မွာ သံုးသပ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္ . . .
.
. . . ကားခ်ပ္မွာပါတဲ့ အရပ္ဘက္အရည္အခ်င္းျပည့္၀မွု လိုအပ္ခ်က္နဲ႕ စစ္ဘက္၏အရပ္ဘက္အေပၚယံုၾကည္မွု ဆိုတဲ့ မ်ဥ္းေကြးႏွစ္ခုရဲ႕ အဆက္အစပ္ကို သံုးသပ္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးစိုးရိမ္ရမွဳပိုမ်ားေလေလ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားတို႕ရဲ႕ အရည္အခ်င္းျပည့္၀မွုလိုအပ္ခ်က္ပိုမ်ားေလေလ ျဖစ္ေၾကာင္း ကားခ်ပ္မွာျပပါတယ္။ တစ္ဘက္ကေနၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳပမာဏ မ်ားေလေလ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားတို႕ အရည္အခ်င္းျပည့္၀ဖို႕လိုအပ္မွဳ ပိုမ်ားေလဆိုတာကို ျပပါတယ္ . . .
.
. . . စစ္ဘက္ရဲ႕ အရပ္ဘက္အေပၚယံုၾကည္မွဳကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးစိုးရိမ္ရမွဳအေျခအေနနဲ႕ စစ္ဘက္ရဲ႕အရပ္ဘက္အေပၚ ယံုၾကည္မွဳအေျခအေနက ေျပာင္းျပန္အခ်ိဳးက်တာကို ေတြ႕ရမွာပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးစိုးရိမ္ရမွုဳမ်ားေလေလ စစ္ဘက္ရဲ႕ အရပ္ဘက္အေပၚယံုၾကည္မွဳ ေလ်ာ့နည္းေလေလျဖစ္ၿပီး တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳလည္း ေလ်ာ့နည္းေလေလဆိုတာကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္ . . .
.
. . . ကားခ်ပ္တစ္ခုလံုးက ဘာကိုျပေနသလဲဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရး စိုးရိမ္ရမွုအေျခအေနျမင့္တက္လာတာနဲ႕အမွ် အရပ္ဘက္အုပ္စုိးမွဳအေျခအေန ေလ်ာ့က်လာတာကို ျပသေနပါတယ္။ မည္သည့္ႏိုင္ငံမွာမဆို မတည္မၿငိမ္ျဖစ္တာ လံုၿခံဳေရးအေျခအေန စိုးရိမ္ရမွု ျမင့္တက္လာတာနဲ႕အမွ် အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားေတြရဲ႕ စီမံခန္႕ခြဲမွဳ က်ဆင္းၿပီး စစ္ဘက္စီမံခန္႕ခြဲမွု ျမင့္တက္လာေလ့ရွိတယ္ဆိုတာကို ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ အေရးေပၚအေျခအေနေတြ၊ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေၾကညာထိန္းသိမ္းရတဲ့ အေျခအေနေတြမွာ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္ . . .
.
. . . ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အေျခအေနကို ဒီကားခ်ပ္နဲ႕ ရွင္းျပရမယ္ဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရေသးတဲ့ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေတြမ်ားေနတာ၊ အဲသည္လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႕ တပ္မေတာ္တို႕ ထိေတြ႕မွဳေတြ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ျပည္ပက်ဴးေက်ာ္စစ္မ်ားအတြက္ ျပင္ဆင္ေနရမယ့္အစား ျပည္တြင္းမွာတင္ လံုၿခံဳေရးအေျခအေန စိုးရိမ္ရမွု ျမင့္တက္ေနတာေၾကာင့္ စစ္ဘက္ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမွဳ မ်ားတန္သေရြ႕မ်ားေနတာကို ရွင္းျပႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေၾကာင့္ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးအေျခအေနက ကားခ်ပ္ရဲ႕ ဘယ္ဘယ္ေဘးကို ေရာက္ေနတာက တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ဒီမိုကေရစီကို ေျမစမ္းခရမ္းပ်ိဳးထူေထာင္ေနရတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလို ႏိုင္ငံမ်ိဳးအတြက္ လိုလားအပ္တဲ့အေျခအေန မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဆိုရင္ ဘာလုပ္လို႕ရပါမလဲ။ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ ဆက္ဆံေရးအေျခအေနကို အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳဘက္ မ်ားမ်ားေရာက္ဖို႕အတြက္ ဘာေတြလိုအပ္ေနပါသလဲ . . .
.
. . . ဒီေမးခြန္းကိုေျဖဖို႕အတြက္ စစ္ဘက္ရဲ႕ အရပ္ဘက္အေပၚယံုၾကည္မွဳ တိုးျမင့္လာဖို႕လိုအပ္သလို၊ အရပ္ဘက္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား အရည္အခ်င္းျပည့္၀မွဳလိုအပ္ခ်က္ကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႕လိုပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ စစ္ဘက္နဲ႕ အရပ္ဘက္ လက္တြဲပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳ ျမွင့္တင္ျခင္းျဖင့္ အရပ္ဘက္အေပၚ ယံုၾကည္မွဳ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ တိုးျမင့္လာႏိုင္သလို တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားရဲ႕ ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးဆိုင္ရာ အရည္အခ်င္းအရည္အေသြးမ်ား ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရေလာက္တဲ့အထိ တိုးတက္လာေအာင္ ဆက္လက္ျဖည့္ဆည္းဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စစ္ဘက္ကို စီမံခန္႕ခြဲႏိုင္ဖို႕အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးနဲ႕ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ အသိပညာဗဟုသုတမ်ားနဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ား ျပည့္၀လာေအာင္ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား ျဖည့္ဆည္းၾကဖို႕လိုပါတယ္။ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာကၽြမ္းက်င္မွဳနယ္ပယ္ေတြျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးနဲ႕ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ သင့္ေလ်ာ္မွ်တၿပီး လက္ေတြ႕အေျခအေနနဲ႕ ကိုက္ညီတဲ့ မူ၀ါဒမ်ားကို အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားက ေတာ္တည့္မွန္ကန္စြာခ်မွတ္ႏိုင္ၿပီလို႕ စစ္ဘက္က ယံုၾကည္မွသာ အရပ္ဘက္အရည္အခ်င္းျပည့္၀မွဳ လိုအပ္ခ်က္ကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္သလို၊ စစ္ဘက္၏ အရပ္ဘက္အေပၚယံုၾကည္မွဳလည္း ျမင့္တက္လာႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ (ကားခ်ပ္တြင္ရွဳရန္)။ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးအေျခအေနဟာ ကားခ်ပ္ရဲ႕ ညာဘက္ တစ္နည္းအားျဖင့္ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳ မ်ားတဲ့ဘက္ကို ေရြ႕လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ အထက္မွာ တင္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္က လိုလားရာအတိုင္း ေျပာင္းလဲလာတာနဲ႕ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳမ်ားရာဘက္ကို အလိုလို ေရာက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္ . . .
.
. . . ဒီေနရာမွာ သတိျပဳစရာတစ္ခုရွိတာက အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားရဲ႕ အရည္အခ်င္းျပည့္၀မွဳ လိုအပ္ခ်က္ ေလ်ာ့နည္းလာတာဟာ စစ္ဘက္ရဲ႕ ယံုၾကည္မွဳကို တိုးတက္ေစရာေသာ အေၾကာင္းတစ္ခ်က္မွ်သာျဖစ္တယ္ဆိုတာပါပဲ။ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ အရည္အခ်င္းျပည့္၀ထက္ျမက္လာတယ္ဆိုတာက စစ္ဘက္ရဲ႕ ယံုၾကည္မွဳကိုရဖို႕ တစ္ခုတည္းေသာ အလံုးစံုျပည့္၀တဲ့ အေၾကာင္းတရားမဟုတ္ေသးဘူးဆိုတာကိုလည္း ေမ့လို႕မျဖစ္ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဟာ ယခင့္ယခင္ ႏိုင္ငံေရးသမားတို႕ အကြဲအၿပဲနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားက ႏိုင္ငံ့မ်က္နွာထက္ ကိုယ့္မ်က္ႏွာကိုယ္ ၾကည့္ခဲ့ၾကတဲ့ သမိုင္းကေပးတဲ့သင္ခန္းစာကို ေကာင္းေကာင္းမွတ္မိေနပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက ျဖစ္ခဲ့ပ်က္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြကေန လက္ရွိႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားက မည္သို႕မည္ပံု သင္ခန္းစာယူေနသလဲ ေသခ်ာမေျပာႏိုင္ေပမယ့္ တပ္မေတာ္ကယူခဲ့တဲ့ သင္ခန္းစာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားကို သူ႕ဘာသာလႊတ္ထားလို႕ မရဘူး၊ ေစာင့္ၾကည့္ေနမွရမယ္ဆိုတဲ့ သင္ခန္းစာကို ယူထားၾကတာပါ။ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ လုပ္ခ်င္ရာလုပ္ၾကလို႕ ႏိုင္ငံလည္းျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္ရၿပီဆို တကယ့္တကယ္ လက္ေတြ႕က်က် ၀င္ေရာက္ထိန္းသိမ္္းေပးႏုိင္တာ တပ္မေတာ္လို အင္စတီက်ဴးရွင္းသာရွိတယ္လို႕ ယံုၾကည္ထားၾကတာပါ။ သမိုင္းသင္ခန္းစာေတြကေပးတဲ့ အဲသည္ယံုၾကည္ခ်က္ကို မ်ိဳးဆက္အဆင့္ဆင့္ လက္ဆင့္ကမ္းေနၾကတာပါ။ ကားခ်ပ္မွာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားရဲ႕ အရည္အခ်င္းျပည့္၀မွဳ လိုအပ္ခ်က္ကို တျဖည္းျဖည္းပဲျဖစ္ျဖစ္ ေလွ်ာ့ခ်လာႏိုင္တယ္ဆိုရင္ေတာင္ စစ္ဘက္ရဲ႕ အရပ္ဘက္အေပၚယံုၾကည္မွဳ ျမင့္တက္လာဖို႕ဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ျပဳမူေနတဲ့ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ေတြေပၚလည္း အမ်ားႀကီး မူတည္ေနေသးတာပါလို႕ သတိေပးလိုရင္းျဖစ္ပါတယ္ . . .
.
. . . အရပ္ဘက္ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ အရည္အခ်င္းျပည့္၀မွဳအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနၾကေသးတဲ့ လက္ရွိအေျခအေနမွာ စစ္ဘက္အင္စတီက်ဴးရွင္းကေတာ့ ေသခ်ာခိုင္မာေအာင္ တည္ေဆာက္လ်က္ရွိေနတယ္ဆိုတာကို သတိထားမိရင္ ေတြ႕ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးနဲ႕ လံုၿခံဳေရးနယ္ပယ္မွာသာမက အျခားေသာ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ လိုအပ္တယ္လို႕ယံုၾကည္ရတဲ့ နယ္ပယ္စံု က႑စံုအတြက္ လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ေတြ အလံုးအရင္းနဲ႕ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေမြးျမဴလ်က္ရွိေနတာကို ယေန႕ေခတ္အခါမွာ ပိုမိုျမင္ေတြ႕လာၾကရၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ မွန္သလား မွားသလား ဆိုတာထက္ ဒီအရွိတရားကို လက္ခံၿပီး ႏိုင္ငံေရးသမားေတြအေနနဲ႕ မိမိတို႕ႏိုင္ငံေရးအင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္မာအားေကာင္းလာေအာင္ စနစ္ဇယားအားျဖင့္လည္းေကာင္း လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္အားျဖင့္လည္းေကာင္း အျပဳအမူအေျပာအဆို အလုပ္အကိုင္မွာ ေတာ္တည့္မွန္ကန္စြာ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပေပးျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း တည္ေဆာက္သြားၾကဖို႕ အခ်ိန္က ေနာက္ပင္ေနာက္က်ေနေသာ္ျငား ယေန႕အခ်ိန္အခါကေတာ့ ဒုတိယအေကာင္းဆံုး အခ်ိန္အခါကို ေရာက္ေနပါၿပီ။ အခ်ိန္အခါမေႏွာင္းေသးတဲ့အတြက္တတိယအေကာင္းဆံုးအခ်ိန္ထိ ေစာင့္မေနသင့္ေတာ့ပါ။ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္တဲ့ ကိစၥကို လူျမင္ေကာင္းရံု ေထာက္ခံသူမ်ားရံုတင္မက အရွိန္အဟုန္နဲ႕ လုပ္သင့္ကိုင္သင့္ ေဆာင္ရြက္သင့္လွပါၿပီ။ ႏိုင္ငံေရးအင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္မာအားေကာင္းဖို႕ကို မူ၀ါဒမ်ား အက်အနခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္သင့္လွပါၿပီ . . .
.
. . . အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးမွာ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳျမွင့္တင္ေရးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အင္မတန္ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းတဲ့ အယူအဆတစ္ခုကို တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုသူမ်ားထံမွာ ျမင္ေတြ႕ေနရတာကလည္း ေကာင္းတဲ့ အလားအလာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါဘာလဲဆိုေတာ့ စစ္ဘက္အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား အင္အားခ်ိနဲ႕မွသာလ်င္ အရပ္ဘက္က စစ္ဘက္ကို လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္မယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ဘက္အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခုိင္မာအားေကာင္းမွဳကိုသာ ဇက္ကိုင္ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး အက်ိဳးရွိရွိ အသံုးခ်ႏိုင္ခဲ့ရင္ ႏိုင္ငံေတာ္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ တစ္အင္တစ္အားျဖစ္ေစမလဲဆိုတာ အဲသည္ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုသူေတြ နားလည္ပံုမရပါဘူး။  အားလံုးရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္ျဖစ္ေသာ ေခတ္မီဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီး ကမာၻ႕အလယ္မွာ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ရပ္တည္ေနႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္တစ္ခုကို ၀ိုင္း၀န္းတည္ေဆာက္ေနၾကတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို အဲသည္ ႏိုင္ငံေရးသမားဆိုသူေတြ မ်က္ေျချပတ္ေနပံုပါပဲ။ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳ အားေကာင္းခိုင္မာျခင္းဆိုတာ အထက္ပါ ဘံုရည္မွန္းခ်က္အတြက္ ႀကိဳးစားေနၾကတဲ့ နည္းလမ္းမ်ားစြာထဲက တစ္ခုပဲဆိုတာကို ေမ့ထားၿပီး၊ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွဳ တိုးတက္ဖို႕အတြက္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ ကာကြယ္ေရးစြမ္းရည္ကို ထိပါးေစမယ့္အခ်က္ေတြကို ေတြးႀကံေျပာဆို ျဖန္႕ျဖဴးေနၾကတာဟာလည္း အဆိုပါ ႏိုင္ငံေရးသမားသူမ်ားရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးနဲ႕ လံုၿခံဳေရးအျမင္ ခ်ိဳ႕တဲ့မွဳကို လွစ္ဟေဖာ္ျပေနသလိုပါပဲ . . .
.
. . . နိဂံုးခ်ဳပ္အေနနဲ႕ ေျပာရရင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ အင္မတန္ တာစားတဲ့ အရပ္ဘက္အုပ္စိုးမွုပမာဏ ဒီထက္မက မ်ားလာဖို႕ဆိုရင္ စစ္တပ္ကို ႏိုင္ငံေရးထဲက ထြက္သြားဆိုၿပီး ေမာင္းထုတ္ေနတာက အလုပ္ျဖစ္မယ့္နည္းလမ္း မဟုတ္ဘဲ စစ္ဘက္ရဲ႕ စိုးရိမ္ပူပန္မွုျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို သိသာထင္ရွားတဲ့ တိုးတက္မွုရေအာင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္တာ၊ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအင္စတီက်ဴးရွင္းေတြကို စစ္ဘက္က ေလးစားေလာက္တဲ့ အတိုင္းအတာအထိ စြမ္းေဆာင္ရည္ျမွင့္တင္ဖို႕ ႀကိဳးစားတာသာ လက္ေတြ႕က် အလုပ္ျဖစ္မယ့္နည္းလမ္းျဖစ္တယ္ဆိုတာ အထက္ပါ ေစ်းကြက္ဥေပဒသက ပမာျပဳ ညႊန္းဆိုေနပါေၾကာင္း . . .
.
ဉာဏ္ထက္ေဇာ္
၂၇ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၂၀၁၈
.
The East
Ideas for the People Quarterly
Vol. (1), No. (2), April, 2018

.
(စကားခ်ပ္။ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးကို ေစ်းကြက္ဥပေဒသသံုးၿပီး ရွင္းျပထားခ်က္ဟာ စာေရးသူရဲ႕ အနုမာန ယူဆခ်က္သာျဖစ္ၿပီး ဒါကိုမွန္ကန္ေၾကာင္း သို႕မဟုတ္ မွားယြင္းေၾကာင္း သက္ေသျပႏိုင္မယ့္ သုေတသနေတြဆက္လုပ္ဖို႕ လိုအပ္ပါေသးတယ္။ ဒီအယူအဆမွာ ရွင္းျပထားခ်က္ေတြက စစ္ေဘာင္က်ယ္ၿပီး စစ္ဘက္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေပၚ လႊမ္းမိုးမွဳႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အရပ္ဘက္-စစ္ဘက္ ဆက္ဆံေရးအေျခအေနကိုသာ ရွင္းျပႏိုင္ပါတယ္။ အရပ္ဘက္ႏိုင္ငံေရးအင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား အားေကာင္းေမာင္းသန္ ရွင္သန္ခိုင္မာေနတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ား၊ တစ္ပါတီစနစ္ရွင္သန္ထြန္းကားတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီရွင္သန္ထြန္းကားတဲ့ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ အေျခအေနကို ရွင္းျပျခင္း မရွိပါဘူး။)
.
ကုန္စည္ - Goods and Services
ေစ်းႏွဳန္း - Price
၀ယ္လိုအား - Demand
ေရာင္းလိုအား - Supply
မွ်ေျခေစ်းႏွဳန္း - Equilibrium Price
မ်ဥ္းေကြး - Curve

ခ်င္ပန္ဇီေကာင္းကင္ဘံုက ပံုျပင္ေျပာေသာလူသား

. . . ကၽြန္ေတာ္တို႕ေနေနတဲ့ ကမာၻႀကီးေပၚမွာ လူသားေတြက ဘာေၾကာင့္ အလႊမ္းမိုးႏိုင္ဆံုး သတၱ၀ါေတြ ျဖစ္ေနရသလဲဆိုတာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းျပခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ လူသားေတြက တစ္ျခားသတၱ၀ါေတြထက္ အသိဥာဏ္သာလို႕ တိုးတက္လာၿပီး တစ္ေလာကလံုးကို လႊမ္းမိုးနိုင္တာဆိုတာကေတာ့ အမ်ားလက္အခံႏိုင္ဆံုး ရွင္းျပခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားေတြ အခုအေျခအေနထိ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာခဲ့တာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး လူသားေတြရဲ႕ အျပဳအမူ အေလ့အက်င့္ရွဳေထာင့္ကေန ရွင္းျပထားတဲ့ အျမင္သစ္တစ္ခုကို တင္ျပဖို႕အတြက္ ဒီစာကိုေရးပါတယ္ . . .
.
. . . အျခားသတၱ၀ါေတြအေပၚ ေက်ာ္လြန္ၿပီး လူသားေတြလႊမ္းမိုးသြားႏိုင္တဲ့ ေအာင္ျမင္မွဳလွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္က ဘာလဲ ဆိုတဲ့ေမးခြန္းကို ႐ႈေထာင့္သစ္တစ္ခုကေန ေျဖဖို႔ႀကိဳးစားထားတဲ့ စာတစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါတယ္ . . .
.
. . . ဒီေမးခြန္းကို မေျဖခင္မွာ စမ္းသပ္ခ်က္တစ္ခုကို စိတ္ကူးၾကည့္ရေအာင္ပါ။ က်န္းမာသန္စြမ္းၿပီး ဥာဏ္ထက္ျမက္တဲ့ လူသားတစ္ေယာက္နဲ႕ ခ်င္ပန္ဇီေမ်ာက္တစ္ေကာင္ကို သမုဒၵရာထဲက လူသူမေရာက္ေပါက္တဲ့ ကၽြန္းတစ္ခုေပၚ သြားတင္ထားတယ္ ဆိုၾကပါစို႕။ ကမာၻေျမႀကီးရဲ႕ ပင္ကိုယ္သဘာ၀ေလာကႀကီးထဲမွာ ဘယ္သူက ပိုၿပီး ရွင္သန္လွဳပ္ရွားႏိုင္မလဲ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ခ်င္ပန္ဇီနဲ႕ လူသား စြမ္းရည္ခ်င္းသိပ္မကြာလွတာကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္နဲ႕ ခ်င္ပန္ဇီတစ္ေကာင္မွာ လူတစ္ေယာက္တည္းက ခ်င္ပန္ဇီတစ္ေကာင္တည္းထက္ပိုၿပီး ရွင္သန္ႏိုင္စြမ္းရွိဖို႕ မလြယ္ေပမယ့္ လူတစ္စုနဲ႕ ခ်င္ပန္ဇီေမ်ာက္တစ္အုပ္ကို ႏွိဳင္းယွဥ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ လူတစ္စုက ပိုၿပီး ရွင္သန္လွဳပ္ရွားႏိုင္စြမ္းပိုရွိတယ္ဆိုတာကို ေတြ႕ရမွာပါ . . .
.
. . . အစၥေရးႏိုင္ငံ ေဂ်ရုဆလင္တကၠသိုလ္က သမုိင္းပါေမာကၡ ယူဘယ္နိုအာ ဟာရာရီ ရဲ႕ အဆိုအရ လူသားေတြရဲ႕ ေအာင္ျမင္မွဳ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္က ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္းရွိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ တိတိက်က် ေျပာရရင္ ေျမာက္ျမားစြာေသာလူသားေတြ စနစ္တစ္ခုအတြင္း အဆင္ေျပေျပ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္းဆိုတဲ့ စြမ္းရည္ဟာ လူသားေတြကို တစ္ျခားသတၱ၀ါေတြထက္ ပိုၿပီး ေလာကႀကီးကို လႊမ္းမိုးႏိုင္တဲ့ သတၱ၀ါအျဖစ္ ေရာက္ေစခဲ့တာ ျဖစ္ပါသတဲ့။ အဲသည္ေတာ့ ေမးစရာရွိပါတယ္။ တစ္ျခားသတၱ၀ါေတြမွာေရာ ဒီလို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္း မရွိဘူးလားေပါ့။ ဒီလိုေမးရင္ေတာ့ ရွိတယ္လို႕ ေျဖရမွာပါ။ ဥပမာ ပရြက္ဆိတ္တို႕ ပ်ားတို႕ ဆိုရင္လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လူသားနဲ႕ အဓိကကြာျခားခ်က္က သူတို႕ရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳဟာ ေမြးရာပါ ပါလာတဲ့ အသိတရားနဲ႕ အလိုလိုေနရင္း ျဖစ္သြားၾကတဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳသာျဖစ္တဲ့အျပင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ နည္းလမ္းကလည္း ပံုေသဆန္ပါတယ္။ ေျပာရရင္ေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္တစ္သန္းက ပရြက္ဆိတ္အံုတစ္ခု ပ်ားအံုတစ္အံုရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳေတြနဲ႕ ဒီကေန႕လုပ္ေဆာင္ေနမွဳေတြက အတူတူပါပဲ။ ပ်ားအံုတစ္ခုက ပ်ားေတြက သူတို႕ရဲ႕ ပ်ားမွဳေရးရာ စီးပြားေရးစနစ္ေတြ ပ်ားႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အခြင့္အေရးသစ္ေတြ ဖန္တီးတာ မရွိသလို ပ်ားႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ရပ္တည္မွဳကို ဘယ္ပ်ားႏိုင္ငံသားကမွ ၿခိမ္းေျခာက္တာ မရွိပါဘူး။ ပ်ားႏိုင္ငံေတာ္မွာ ပ်ားဘုရင္မကို ရာထူးဖယ္ရွား ဘုရင္စနစ္ဖ်က္သိမ္းၿပီး ပ်ားသမၼတႏိုင္ငံထူေထာင္ဖို႕တို႕၊ ပ်ားအာဏာရွင္စနစ္ျဖစ္ထြန္းလာဖို႕တို႕၊ ပ်ားကြန္ျမဴနစ္နဲ႕ ပ်ားအရင္းရွင္တို႕ စစ္ျဖစ္ဖို႕တို႕ဆိုတာ ျဖစ္လာႏိုင္စရာ မရွိပါဘူး။ လူသားနဲ႕ ပ်ား ကြာျခားတဲ့ အခ်က္က အဲဒါပါပဲ . . .
.
. . . ပ်ားတို႕ ပရြက္ဆိတ္တို႕နဲ႕စာရင္ ခ်င္ပန္ဇီတို႕၊ ျခေသၤ့တို႕၊ ၀ံပုေလြတို႕လို ႏို႕တိုက္သတၱ၀ါေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳက ပိုၿပီး လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ပါတယ္။ ပ်ား နဲ႕ ပရြက္ဆိတ္ေလာက္ ပံုေသ မဆန္ပါဘူးတဲ့။ ၀ံပုေလြတစ္အုပ္က သူတို႕ထက္ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးမား သန္စြမ္းတဲ့ အေကာင္ႀကီးေတြကို ပူးေပါင္းတိုက္ခိုက္ၿပီး သတ္ျဖတ္စားေသာက္ၾကတာမ်ိဳး ၾကားဖူးမွာပါ။ သူတို႕ေတြလည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္း ရွိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူသားေတြနဲ႕ မတူတဲ့ အခ်က္က ခုနေျပာတဲ့ သတၱ၀ါေတြဆိုတာ အေရအတြက္ နည္းနည္းေလးဆိုရင္သာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကျခင္းပါပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႕ေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳဆိုတာကလည္း ၀မ္းတြင္းပါ အခ်င္းခ်င္း ရင္းႏွီးမွဳအရ ျဖစ္ေပၚတဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းပါတဲ့။ ခ်င္ပန္ဇီႏွစ္ေကာင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႕ဆိုရင္ ပထမဆံုး သူတို႕အခ်င္းခ်င္း တစ္ေကာင္နဲ႕တစ္ေကာင္ သိေနဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ တစ္ေကာင္နဲ႕တစ္ေကာင္ မသိဘဲနဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လို႕ မရပါဘူး။ အခ်င္းခ်င္းသာ ခင္မင္ရင္းႏွီးၾကမယ္ဆိုရင္ ခ်င္ပန္ဇီအေကာင္ငါးဆယ္ အေကာင္တစ္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကတာ ျဖစ္ေကာင္းေပမယ့္ ခ်င္ပန္ဇီ အေကာင္တစ္ေထာင္ေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ ကိစၥတစ္ခုကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကမယ္ဆိုတာ မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႕ဟာ သူတို႕နဲ႕ မရင္းႏွီးတဲ့ သူစိမ္းေတြနဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္း မရွိၾကလို႕ပါပဲ . . .
.
. . . ဒါဆိုရင္ လူသားေတြကေရာ . . .
.
. . . အခုထိ ေလ့လာေတြ႕ရွိသမွ်ထဲမွာေတာ့ ကမာၻေပၚမွာလူသားေတြဟာ လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိရွိနဲ႕ အေျမာက္အျမားပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ သတၱ၀ါျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ လူသားေတြဟာ ပ်ားတို႕ ပရြက္ဆိတ္တို႕ထက္ မ်ားျပားတဲ့ အေရအတြက္နဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကသလို ခ်င္ပန္ဇီတို႕ ၀ံပုေလြတို႕နဲ႕ ျခားနားစြာ တစ္စိမ္းေတြနဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္းရွိၾကပါသတဲ့။ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ တစ္ဦးခ်င္းႏွိဳင္းယွဥ္ရင္ ခ်င္ပန္ဇီတစ္ေကာင္က ပိုၿပီးရွင္သန္ႏိုင္စြမ္းမွာ သာေကာင္းသာမွာျဖစ္ေပမယ့္ ခ်င္ပန္ဇီတစ္ေထာင္နဲ႕ လူတစ္ေထာင္ဆိုရင္ေတာ့ လူသားေတြဟာ ဘယ္သူမွ လိုက္မမီေအာင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ အစြမ္းထက္သြားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာတစ္ခုအေနနဲ႕ ခ်င္ပန္ဇီအေကာင္တစ္သိန္းေလာက္ကို တီအန္မန္ရင္ျပင္တို႕၊ ကမာၻ႕စီးပြားေရးဗဟိုဌာနတို႕၊ ဗာတီကန္နန္းေတာ္တို႕ထဲ စုၿပီး ထည့္ထားၾကည့္ပါလား။ အားလံုးေျဗာင္းဆန္ၿပီး ဘာတစ္ခုမွ ရစရာရွိေတာ့မွာကို မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူတစ္သိန္းကို ခုနေျပာတဲ့ ေနရာေတြ ထည့္လိုက္ၾကည့္။ လူေတြက အခ်င္းခ်င္း လိုက္ေလ်ာညီေထြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားတာကို ေတြ႕ရမွာပါ။ အင္မတန္ရွုပ္ေထြးေပြလီလွတဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ကြန္ယက္စနစ္ေတြထဲမွာ လူသားေတြဟာ အဆင္ေျပေျပ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္တာကို ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါသတဲ့ . . .
.
. . . အခု စာဖတ္သူ ဒီစာကို ဖတ္ေနတဲ့အျဖစ္ကို ဥပမာေပးလိုပါတယ္။ ဒီစာဖတ္ေနသူဟာ စာေရးသူနဲ႕ ခင္မင္သူဟုတ္ေကာင္းမွ ဟုတ္ပါလိမ့္မယ္။ စာေရးသူလည္း ဒီစာေရးႏိုင္ေအာင္ ဖတ္ခဲ့တဲ့စာအုပ္ေတြ ေရးတဲ့သူေတြကို မခင္ပါဘူး။ မရင္းႏွီးပါဘူး။ အဲသလိုပဲ ဒီစာရိုက္ခဲ့တဲ့ ကီးဘုတ္နဲ႕ ကြန္ျပဴတာကိုထုတ္လုပ္သူ၊ ဒီစာကို အိမ္ကေန စာအုပ္တိုက္ေရာက္ေအာင္ပို႕ေပးတဲ့ အင္တာနက္၀န္ေဆာင္မွဳလုပ္တဲ့သူ၊ စာအုပ္တိုက္က စာစီစာရိုက္ အျပင္အဆင္လုပ္တဲ့သူ၊ စာအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့သူ၊ စာအုပ္ကို စာေရးသူထံ ပို႕ေပးတဲ့ ကားသမား၊ စာအုပ္တင္ေရာင္းတဲ့ စာအုပ္ဆိုင္ကလူေတြကို မသိပါဘူး။ သို႕ေသာ္လည္း ဒီစာေရးတာကေန စာဖတ္သူလက္ထဲေရာက္တဲ့အထိ အခ်င္းခ်င္း လံုးလံုးမသိၾကတဲ့ သူစိမ္းေတြက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုတစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ ရွိမွန္းေတာင္မသိၾကတဲ့ သူစိမ္းေတြက ကိစၥတစ္ခုအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကတယ္ဆိုတဲ့ ဥပမာမ်ိဳး ခ်င္ပန္ဇီေတြလို အသိဥာဏ္ျမင့္ပါတယ္ဆိုတဲ့ သတၱ၀ါေတြမွာေတာင္ ေတြ႕ရစရာအေၾကာင္းမရွိပါဘူး . . .
.
. . . ေနာက္ထပ္ေမးစရာတစ္ခုက လူသားေတြရဲ႕ အဲသလိုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္းဟာ အၿမဲတမ္းေကာင္းေနေရာလားတဲ့။ ဟင့္အင္းလို႕ပဲ ေျဖရပါလိမ့္မယ္။ စစ္တိုက္တာေတြ၊ နာဇီေတြက ဂ်ဴးေတြကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္ခဲ့တာေတြ၊ ေခၽြးတပ္စခန္းေတြမွာ လူေတြကို အတင္းအက်ပ္ အလုပ္ခိုင္းတာေတြလို ေၾကာက္မက္ဖြယ္ကိစၥႀကီးေတြကလည္း လူသားေတြပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွဳရလဒ္အေနနဲ႕ ရွိခဲ့တာပါပဲ။ လူသားေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကတယ္ဆိုတာ အေကာင္းေတြခ်ည္း လုပ္ဖို႕တင္ မဟုတ္ပါဘူး . . .
.
. . . ပိရမစ္ႀကီးေတြေဆာက္တာ၊ လကမာၻကိုသြားတာ၊ အာကာသကိုစူးစမ္းေလ့လာတာ၊ အက္တမ္ေတြကို ခြဲျခားစိတ္ျဖာ စတဲ့ ဒီေန႕ လူသားသမိုင္းမွာရွိတဲ့ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားတဲ့ အလုပ္ေတြကို လုပ္ခဲ့ၾကတာက လူသားတစ္ေယာက္ခ်င္းစီရဲ႕ ထူးခၽြန္ေျပာင္ေျမာက္မွဳေၾကာင့္ ဆိုတာထက္ အင္မတန္ ရွဳပ္ေထြးေပြလီလွတဲ့ စနစ္ေတြထဲမွာ လူသားေတြက ထိထိေရာက္ေရာက္ အဆင္ေျပေျပပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္းရွိမွဳေၾကာင့္သာ ျဖစ္ပါတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္ . . .
.
. . . ေကာင္းပါၿပီ။ ဒါဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ေမးခြန္းတစ္ခု ထပ္ေမးၾကည့္ရေအာင္။ ဒီေလာက္ေျမာက္ျမားလွတဲ့ လူသားေတြ တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ ပုဂၢိဳလ္ေရး ခင္မင္ရင္းႏွီးျခင္းမရွိပါဘဲနဲ႕ ရွဳပ္ေထြးေပြလီလွတဲ့ စနစ္ေတြအတြင္း အဆင္ေျပေျပ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနႏိုင္တာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ အေျဖကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ လူသားေတြရဲ႕ ပံုေျပာစြမ္းရည္ေတြေၾကာင့္ပါပဲတဲ့ . . .
.
. . . လူေတြက စိတ္ကူးယဥ္တယ္။ ပံုျပင္ေတြ ဇာတ္လမ္းေတြဖန္တီးတယ္။ တကယ့္အျပင္ေလာကမွာ မရွိတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို ယုတၱိယုတၱာရွိရွိ စီမံဖန္တီးၿပီး တစ္ျခားသူေတြယံုေအာင္လုပ္တယ္။ လူေတြဆိုတာကလည္း စိတ္ကူးယဥ္အေၾကာင္းအရာတစ္ခု၊ ဒ႑ာရီတစ္ခု၊ ပံုျပင္တစ္ပုဒ္ကို တက္ညီလက္ညီ ယံုမိၾကၿပီလားဆိုရင္၊ တန္ဖိုးတစ္ခု စံႏွဳန္းတစ္ခု အယူအဆတစ္ခုကိုမ်ား ဘ၀င္က်မိၿပီလားဆိုရင္ တကယ့္ကိုဟန္က်ပန္က် ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကေတာ့တာပဲတဲ့ . . .
.
. . . တစ္ျခားသတၱ၀ါနဲ႕လူနဲ႕ကြာျခားတာက အဲဒါပဲ။ တစ္ျခားသတၱ၀ါေတြဆိုတာ တကယ့္ျဖစ္ပ်က္ေနတာကို ေဖာ္ျပဖို႕၊ အခ်င္းခ်င္း အသိေပးဖို႕ ဆက္သြယ္ဖို႕အတြက္ပဲ ဘာသာစကားကို သံုးၾကတာ။ ဥပမာ ေမ်ာက္ေတြေပါ့၊ ေမ်ာက္တစ္ေကာင္က ျခေသၤ့တစ္ေကာင္ သူတို႕နား ကပ္လာတာကို ျမင္ရင္ ငါတို႕နားျခေသၤ့တစ္ေကာင္ေတာ့ ကပ္လာၿပီေဟ့ ဆိုတဲ့ စကားကို ေမ်ာက္ဘာသာေဗဒနဲ႕ တစ္ျခားသူေတြသိေအာင္ အခ်က္ျပတယ္။ လူေတြ ဘာသာစကားကို သံုးတာက အဲသည္ထက္ အမ်ားႀကီးပိုတယ္။ လူေတြက အျပင္မွာရွိေနတာကိုတင္မက အျပင္မွာတကယ္ အေကာင္အထည္ျပစရာ မရွိသည့္တိုင္ သူတို႕စိတ္ထဲက စိတ္ကူးယဥ္ထားတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကိုလည္း ဘာသာစကားသံုးၿပီး လုပ္ႀကံေျပာတတ္ၾကတယ္။ တကယ့္ျခေသၤ့တစ္ေကာင္ အနားကပ္လာတာကိုျမင္လို႕ ျခေသၤ့တစ္ေကာင္ေတာ့ အနားေရာက္ေနၿပီ ေျပးၾကေဟ့လို႕ ေျပာတတ္ရံုတင္မက ေကာင္းကင္ဘံုကျခေသၤ့တစ္ေကာင္ရွိတယ္။ အင္မတန္တန္ခိုးႀကီးတဲ့ အဲသည္ျခေသၤ့ႀကီးက ငါတို႕ကို အၿမဲေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္။ သူေျပာတဲ့အတိုင္းလုိက္မလုပ္တဲ့သူေတြ သူက ဒဏ္ခတ္လိမ့္မယ္ စသည္ျဖင့္ စိတ္ကူးယဥ္လုပ္ႀကံဖန္တီးၿပီးေတာ့လည္း ေျပာျပႏိုင္ၾကတယ္။ တကယ္လို႕ အခုပံုျပင္ကိုသာ လူေတြ ယံုၾကၿပီဆိုရင္ အဲသည္လူေတြအခ်င္းခ်င္း တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ မခင္မင္ မရင္းႏွီးရင္သာရွိမယ္၊ အဲသည္ပံုျပင္နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥအတြက္ဆို တက္ညီလက္ညီ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကေတာ့တာပါပဲတဲ့ . . .
.
. . . တကယ္ေတာ့ အဲသည္လို ကိစၥမ်ိဳးဆိုတာလည္း လူသားေတြၾကားမွာပဲ ျဖစ္ေနတာပါ။ ဥပမာအားျဖင့္ ခင္ဗ်ား ေမ်ာက္တစ္ေကာင္ကို သြားေျပာၾကည့္။ အေမာင္ခ်င္ပန္ဇီ၊ မင္းလက္ထဲက ငွက္ေပ်ာသီး ငါ့ကိုလွဴလိုက္ပါလား၊ အဲသလိုလွဴလိုက္ရင္ရင္ မင္းဘာျဖစ္မလဲသိလား၊ အခုဘ၀ကေန မင္းေသသြားရင္ ေနာက္ဘ၀မွာ ငွက္ေပ်ာသီးပေဒသာပင္ေတြ ေျမကအလိုလိုေပါက္ေနတဲ့ ငွက္ေပ်ာသီးအျပည့္နဲ႕ ခ်င္ပန္ဇီေကာင္းကင္ဘံုကိုေရာက္မွာ။ အဲဒါေၾကာင့္ အခုေလာေလာဆယ္ မင္းလက္ထဲက ငွက္ေပ်ာသီး ငါ့ကိုေကၽြးဖို႕ အလွဴခံပါတယ္ကြာလို႕ သြားေျပာၾကည့္။ ဘယ္ေမ်ာက္မွ အဲသည္စကားကို ယံုမွာမဟုတ္ဘူး။ အဲသည္စကားကို ယံုတာ လူေတြပဲ ယံုတာ။ ဒါေၾကာင့္လည္း အျပင္မွာ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ျပလို႕မရတဲ့ စိတ္ကူးထဲမွာတည္ေဆာက္ထားတဲ့ စိတ္ကူးယဥ္ပံုျပင္ေတြကို ဖန္လည္းဖန္တီးတတ္တဲ့ လူသား၊ သူမ်ားဖန္တီးထားတဲ့ စိတ္ကူးယဥ္ပံုျပင္ေတြကို ယံုလည္းယံုတတ္တဲ့ လူသား၊ အဲသည္လူသားေတြသာလ်င္ ေလာကႀကီးကို လႊမ္းမိုးထားနိုင္တာျဖစ္ပါသတဲ့။ ဘာသာေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးစတဲ့ ကိစၥေတြမွာ လူသားေတြဖန္တီးထားတဲ့ ပံုျပင္ေတြ ဒ႑ာရီေတြ ယံုတမ္းစကားေတြေၾကာင့္ လူသားသန္းေပါင္းမ်ားစြာဟာ စနစ္တစ္ခုတည္းအတြင္းမွာ ဟန္ခ်က္ညီညီ ပူးေပါင္းလွဳပ္ရွားေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္ . . .
.
. . . ဘာသာေရးမွာဆိုရင္ ကိုယ္ယံုၾကည္တို႕ ဘုရားသခင္ရဲ႕ ပညတ္ခ်က္ဆိုတာေတြကို လိုက္နာၾကတယ္။ အေလးထားၾကတယ္။ ဘုရားသခင္ဆိုတဲ့ အေကာင္အထည္ျပလို႕မရတဲ့ စိတ္ကူးထဲက ယံုၾကည္မွဳကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ဘာသာေရးစစ္ပြဲေတြကို အားတက္သေရာဆင္ႏႊဲၾကတယ္ . . .
.
. . . ႏိုင္ငံေရးမွာ အစြမ္းအထက္ဆံုး ယံုၾကည္ခ်က္က ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာ စိတ္ကူးထဲမွာပဲ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ယံုတမ္းစကားတစ္ခုထက္ မပိုပါဘူး။ ဘုရားသခင္တို႕၊ ေကာင္းကင္ဘံုတို႕လို စိတ္ကူးထဲမွာပဲ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ စိတ္ကူးယဥ္သက္သက္သာျဖစ္ပါတယ္။ ျမင္လည္းမျမင္ရ ကိုင္ၾကည့္လို႕လည္းမရ ဘယ္နားမွာမွလည္း သြားရွာလို႕မရတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာကို ကမာၻ႕လူသားသန္းေပါင္းမ်ားစြာက ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။ ့ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာ ျမင္ရထိေတြ႕ခံစားလို႕ရတဲ့ ေတာေတြေတာင္ေတြ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္ေတြလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ့္တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာ လူေတြရဲ႕ စိတ္ကူးယဥ္ဖန္တီးထားတဲ့ ယံုတမ္းပံုျပင္ဒ႑ာရီေတြထဲမွာရွိေနတဲ ့အရွိတရားသာ ျဖစ္ပါသတဲ့ . . .
.
. . . အလားတူပါပဲ။ ဥပေဒေရးရာဘက္မွာ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဒီေန႕ေခတ္အခါမွာ လူသားေတြ ယံုၾကည္ေနတဲ့ကိစၥက လူ႕အခြင့္အေရး ဆိုတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အထက္ကေျပာခဲ့တဲ့ ဘုရားသခင္တို႕၊ ေကာင္းကင္ဘံုတို႕၊ ႏိုင္ငံေတာ္တို႕လိုပဲ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတဲ့ ဟာႀကီးကလည္း အျပင္မွာ တကယ္ထိေတြ႕ကိုင္တြယ္လို႕ရစရာ ရွိေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဇီ၀ေဗဒသေဘာအရလည္း လူ႕ခႏၶာကိုယ္ထဲ ရွိေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ လူေတြကို ခြဲစိတ္ၾကည့္ရင္ အေသြးအသားအသည္းႏွလံုးေတြပဲ ေတြ႕ရမွာပါ။ လူသားေတြရဲ႕လြတ္လပ္ခြင့္တို႕ လူ႕အခြင့္အေရးတို႕ ဆိုတာေတြကို ေတြ႕ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာကလည္း လူသားေတြအမ်ားႀကီး တစ္ညီတစ္ညြတ္ ယံုၾကည္ေနၾကတဲ့ ယံုတမ္းစကားတစ္ခုထက္ ဘာမွ မပိုပါဘူး . . .
.
. . . စီးပြားေရးနယ္ပယ္မွာလည္း ဒီလိုပါပဲ။ စီးပြားေရးနယ္ပယ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့ လူေတြယံုၾကည္ေနတဲ့ ကိစၥေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း အျပင္မွာ တကယ္မရွိ ထိေတြ႕ကိုင္တြယ္လို႕လည္း မရတဲ့ ယံုတမ္းစိတ္ကူးဇာတ္လမ္းေတြပါပဲ။ ျမင္သာေအာင္ေျပာရမယ္ဆို လယ္ယာ ဆန္စပါး ကား စက္ရံု စတာေတြက ပကတိအရွိတရားေတြျဖစ္ၿပီး ကုမၸဏီတို႕ ဂူဂဲတို႕ ေဖ့ဘုတ္တို႕ တိုယိုတာတို႕ ဆိုတဲ့ ေကာ္ပိုေရးရွင္းေတြကေတာ့ စိတ္ကူးထဲမွာပဲ တည္ေဆာက္ျပလို႕ရတဲ့ စိတ္ကူးယဥ္အရွိတရားေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကုမၸဏီတစ္ခု ေကာ္ပိုေရးရွင္းတစ္ခုဆိုတာ ထိေတြ႕ကိုင္တြယ္လို႕ရတဲ့ ပိုင္ဆိုင္မွဳပစၥည္းေတြကို ရည္ညႊန္းတာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ေကာ္ပိုေရးရွင္းကပိုင္ဆိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို ဖ်က္ဆီးပစ္ရံုနဲ႕ စီမံခန္႕ခြဲေနတဲ့ မန္ေနဂ်ာေတြ မရွိေတာ့ဘူးဆိုရံုနဲ႕ အဲသည္ကုမၸဏီႀကီးက ပ်က္သြားတာ မဟုတ္ပါဘူး . . .
.
. . . ကမာၻေပၚမွာ လူေတြအယံုဆံုး ယံုတမ္းအရွိတရားတစ္ခုကို ျပပါဆိုရင္ ပိုက္ဆံကိုျပရပါလိမ့္မယ္။ ပိုက္ဆံတစ္ရြက္ကို ယူၾကည့္လိုက္။ အဲသည္စာရြက္ေလးတစ္ရြက္မွာ ပကတိသံုးစားလို႕ရတဲ့ တန္ဖိုး ဘာမွ ေတြ႕ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲသည္ပိုက္ဆံဆိုတဲ့ စာရြက္ေလးကို ဗိုက္ဆာရင္လည္း စားလို႕မရဘူး၊ ေရငတ္ရင္လည္း ေသာက္လို႕မရဘူး၊ သူ႕ရဲ႕ ပကတိတန္ဖိုး ဘာမွ မရွိပါဘူး။ အဲသည္ဘာမွ စားမရေသာက္မရ စာရြက္ကေလးတစ္ရြက္က ငွက္ေပ်ာသီးဆယ္လံုးစာ တန္ဖိုးရွိပါတယ္လို႕ ဗဟိုဘဏ္ဥကၠဌတို႕ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးတို႕က ယံုေလာက္ေအာင္ေျပာတဲ့အခါမွာ လူေတြကလည္း ယံုၾကပါေတာ့တယ္။ ဒါနဲ႕ပဲ အဲသည္စာရြက္ပိုင္းေလးကို ယူၿပီး ေစ်းကိုသြား၊ ေစ်းကိုေရာက္ေတာ့ အဲသည္စာရြက္ကေလးကို ေစ်းသည္ကိုေပးေတာ့ ေစ်းသည္ကလည္း ခုနပံုျပင္ကို ယံုေနတဲ့သူပဲမို႕ ငွက္ေျပာသီးဆယ္လံုး ျပန္ေပးလိုက္တယ္။ ဘာမွ စားမရေသာက္မရ စာရြက္ပိုင္းေလးတစ္ခုက လုပ္ႀကံဖန္တီးၿပီး ယံုေအာင္ေျပာတဲ ့ပံုျပင္တစ္ခုေၾကာင့္ အဲသည္ပံုျပင္ကိုလည္း လူေတြက တက္ညီလက္ညီ ယံုၾကည္ၾကတာေၾကာင့္ တကယ္စားလို႕ရတဲ ့ငွက္ေျပာသီးဆယ္လံုးနဲ႕ လဲလို႕ရသြားပါတယ္။ အဲသလို အလုပ္မ်ိဳးကို လူသားေတြသာ လုပ္ပါတယ္။ ခ်င္ပန္ဇီေတြဆိုပါေတာ့ ၊ သူတို႕အခ်င္းခ်င္း ငွက္ေပ်ာသီးနဲ႕ ပန္းသီးနဲ႕ လဲစားခ်င္စားပါလိမ့္မယ္။ ဒီစားမရေသာက္္မရစာရြက္ပိုင္းေလးက ငွက္ေပ်ာသီးဆယ္လံုးတန္ပါတယ္လို႕ သြားေျပာရင္ေတာ ့ဘယ္ေမ်ာက္ကမွ ယံုမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲလိုယံုတာ လူေတြပဲယံုတာပါ . . .
.
. . . လူေတြလုပ္ႀကံဖန္တီးထားတဲ့ ယံုတမ္းစကားေတြထဲမွာေတာ့ ပိုက္ဆံပံုျပင္က အေအာင္ျမင္ဆံုးနဲ႕ အစြမ္းအထက္ဆံုးယံုတမ္းစကားလို႕ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။ ဘာလို႕လည္းဆိုေတာ့ လူတိုင္းက ဘုရားသခင္တို႕ ေကာင္းကင္ဘံုတို႕ကို ယံုခ်င္မွ ယံုမယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ေတြ အမ်ိဳးသားေရးေတြ ယံုေကာင္းမွယံုမယ္။ ဒီမိုကေရစီေတြ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ေတြကို ယံုခ်င္မွယံုမယ္။ တရားမွ်တတာေတြ လူ႕အခြင့္အေရးေတြကို ယံုခ်င္မွ ယံုမယ္။ ပိုက္ဆံပံုျပင္ကိုေတာ့ လူတိုင္း ယံုပါတယ္။ ျမင္သာေအာင္ေျပာရရင္ အစၥလာမၼစ္အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ဆိုၾကပါစို႕။ သူတို႕က အေမရိကန္ကို မုန္းတယ္။ ဒီမိုကေရစီကိုမုန္းတယ္။ အေမရိကန္ယဥ္ေက်းမွဳကို မုန္းတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားေတြကို မုန္းတယ္ဆိုၾကပါစို႕။ သူတို႕သာ အေမရိကန္ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ၿပီဆိုရင္ ဘာလုပ္ၾကမလဲ။ လူေတြကို သတ္မယ္၊ အေဆာက္အအံုေတြကို မီးရွိဳ႕ဖ်က္ဆီးမယ္။ ျပတိုက္ေတြကိုၿဖိဳခ်မယ္။ ဘုရားေက်ာင္းေတြကို ရုပ္ထုေတြကို ထုခြဲမယ္။ အဲသလို ေတြ႕ကရာ ဖ်က္ဆီးၿဖိဳခ်ေနတဲ့သူေတြဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာေတြအျပည့္နဲ႕ ေငြတိုက္ႀကီးတစ္ခုကို ေတြ႕ၿပီဆိုပါေတာ့။ သူတို႕မီးရွိဳ႕ပစ္မလား၊ ေ၀းပါေသးတယ္။ အေမရိကန္ကို မုန္းပါတယ္ဆိုတဲ့ အဲသည္အၾကမ္းဖက္သမားေတြဟာ သူတို႕အင္မတန္မုန္းပါတယ္ဆိုတဲ့ အေမရိကန္သမၼတႀကီးပံုပါတဲ့၊ အေမရိကန္ဒီမုိကေရစီသေကၤတေတြ ရိုက္ႏွိပ္ထားတဲ့ ေဒၚလာေငြကိုေတာ့ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ ယူသြားၿပီး သံုးပစ္လိုက္ၾကမွာ မလြဲပါပဲ။ ေဒၚလာေငြဆိုတာ တန္ဖိုးရွိတယ္ဆိုတဲ့ ယံုတမ္းစကားဟာ ကမာၻေပၚမွာ ေျပာခဲ့သမွ် ပံုျပင္ေတြထဲမွာေတာ့ လူေတြအယံုဆံုးပံုျပင္တစ္ပုဒ္ ျဖစ္ပါတယ္ . . .
.
. . . အဲသည္ေတာ့ ေမးစရာရွိတာက လူေတြယံုမယ့္ပံုျပင္ေတြ လုပ္ၾကံေျပာရတာ လြယ္သလားတဲ့။ မလြယ္ေရးခ် မလြယ္ ေတာ္ေတာ့ကို ခက္ပါတယ္လို႕ ေျဖရပါလိမ့္မယ္။ သူတို႕ဘုရားကိုမယံုနဲ႕ ငါတို႕ဘုရားကိုယံု၊ သူတို႕ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကိုမယံုနဲ႕ ငါတို႕ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကိုယံု စသည္ျဖင့္ လူေတြကို ယံုေအာင္လုပ္ရတာ ေတာ္ေတာ့ကို ခက္ပါတယ္။ ဒီလိုခက္လို႕လည္း ကိုယ့္ပံုျပင္ေတြ သူမ်ားယံုေအာင္လုပ္ရင္း စစ္ေတြျဖစ္ၾက ေသၾကေက်ၾကရတာပါ။ အုပ္စုႏွစ္ခုမွာ ဆန္႕က်င္ဘက္ပံုျပင္ႏွစ္ပုဒ္ ရွိေနၿပီဆိုရင္ တစ္ေယာက္ပံုျပင္တစ္ေယာက္လႊမ္းမိုးေအာင္လုပ္ရင္း စစ္ေတြျဖစ္ၾကေတာ့တာပါပဲ . . .
.
. . . ပကတိအရွိတရားနဲ႕ ယံုတမ္းပံုျပင္ ႏွစ္ခုေပါင္းထားတဲ့ ေလာကႀကီးမွာ ယံုတမ္းပံုျပင္စိတ္ကူးယဥ္ေလာကႀကီးက လူသားေတြအေပၚ ပိုၿပီး လႊမ္းမိုးမွဳရွိေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ယံုတမ္းပံုျပင္ေတြ တီထြင္ဖန္တီးေျပာႏိုင္ေလေလ၊ ကိုယ့္ပံုျပင္ကို ယံုၾကည္သူေတြ မ်ားလာေလေလ ေလာကႀကီးကို လႊမ္းမိုးႏုိင္ေလေလျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ လူတို႕ရဲ႕တိုးလက္လာမွဳဆိုင္ရာ သမိုင္းေၾကာင္းအျမင္သစ္တစ္ခုကို မိတ္ဆက္တင္ျပလိုက္ရပါေၾကာင္း . . .
.
ဗိုလ္ေကာင္း
၁၅ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၂၀၁၈

.
ရည္ညႊန္းမွတ္စု - "Sapiens: A Brief History of Humankind" စာအုပ္ကိုေရးသားခဲ့သူ Yuval Noah Harari သည္ အစၥေရးႏိုင္ငံ ေဂ်ရုဆလင္တကၠသိုလ္မွ သမိုင္းပါေမာကၡတစ္ဦးျဖစ္ပါသည္။ ယင္းစာအုပ္ကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ဟီဘရူးဘာသာျဖင့္ ေရးသားခဲ့ၿပီး ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလိပ္ဘာသာသို႕ ျပန္ဆိုခဲ့ပါသည္။ ၂၀၁၇ ဇြန္လအထိ ဘာသာေျပာင္း ၄၅ ဘာသာျဖင့္ ျပန္ဆိုထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာဘာသာျဖင့္ျပန္ဆိုထားျခင္းကို မေတြ႕ရေသးပါ။ လူသားသမိုင္းဆိုင္ရာ ရွဳေထာင့္သစ္တစ္ခုကို ျမန္မာစာဖတ္ပရိသတ္မ်ားထံ မွ်ေ၀ေပးလိုသျဖင့္ ဤစာကို ေရးသားျဖစ္ခဲ့ပါသည္။

Who knows

The NLD seems to be reluctant to use the national flag since it could lead to a recognition of the legitimacy of the previous military regime and its constitution in which the current three colored flag is created. Decorating the backdrop in yellow, green and red could also be interpreted as a revival of the legacy of Dobama Asiayone. However the most interesting thing in this picture is the man wearing a red hat. People of these days normally do not use such gear. What does it symbolize??? — feeling thoughtful.

National University of Naypyidaw

. . . ပ်ဥ္းမနားေတာင္ညိဳလမ္းအတိုင္း ၿမိဳ႕မေစ်းေရွ႕ကျဖတ္ၿပီး ဘူးကြဲဘက္ကို သြားတဲ့အခါ ၿမိဳ႕မေစ်းနဲ႕ ၀ဏၰသိဒၶိလမ္းဆံုၾကားက လမ္းေဘးနွစ္ဘက္လံုးမွာ သစ္ပင္ေတြအံု႕အံု႕ဆိုင္းဆိုင္းနဲ႕ လြတ္ေနတဲ့ ေတာအုပ္ေရွ႕ျဖတ္တိုင္း ဒီေနရာမွာ တကၠသိုလ္ႀကီးတစ္ခုေလာက္ ေဆာက္ရရင္ေကာင္းမွာဘဲဆိုတဲ့ အေတြးမ်ိဳး အၿမဲ၀င္မိတယ္။ ညာဘက္ျခမ္းက ဧက ၃၅၀ ေလာက္က်ယ္ၿပီး ဘယ္ဘက္ျခမ္းမွာ ဧက သံုးရာေလာက္က်ယ္တာဆိုေတာ့ တကၠသိုလ္တစ္ခုတည္ေထာင္ဖို႕အတြက္ လံုေလာက္တဲ့ ေျမအက်ယ္အ၀န္းရွိတယ္လို႕ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးတိုင္းမွာ တကၠသိုလ္ေတြရွိေနၾကတာမို႕ ေနျပည္ေတာ္မွာလည္း တကၠသိုလ္တစ္ခုေတာ့ရွိသင့္တယ္ဆိုတဲ့ မည္ကာမတၱအေတြးမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ပညာရပ္ဆိုင္ရာနဲ႕ဆိုရင္ ဟိုးအရင္တုန္းက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ႀကီး နာမည္ႀကီးခဲ့သလို၊ ၾသစေတးလ်အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္နာမည္ႀကီးသလို၊ ဂ်ပန္က တိုက်ိဳတကၠသိုလ္နာမည္ႀကီးသလို ငါတို႕ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ဒါမ်ိဳးတကၠသိုလ္ရွိတယ္ေဟ့လို႕ သူမ်ားတကာနဲ႕ ရင္ေဘာင္တန္းႏိုင္တဲ့ ကမာၻ႕အဆင့္အတန္းရွိတဲ့ တကၠသိုလ္ႀကီးမ်ိဳးကို ဆိုလိုတာပါ . . .
.
. . . လႊတ္ေတာ္မွာ ပညာေရးဒု၀န္ႀကီးဦး၀င္းေမာ္ထြန္း ေျပာသြားတဲ့ပံုအရဆိုရင္လည္း ေနျပည္ေတာ္မွာ တကၠသိုလ္တစ္ခုတည္ေထာင္ဖို႕ အစီအစဥ္ရွိတဲ့ပံုေပၚပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာ အဆင့္ျမင့္တကၠသိုလ္ႀကီးတစ္ခု တည္ေထာင္ခ်င္တယ္ဆိုတာ ကိုယ့္ကလည္း နဂိုကတည္းက အာသီသရွိတာမို႕ အစိုးရရဲ႕ ဒီလိုအစီအစဥ္မ်ိဳးကို ေထာက္ခံေပမယ့္ စိတ္ပူမိတာေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါတယ္ . . .
.
. . . ပထမဆံုး ပူမိတဲ့အပူကေတာ့ ငါတို႕အစိုးရလက္ထက္မွာ ေနျပည္ေတာ္မွာ တကၠသိုလ္တစ္ခု ေထာင္ခဲ့တယ္ကြာဆိုတဲ့ အေတြးမ်ိဳးနဲ႕ လက္ပူတိုက္လုပ္ပစ္လိုက္မွာကို ပူပင္မိပါတယ္။ တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္တုန္းက တကၠသိုလ္ေတြ အမ်ားႀကီးေထာင္ခဲ့တယ္ဆိုေပမယ့္ အဲသည္တကၠသိုလ္ေတြရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ေတြကို အခုထိ ျပည့္စံုေအာင္မျဖည့္ဆည္းႏိုင္တာမ်ိဳးေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ သင္ခန္းစာကိုယူေစခ်င္တာပါ။ စၿပီး တည္ေထာင္ကတည္းကိုက ျမန္မာျပည္မွာ စံထားရေလာက္စရာ ကမာၻ႕အဆင့္မီတကၠသိုလ္တစ္ခုကို ေမွ်ာ္မွန္းတည္ေထာင္ေစခ်င္တာ။ လက္ပူတိုက္တကၠသိုလ္ျဖစ္သြားမွာ စိုးရိမ္မိပါတယ္ . . .
.
. . . တကၠသိုလ္က ဘာသာရပ္ေပါင္းစံု ပညာရပ္ေပါင္းစံုပါတဲ့ တကၠသိုလ္ႀကီးဆိုေတာ့ ဒုတိယ ပူမိတဲ့အပူက အေျခခံအေဆာက္အံုေတြ ခိုင္ခိုင္မာမာ မလုပ္ရေသးခင္မွာ စီမံကိန္းထဲပါတဲ့ေက်ာင္းေတြအားလံုး ေလာေလာ ေလာေလာ ဖြင့္ပစ္လိုက္မွာကို ပူပါတယ္။ အေျခခံ အေဆာက္အအံုဆိုတာ တိုင္လံုးႀကီးေတြအမ်ားႀကီးနဲ႕ ဆင္၀င္အႀကီးႀကီးေတြသာေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပညာရပ္တစ္ခုဆိုရင္လည္း တစ္ခုဆိုသေလာက္ အေတာ္အသင့္ျပည့္စံုေကာင္းမြန္တဲ့ စာၾကည့္တိုက္ေတြ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းေတြ စနစ္ေတြ ေက်ာင္းသားေတြ သက္ေတာင့္သက္သာေနထိုင္ႏိုင္မယ့္ ေက်ာင္းသားေဆာင္ေတြ ဆရာဆရာမအိမ္ရာေတြ၊ စာသင္ဖို႕တင္မက ဆရာဆရာမေတြကိုယ္တိုင္ သုေတသနျပဳဖို႕ ဌာနသပၸာယျဖစ္တဲ့ ေနရာထိုင္ခင္းအေဆာက္အဦးေတြ စသည္ျဖင့္ ျပည့္ျပည့္စံုစံုေလး ျဖည့္ဆည္းေပးဖို႕ အားထုတ္ေစခ်င္ပါတယ္။ စိတ္ကူးထားတာေတြ အားလံုးကို နည္းနည္းနဲ႕က်ဲက်ဲ၀ိုင္း လုပ္မွာထက္စာရင္ ကိုယ္စိုက္ထုတ္ႏိုင္တဲ့အရင္းအျမစ္ေတြကို ပညာရပ္တစ္ခုဆိုလည္းတစ္ခု ႏွစ္ခုဆိုလည္း ႏွစ္ခုအေပၚမွာပဲ စုစည္းအသံုးျပဳေစခ်င္တာပါ။ တကၠသိုလ္ေအာက္မွာ ေကာလိပ္ေက်ာင္းေပါင္း ဆယ္ခုဖြင့္ဖို႕ စိတ္ကူးထားတယ္ဆိုရင္ေတာင္ ကိုယ္က တစ္ခုႏွစ္ခုစာပဲ အရင္းအျမစ္လံုေလာက္ေသးတယ္ဆို အဲသည္ တစ္ခုႏွစ္ခုကိုပဲ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ျဖည့္ဆည္းၿပီး က်န္တာေတြ တျဖည္းျဖည္း တိုးခ်ဲ႕သြားေစခ်င္တာပါ . . .
.
. . . ေနာက္ထပ္ ပူမိတာတစ္ခုက ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္အေတြးအေခၚနဲ႕ တကၠသိုလ္ကို ဘယ္သူမဆိုတက္ႏိုင္ေအာင္ဆိုၿပီး ေစ်းေပါေပါ လုပ္ပစ္လိုက္မွာကိုပါပဲ။ တကၠသိုလ္ကို စေထာင္ကတည္းကိုက ပညာအရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္အရျဖစ္ေစ၊ တကၠသိုလ္ကိုေပးသြင္းရမယ့္ ေက်ာင္းစရိတ္အရျဖစ္ေစ ေပါေပါပဲပဲ မလုပ္ဘဲနဲ႕ ထိုက္ထိုက္တန္တန္ယူေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီေခတ္ဒီအခါမွာ ထိုက္ထိုက္တန္တန္မေပးဘဲ ဘယ္မွာမွ ထိုက္ထိုက္တန္တန္ မရပါဘူး။ ေက်ာင္းစရိတ္သက္သက္သာသာနဲ႕ ကမာၻ႕အဆင့္မီ ပညာေတြဆည္းပူးလို႕ရမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာတရားမ်ိဳးကို ၁၉၈၈ က ဆိုရွယ္လစ္အစိုးရနဲ႕အတူ ထားခဲ့သင့္လွပါၿပီ။ ျမန္မာျပည္က ရွိႏွင့္ၿပီးသားတကၠသိုလ္ေတြကိုေတာင္ ကိုယ္တိုင္စီမံခန္႕ခြဲခြင့္ မ်ားမ်ားႀကီးေပးဖို႕ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ ဒီလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ တည္ေထာင္လိုက္တဲ့ တကၠသိုလ္ႀကီးဟာ စေထာင္ကတည္းကိုက ကိုယ္ပိုင္စီမံခန္႕ခြဲပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့ တကၠသိုလ္တစ္ခု ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ဆရာဆရာမေတြကို တကၠသိုလ္က ကိုယ့္ဘာသာအရည္အခ်င္းသတ္မွတ္ၿပီး စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခန္႕။ ေက်ာင္းသားကို စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ၿပီးမွ ၀င္ခြင့္ေပး။ ကိုယ္ပိုင္သုေတသနလုပ္ငန္းေတြလုပ္ၿပီး ပိုက္ဆံရွာ၊ ျပင္ပကုမၸနီေတြနဲ႕ပူးေပါင္းၿပီး ပညာသင္ဆုအစီအစဥ္ေတြ ဖန္တီး၊ ႏိုင္ငံတကာတကၠသိုလ္ႀကီးေတြနဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ စသည္ျဖင့္ လုပ္စရာေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးျဖစ္မွာပါ . . .
.
. . . တကၠသိုလ္မွာသင္ၾကားမယ့္ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြဆြဲတဲ့အခါ ေက်ာင္းသားရဲ႕ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းမွဳကိစၥကိုလည္း ထည့္စဥ္းစားေပးဖို႕ လိုပါလိမ့္မယ္။ တကၠသိုလ္က ဆင္းသြားတဲ့အခါ ဘြဲ႕လက္မွတ္အျပင္ ထမင္းစားလက္မွတ္ပါေပးလိုက္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္သင့္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ဆရာတစ္ေယာက္ ေျပာျပဖူးတဲ့ဥပမာေပးရမယ္ဆို သမိုင္းဘာသာရပ္အထူးျပဳသင္တဲ့ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ကို ျပတိုက္ခင္းက်င္းမွဳပညာပါ ထည့္သင္ေပးတယ္ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့။ ေက်ာင္းဆင္းသြားလို႕ သမိုင္းဘာသာရပ္နဲ႕ အလုပ္မရဘူးဆိုရင္ေတာင္မွ ကုန္တိုက္ေတြ စတိုးဆိုင္ႀကီးေတြမွာ ကုန္ပစၥည္းေတြ ဘယ္လိုဘယ္ပံုခင္းက်င္းျပသရမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာတရားကို နားလည္ထားလို႕ ထမင္းစားစရာအလုပ္တစ္ခုေတာ့ လုပ္စားလို႕ရသြားတာေပါ့။ အဲသလို မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုးက တကၠသိုလ္ေတြ တစ္ေျပးညီသင္ေနတဲ့ ပ်င္းစရာေကာင္းတဲ့ ေခတ္လည္းမမီတဲ့ သင္ရိုးေတြကိုပဲ ယူသင္လိုက္မယ္ဆိုတဲ့ သမားရိုးက်အေတြးမ်ိဳးနဲ႕ လုပ္ပစ္လိုက္မွာကိုလည္း စိုးရိမ္မိပါတယ္ . . .
.
. . . တကၠသိုလ္တစ္ခု တူတူတန္တန္တည္ေထာင္ဖို႕ဆို ပိုက္ဆံေတြက ေသာက္ေသာက္လဲ ကုန္မွာပါ။ အစိုးရက အကုန္လံုး စိုက္ထုတ္သံုးစြဲရမယ္ဆိုရင္လည္း ဒီေခတ္ဒီအခါႀကီးမွာ ဆီေလ်ာ္တဲ့နည္းလမ္း မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္ကိစၥမဟုတ္ဘဲ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာလုပ္ရမယ့္အလုပ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အစိုးရကပဲ အစစအရာရာ အကုန္အက်ခံရမယ္ဆိုရင္ ျဖစ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာရွိတဲ့ သေဌးႀကီးေတြရဲ႕အားကိုလည္း ယူတန္သေရြ႕ ယူသင့္ပါတယ္။ တိုင္ကြန္းပဲေခၚေခၚ ခရိုနီပဲေခၚေခၚ သူတို႕မွာလည္း သူတို႕စိတ္၀င္စားတဲ့ ဘာသာရပ္နယ္ပယ္ေတြ ရွိၾကမွာပါ။ အဲသည္ သက္ဆိုင္ရာနယ္ပယ္မွာ ပညာရပ္ေတြ ဖြြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ အဲသည္သေဌးႀကီးေတြက သုေတသနရန္ပံုေတြ မတည္ထူေထာင္ေပးတာ၊ ပညာသင္ဆုေတြ ဖန္တီးေပးတာ စသည္ျဖင့္ လုပ္လို႕ရႏိုင္စရာရွိပါတယ္ . . .
.
. . . ခ်ဳပ္ၿပီးေျပာရရင္ ေနျပည္ေတာ္ကေက်ာင္းသားေတြ တစ္ျခားမွာေက်ာင္းသြားတက္ေနရလို႕ ကိုယ့္ၿမိဳ႕ကိုယ့္ရြာမွာပဲ တက္လို႕ရေအာင္ေဆာက္တဲ့ သမားရိုးက် ေပါေပါပဲပဲ တကၠသိုလ္မဟုတ္ဘဲ ေနာင္ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုေလာက္ေရာက္တဲ့အခါ ျမန္မာျပည္မွာ ဒါမ်ိဳးတကၠသိုလ္ရွိတယ္ကြလို႕ လက္မေထာင္ ဂုဏ္ယူလို႕ရတဲ့ တကၠသိုလ္ႀကီးအျဖစ္ ေမွ်ာ္မွန္းတည္ေဆာက္သင့္တယ္ဆိုတာ၊ လက္ပူတိုက္တကၠသိုလ္မဟုတ္ဘဲ က်က်နန တည္ေထာင္ထားတဲ့ တကၠသိုလ္ႀကီးျဖစ္သင့္တယ္ဆိုတာ၊ ေက်ာင္းသား၀င္ခြင့္ကို အဆင့္အတန္းရွိရွိ သတ္မွတ္ၿပီး လူေတာ္ေတြပဲ လာစုေနတဲ့ တကၠသိုလ္ႀကီးျဖစ္ေစခ်င္တယ္ဆိုတာ၊ သေဌးေတြနဲ႕ေပါင္းၿပီး ပိုက္ဆံမ်ားမ်ား ရန္ပံုေငြထားႏိုင္တဲ့ တကၠသိုလ္ႀကီးအျဖစ္ ေျပာင္ေျပာင္ေရာင္ေရာင္ရွိေစခ်င္တယ္ဆုိတာ ေျပာတာပါ . . .
.
. . . တကၠသိုလ္တည္မယ္ဆိုေတာ့ စိတ္အပူမိဆံုးက တပ္မေတာ္အစိုးရကို တစ္ခ်ိန္လံုး ေ၀ဖန္ခဲ့တဲ့ တကၠသိုလ္ေတြ ၿမိဳ႕ျပင္ထုတ္တဲ့ကိစၥကို အတုခိုးမွားၿပီး လိုက္လုပ္မွာကိုပါပဲ။ အခု ကၽြန္ေတာ္ေျပာတဲ့ေနရာေလးဆို ေစ်းေတြ အားကစားကြင္းေတြ လူေနရပ္ကြက္ေတြ လႊတ္ေတာ္ေတြ သမၼတအိမ္ေတာ္ေတြ အစိုးရ ၀န္ႀကီးဌာနေတြ အားလံုးနဲ႕ နီးတာမို႕ ေက်ာင္းသားေတြ ဆႏၵျပမွာ ဆူပူမွာကို အရင္အစိုးရေတြေၾကာက္သလို ဒီအစိုးရလည္း ေၾကာက္မ်ားေၾကာက္ေနအံုးမလားေပါ့။ ဘာမွ မပူပါနဲ႕၊ တကယ့္တကၠသိုလ္ႀကီးတစ္ခုသာ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ပီပီျပင္ျပင္ တည္ေထာင္လိုက္စမ္းပါ။ ႀကိဳးစားအားထုတ္ၿပီး ပညာကိုစိတ္၀င္စားတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြဆိုတာ ဆႏၵျပဖို႕ ေနေနသာသာ ရည္းစားထားဖို႕ေတာင္ မနည္းအခ်ိန္လုေနရမွာ . . .
.
စာၾကြင္း ။ တကၠသိုလ္ေအာက္က ဘာသာရပ္အထူးျပဳေက်ာင္းေတြကို Shinditharparmauk School of Diplomacy, Mahawthahtar School of Political Science, Kanaung School of Technology, Kinwonmingyi School of International Relations, Myomanyein School of Arts and Culture စသည္ျဖင့္ နာမည္ေလးေတြေပးရင္ေကာင္းမွာပဲဆိုတာေတာ့ ထည့္မေျပာေတာ့ပါဘူးေလ . . . :P
.

Sharp Power

. . . Sharp Power ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရအသစ္တစ္ခုကို ၂၀၁၇ ႏို၀င္ဘာလ ၁၆ ရက္စြဲနဲ႕ Foreign Affairs အြန္လိုင္းစာမ်က္ႏွာမွာ ခရစ္စတိုဖာေ၀ါ့ကာ နဲ႕ ဂ်က္ဆီကာလုဒြစ္တို႕ စတင္မိတ္ဆက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲသည္ အြန္လိုင္းေဆာင္းပါး နာမည္ကိုက "The Meaning of Shapr Power" ျဖစ္ပါတယ္။ Sharp Power အေၾကာင္း ရွင္းမျပခင္ အဲသည္စကားလံုးေလးရဲ႕ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႕ ေနာက္ခံအဖြဲ႕အစည္းအေၾကာင္း အရင္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
.
. . . ဒီေဆာင္းပါးကိုေရးခဲ့တဲ့ ခရစ္စတိုဖာေ၀ါ့ကာ နဲ႕ ဂ်က္ဆီကာလုဒြစ္တို႕ ႏွစ္ဦးလံုးဟာ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္အေထာက္အပံ့နဲ႕ ရပ္တည္ေနတဲ့ National Endowment for Democracy (NED) မွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ ကမာၻတစ္၀န္းလံုးမွာ ဒီမိုကေရစီျမွင့္တင္ေရး ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ အဲသည္ NED ရဲ႕ အဓိကလည္ပတ္ေငြကို အေမရိကန္ကြန္ဂရက္ ႏွစ္စဥ္ခြင့္ျပဳေငြ ျပဌာန္းသတ္မွတ္ေပးၿပီး USIA (United States Information Agency) ကေနတစ္ဆင့္ ေထာက္ပံ့ပါတယ္။ NED ရဲ႕ ေအာက္မွာ the World Movement for Democracy, the International Forum for Democratic Studies, the Reagan–Fascell Fellowship Program, the Network of Democracy Research Institutes, နဲ႕ the Center for International Media Assistance တို႕ရွိၿပီး Journal of Democracy ကိုလည္း သံုးလတစ္ႀကိမ္ထုတ္ေ၀ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပင္ပမွာရွိတဲ့ ဒီမိုကေရစီေရး လွဳပ္ရွားတက္ၾကြတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ ကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္မွဳေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႕လူ႕အခြင့္အေရး လဳွပ္ရွားတက္ၾကြသူေတြကို ဆုေတြေပးေလ့ရွိရာမွာ ပထမဆံုးေပးတဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာပဲ ျမန္မာနိုင္ငံက ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ ဦးေက်ာ္သူ၊ ေဒါက္တာစင္သီယာေမာင္တို႕ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ကမာၻတစ္လႊားမွာ ဒီမိုကေရစီနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးေခါင္းစဥ္နဲ႕ လွဳပ္ရွားေထာက္ပံ့ေနတဲ့ NED ကို ရုရွားႏိုင္ငံက သူ႕ႏိုင္ငံထဲ လွဳပ္ရွားေဆာင္ရြက္ခြင့္ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ ရုရွားႏိုင္ငံရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မွဳ၊ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို လႊမ္းမိုးေစမယ့္ႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳေတြ လုပ္ေဆာင္မွဳ၊ စစ္တပ္ကိုအၾကည္ညိဳပ်က္ေစမွဳေတြအျပင္ ရုရွားဖက္ဒေရးရွင္းရဲ႕အေျခခံဥပေဒကို မူလအႏွစ္သာရေတြကို ပ်က္စီးေစျခင္း၊ ရုရွားရဲ႕ကာကြယ္ေရးစြမ္းရည္နဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးကို ထိပါးေစျခင္း စတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႕ NED ရဲ႕ လဳွပ္ရွားမွဳေတြကို ၂၀၁၅ ဇူလိုင္လက စတင္အမိန္႕ထုတ္ပိတ္ပင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
.
. . . အဲသည္ NED လိုအဖြဲ႕အစည္းမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့သူေတြ ေရးသားတီထြင္လိုက္တဲ့ Sharp Power ဆိုတဲ့ စကားလံုးက ဘယ္လိုအဓိပၸာယ္ဘက္ကို ယိမ္းတဲ့ စကားလံုးလဲဆိုတာ မွန္းဆၾကည့္လို႕ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေ၀ါဟာရကို ၂၀၁၇ ႏို၀င္ဘာလမွာ လူသိရွင္ၾကား စတင္သံုးစြဲခဲ့တယ္ဆိုေပမယ့္ အဲသည္မတိုင္ခင္ကတည္းက NED က ဦးစီးက်င္းပတဲ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႕လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲႏွစ္ခုမွာ စတင္သံုးစြဲခဲ့တယ္လို႕ ယူဆရပါတယ္။ Sharp Power ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ကို အက်ယ္တ၀င့္ရွင္းလင္းတင္ျပထားတဲ့ ၂၀၁၇ ဒီဇင္ဘာလထုတ္ NED Forum အစီရင္ခံစာအရ ၂၀၁၆ ေမလနဲ႕ ၂၀၁၇ ဇန္န၀ါရီလတို႕မွာ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အဲသည္ေ၀ါဟာရသစ္ကို စတင္သံုးစြဲခဲ့ဟန္တူပါတယ္။ လက္တင္အေမရိက၊ ပီရူး၊ ပိုလန္၊ အာဂ်င္တီးနားနဲ႕ စလိုဗက္ကီးယားတို႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အဓိကေလ့လာသံုးသပ္ထားတဲ့ အဲသည္အစီရင္ခံစာရဲ႕ အဖြင့္မိတ္ဆက္အခန္းမွာ Sharp Power ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ကို ရွင္းျပထားတာပါ။
.
. . . Sharp Power ရဲ႕ ဆိုလိုရင္းကို ေစ့ငုမိေစဖို႕အတြက္ ပထမဆံုး Soft Power နဲ႕ Hard Power တို႕ရဲ႕ အဓိပၸာယ္ေတြကိုလည္း နားလည္ထားဖို႕ လိုပါေသးတယ္။ Hard Power ဆိုတာကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ကိုယ္လိုခ်င္တာကို ဖိအားေပး အင္အားသံုးအနိုင္အထက္ျပဳၿပီး ရယူတဲ့စြမ္းရည္မ်ိဳးကို ေခၚတာပါ။ Soft Power ဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံကို ဖိအားေပးျခင္းအနိုင္အထက္ျပဳျခင္းမပါဘဲနဲ႕ ကိုယ္လိုခ်င္တာကို လုပ္ေဆာင္လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္လို႕ အၾကမ္းဖ်င္းအဓိပၸာယ္ဖြင့္လို႕ ရေပမယ့္ တကယ့္ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မွာေတာ့ အဲသည္ထက္ အမ်ားႀကီးပိုၿပီး က်ယ္ပ်ံ႕တဲ့ အဓိပၸာယ္ကို ေဆာင္ပါတယ္။ Soft Power ဆိုတဲ့အမ်ိဳးက ခင္ဗ်ားကို ဘာမွ အတင္းအက်ပ္မလုပ္ဘဲနဲ႕ကို ကိုယ့္ဘာသာအလိုလို အထင္ႀကီးၿပီး သူျဖစ္ေစတာေတြ ေလွ်ာက္လုပ္ေနျဖစ္တဲ့ သေဘာပါ။ ရုပ္ရွင္ထဲက မင္းသမီးေလးေတြလို လွခ်င္ေတာ့ သူတို႕လို အတုခိုးၿပီး ၀တ္စားျပင္ဆင္ၾကတာ Soft Power လႊမ္းမိုးမွဳကိုျပတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ Soft Power က ကမာၻကို လႊမ္းမိုးေနတာ ၾကာၾကာလွပါၿပီ။ အေမရိကန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ေအာက္က လြတ္လပ္ပြင့္လင္းတဲ့ အေမရိကန္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ိဳးမွာသာ အေမရိကန္လို အဆင့္အတန္းျမင့္တဲ့ လူေနမွုစနစ္ကို ဖန္တီးေပးႏိုင္တယ္လို႕ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ယံုၾကည္ေနၾကတာလည္း အေမရိကန္ရဲ႕ Soft Power ၾသဇာသက္ေရာက္မွဳတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
.
. . . အစီရင္ခံစာမွာ တရုတ္နဲ႕ ရုရွားတို႕ရဲ႕ Soft Power တည္ေဆာက္ၾကပံုနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး မီးေမာင္းထိုးတင္ျပထားပါတယ္။ ၂၀၀၇ ေအာက္တိုဘာလတုန္းက က်င္းပခဲ့တဲ့ ၁၇ ႀကိမ္ေျမာက္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္မွာ Soft Power ကိုျမွင့္တင္ဖို႕လိုတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း သမၼတဟူက်င္ေတာင္ေျပာၾကားခဲ့သလို၊ ရုရွားကလည္း သူ႕နိုင္ငံပံုရိပ္ျမွင့္တင္ေရးအတြက္ RT လို႕နာမည္ႀကီးတဲ့ Russia Today ရုပ္သံလိုင္းကို ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ပဲ တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ဟာ သူတို႕အေပၚကမာၻႀကီးက ျမင္ေစခ်င္တဲ့ပံုရိပ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႕ရန္အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္မွာ ေငြေၾကးေဒၚလာ သန္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ သံုးစြဲလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသတဲ့။ သူတို႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံသားေတြခ်င္း ကူးလူးဆက္သြယ္မွဳ ျမွင့္တင္တာ၊ ယဥ္ေက်းမွဳဖလွယ္ျခင္းဆိုင္အစီအစဥ္ေတြ၊ ပညာေရးဆိုင္ရာအစီအစဥ္ေတြ နဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္ဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ေတြအတြက္ ေငြေၾကးပံုေအာသံုးစြဲၿပီး သူတို႕ႏိုင္ငံမ်ား ပံုရိပ္ျမင့္တက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း အထက္ေဖာ္ျပပါ အစီရင္ခံစာမွာ ေရးသားထားပါတယ္။ "အာဏာရွင္ႏိုင္ငံမ်ား" လို႕ အစီရင္ခံစာက ရည္ညႊန္းေဖာ္ျပထားတဲ့ တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ရဲ႕ ဆိုခဲ့ပါ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မွဳမ်ားဟာ အထက္မွာ ရွင္းျပခဲ့တဲ့ Soft Power အတြက္ လုပ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူးတဲ့။ သူတို႕လုပ္ေနတာက သူတို႕ကို သေဘာက်လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးေနရံုသက္သက္မဟုတ္ဘဲ ကမာၻ႕လူထုကို လိမ္လည္လွည့္စားၿပီး ေသြးေဆာင္ဖ်ားေယာင္း အျမတ္ထုတ္ဖို႕ျဖစ္တယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ Sharp Power ကို တည္ေဆာက္ေနၾကတာျဖစ္တယ္လို႕ ေကာက္ခ်က္ခ်ထားပါတယ္။ ကမာၻတစ္လႊားမွာရွိတဲ့ ကြန္ျဖဴးရွပ္အင္စတီက်ဳေတြရယ္ တကၠဆက္တကၠသိုလ္တို႕ရယ္ကို ေဟာင္ေကာင္အေျခစိုက္ တရုတ္-အေမရိကန္ေဖာင္ေဒးရွင္းက ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးေနတာေတြကလည္း တရုတ္ရဲ႕ Sharp Power ဥပမာျဖစ္တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ သူတို႕ဦးတည္ခ်က္ပစ္မွတ္ထားတဲ့ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၀န္းက်င္မွာ သူတို႕လုိခ်င္တာကို ႏွက္ေၾကာင္းေပး ပံုေဖာ္ ထိုးေဖာက္ဖို႕အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးလႊမ္းမိုးမွဳစြမ္းအားကို Sharp Power လို႕ ဖြင့္ဆိုျပထားပါတယ္။
.
. . . Sharp Power နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အေၾကာင္းအခ်က္သံုးခုနဲ႕ ရွင္းျပထားပါတယ္။ ပထမတစ္ခုကေတာ့ သိသာထင္ရွားတဲ့ဘက္မညီတဲ့အေျခအေနေပၚမွာ အျမတ္ထုတ္ျခင္း ျဖစ္ပါသတဲ့။ ရုရွားနဲ႕ တရုတ္တို႕ဟာ သူတို႕ႏိုင္ငံေတြမွာ ျပင္ပကမာၻရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ယဥ္ေက်းမွဳဆိုင္ရာ လႊမ္းမိုးမွဳေတြကိုေတာ့ ပိတ္ပင္တားဆီးထားၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခားက ဒီမိုကေရစနစ္ရဲ႕ ပြင့္လင္းျမင္သာမွဳေတြကိုေတာ့ ကိုယ့္အတြက္အက်ိဳးရွိေအာင္ ရသေလာက္အျမတ္ထုတ္ပါသတဲ့။ ဒုတိယတစ္ခုက သူတို႕ရဲ႕ အာဏာရွင္လႊမ္းမိုးမွဳကို ခ်ဲ႕ထြင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ လက္တင္အေမရိကနဲ႕ဥေရာပအလယ္ပိုင္းက ႏိုင္ငံေလးခု (အာဂ်င္တီးနား၊ ပီရူး၊ ပိုလန္၊ စလိုဗက္ကီးယား) ကိုပဲ အထူးျပဳေလ့လာေရးသားထားေပမယ့္ ကမာၻတစ္၀န္းက ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြအေပၚ တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမွုက သိသာထင္ရွားေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ တတိယတစ္ခ်က္ကေတာ့ သိပ္အေျခမခိုင္ေသးတဲ့ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မွဳရွိေနတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာရွင္ဦးေဆာင္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ကမာၻလံုးခ်ီရည္မွန္းခ်က္ႀကီးေတြရဲ႕ေအာက္မွာ ဒီမိုကေရစီနုနယ္ေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက လႊမ္းမိုးမွဳကိုအခံရဆံုးျဖစ္ေနၿပီး အဲသည္ထဲကမွ ႏိုင္ငံခ်င္းနီးကပ္မွဳ နဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာအရ အကြက္အကြင္းေကာင္းတဲ့ ေျမာက္အေမရိကနဲ႕ ဥေရာပအေနာက္ပိုင္းႏိုင္ငံေတြက အာဏာရွင္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ျဖစ္ေနရပါတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
.
. . . အထက္ပါရွင္းျပခ်က္ေတြအရဆိုရင္ Sharp Power ဆိုတာ Soft Power နဲ႕ ဆင္သလိုလိုရွိေပမယ့္ Sharp Power ကိုပဲ ရန္လိုတဲ့ဦးတည္ခ်က္နဲ႕အသံုးျပဳတယ္ဆိုရင္ Hard Power သေဘာသက္ေရာက္ပါသတဲ့။ ကိုယ့္ဦးတည္ရန္သူကို တိုက္ခိုက္ေခ်မွဳန္းဖို႕အတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ပံုဖ်က္တာ လွည့္ဖ်ားတာ ဖံုးကြယ္တာ လိုတဲ့အပိုင္းပဲေဖာ္ျပၿပီး မလိုတဲ့အပိုင္းကို အေမွာင္ခ်ထားတာ စသည္ျဖင့္ လုပ္လာခဲ့ၾကတာ စစ္ေအးခတ္တစ္ေလွ်ာက္လံုး အေမရိကန္ေရာ ဆိုဗီယက္ေရာ ႏွစ္ဘက္စလံုးကပါပဲ။ နာမည္က အသစ္ေပမယ့္ သေဘာတရားကေတာ့ အေဟာင္းပါ။ ဒါေပမယ့္ အရင္နဲ႕ မတူတာက ဘာလဲဆိုရင္ အဲသည္သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ျဖန္႕ျဖဴးဖို႕အတြက္ ကုန္က်စရိတ္နဲ႕ အခ်ိန္ကေတာ့ အခုေခတ္အခါမွာ အရင္တုန္းကနဲ႕ မတူေအာင္ သက္သာလ်င္ျမန္သြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ Soft Power နဲ႕ Sharp Power တို႕ကို အသံုးခ်ပံုျခင္း ဦးတည္ခ်က္ မတူၾကေပမယ့္ အဲသည္ႏွစ္ခုကို ခြဲခြဲျခားျခား ျမင္ႏိုင္ဖို႕ေတာ့ အင္မတန္ခက္တဲ့အတြက္ Sharp Power ကို ဘယ္လိုဘယ္နည္းတုန္႕ျပန္ရမယ္ဆိုတာလည္း စိန္ေခၚခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါသတဲ့။ ဒီေခတ္ နည္းပညာတိုးတက္မွဳေတြေၾကာင့္ မိတ္ေဆြေရာ မိတ္ေဆြေယာင္ေဆာင္သူေတြေရာဟာ ကလစ္တစ္ခ်က္ႏွိပ္စာအကြာအေ၀းမွာပဲ ရွိေနၾကတဲ့အတြက္ သူတို႕ေပးတဲ့ သတင္းေတြက သတင္းအစစ္လား ဒါမွမဟုတ္ တစ္ေယာက္ေယာက္က ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ လုပ္ႀကံျဖန္႕ျဖဴးလိုက္တဲ့ သတင္းတုလားဆိုတာ အစိုးရေတြသာမက ပုဂၢလိက တစ္ဦးခ်င္းမွာေတာင္ ခြဲျခားရခက္တဲ့အေျခအေန ျဖစ္ေနပါၿပီတဲ့။ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ Sharp Power ကို တိုက္စစ္ဆင္မယ္ဆိုရင္လည္း အေတာ္ကို သတိထားဖို႕ လိုပါလိမ့္မယ္တဲ့။ အာဏာရွင္ေတြသံုးတဲ့နည္းေတြနဲ႕ အာဏာရွင္ကိုတိုက္ခိုက္ရင္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ Soft Power က်ဆင္းလာႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္ရွိလို႕ျဖစ္တယ္လို႕ သတိေပးထားပါတယ္။
.
ဒါေပမယ့္. . .
. . . တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ကို အာဏာရွင္ႏိုင္ငံႀကီးေတြအျဖစ္ ရည္ညႊန္းၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို လိုသလိုပံုေဖာ္လွည့္ဖ်ားေနတယ္ဆိုတဲ့ Sharp Power ဆိုတဲ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာေ၀ါဟာရအသြင္ဖမ္းထားတဲ့ စကားလံုးဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ ကိုယ္လိုရာကိုယ္ဆြဲဘက္လိုက္ေဖာ္ျပတတ္တဲ့ သေဘာသဘာ၀ရွိတယ္ဆိုတာကို ထပ္ေလာင္းအတည္ျပဳေပးလိုက္တဲ့ စကားလံုးသာျဖစ္တယ္လို႕ တရုတ္အစိုးရအာေဘာ္ အြန္လိုင္းစာမ်က္နာက တုန္႕ျပန္ပါတယ္။ တရုတ္တို႕အေနနဲ႕ အဲသေလာက္ႀကီး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းမရွိသလို မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ားနဲ႕ နားလည္မွဳတိုးပြားေစဖို႕လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ယဥ္ေက်းမွဳဖလွယ္ေရး အစီအစဥ္ေတြနဲ႕ အေနာက္ဒီမိုကေရစီသေဘာတရားေတြထဲမွာ တရုတ္အမွတ္တံဆိပ္လာခတ္ႏွိပ္ဖို႕ဆိုတာ စိတ္ထဲေတာင္ မေတြးမိဖူးပါဘူးလို႕ တုန္႕ျပန္ပါတယ္။ တရုတ္တို႕ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက အေနာက္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ယဥ္ေက်းမွဳကို ထိုးေဖာက္ေႏွာက္ယွက္ဖို႕ ျမင္ေနၿပီဆိုရင္ တရုတ္နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး အေနာက္ကမာၻရဲ႕ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယံုၾကည္မွဳ က်ဆင္းေနလို႕သာျဖစ္ၿပီး တရုတ္အေပၚ တိုက္စစ္ဆင္ေနရာက ခံစစ္အျဖစ္အေျခအေနေျပာင္းလဲလာျခင္းရဲ႕ အစကနဦး လကၡဏာသာျဖစ္တယ္လို႕ ေကာက္ခ်က္ျပဳထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
.
. . . အခု ေရးသားတင္ျပခဲ့တာေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မွာ လတ္တေလာေပၚထြက္လာတဲ့ Sharp Power ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာတရားမိတ္ဆက္မွ်သာျဖစ္တာမို႕ စိတ္ပါ၀င္စားသူမ်ား ဆက္လက္ ေလ့လာႏိုင္ၾကပါေၾကာင္း . . .
.
ဗိုလ္ေကာင္း
၃၀ ဇန္န၀ါရီ ၂၀၁၈
၂၀၁၈ ဇြန္လထုတ္ သုတအလင္း မဂၢဇင္း ေဆာင္းပါး
.
 https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2017-11-16/meaning-sharp-power
 https://www.ned.org/
 http://genproc.gov.ru/smi/news/genproc/news-832994/
 https://www.ned.org/sharp-power-rising-authoritarian-influence-forum-report/
 https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2018-01-24/how-sharp-power-threatens-soft-power
 http://www.globaltimes.cn/content/1087165.shtml
https://www.economist.com/news/leaders/21732524-china-manipulating-decision-makers-western-democracies-best-defence
https://www.project-syndicate.org/commentary/china-soft-and-sharp-power-by-joseph-s--nye-2018-01

ေသြးျဖဴဥေတြမ်ား

. . . အေပၚေသြး ကိုးဆယ့္သံုး ေအာက္ေသြး ငါးဆယ့္ေလးဆိုေတာ့ ေသြးေပါင္နည္းနည္းက်ေနတာေပါ့။ ေသြးေဖာက္တဲ့အခ်ိန္တုန္းက မနက္စာမစားရေသးလို႕ ေသြးေပါင္က်ေနတာလားေတာ့မသိဘူး။ ေသြးေပါင္ဆိုတာကလည္း တက္လိုက္က်လိုက္ျဖစ္တတ္လို႕ ကိစၥမရွိဘူး သေဘာထားလိုက္တယ္ . . .
.
. . . ကိစၥရွိတာက ေသြးျဖဴဥအေရအတြက္။ တစ္ မိုက္ခရိုလီတာမွာ ေသြးျဖဴဥေကာင္ေရ သံုးေထာင္ကေန ကိုးေထာင္ၾကား ရွိသင့္တာျဖစ္ေပမယ့္ ကိုယ့္မွာက ေသြးျဖဴဥေကာင္ေရ တစ္ေသာင္းေတာင္ရွိေနတယ္ဆိုပဲ။ ထင္ေတာ့ထင္သား . ခုတစ္ေလာ ဆံပင္ျဖဴေတြ ပိုမိုမ်ားလာေနတယ္လို႕ သတိထားမိေနတာ လက္စသတ္ေတာ့ သင္းတို႕လက္ခ်က္ကိုး ။ ပိုေနတဲ့ အေကာင္တစ္ေထာင္ကို ထုတ္ေရာင္းစားလို႕ရရင္လည္း အေကာင္းသား။ ေဆးရံုကိုသြားၿပီး ဆရာ၀န္နဲ႕ေတြ႕ဖို႕ ေသြးထပ္စစ္ဖို႕ ေက်ာင္းသားေရးရာဌာနက အီးေမးတဂ်ီဂ်ီပို႕ေနတာ ဒါေၾကာင့္ကိုးလို႕ ခုမွ သေဘာေပါက္တယ္။ ကိုယ္ကလည္း ျမန္မာျပည္ေရာက္ေန၊ ေဆးစစ္အေျဖကလည္း ဘာမွန္းညာမွန္း မသိေတာ့ ခပ္ေပါ့ေပါ့ပဲ သေဘာထားခဲ့တာ။ ခုေတာ့ ခရီးေရာက္မဆိုက္ စာတိုက္ပံုးထဲေရာက္ေနတဲ့ ေဆးစစ္အေျဖစာရြက္ကိုၾကည့္လိုက္ေတာ့မွ ေသြးေပါင္က်ေနတယ္ဆိုတာရယ္၊ ေသြးျဖဴဥမ်ားေနတယ္ဆိုတာရယ္၊ ေဆးရံုကိုသြားၿပီး ဆရာ၀န္နဲ႕တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးဖို႕တိုက္တြန္းထားတဲ့စာရယ္ကို ေတြ႕ရေတာ့တာပဲ။ အစစအရာရာ ဒီေလာက္ ဆုတ္ယုတ္ေနတဲ့ ေခတ္ႀကီးမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ထဲ ေသြးျဖဴဥေတြ တိုးလာတယ္ဆိုတာ သိပ္ေတာ့ မယံုခ်င္ဘူးရယ္၊ ကိုယ့္မွာ တိုးတက္မွဳရွိတဲ့အတြက္ ဂုဏ္ေတာင္ ယူရမလိုလို။ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူးေလ ၊ ဧကႏၱ အေကာင္ေရတဲ့သူ မွားေရမိတာျဖစ္မွာပါ . . .
.
. . . ဒီတစ္ခါ ေသြးထပ္စစ္ရင္ေတာ့ ေသြးထဲမွာ အဆီနဲ႕ ကိုလက္စထေရာေတြ မ်ားေနတယ္ဆိုတာ ေပၚေတာ့မွာပဲ။ မျပန္ခင္ အစားအေသာက္ဂရုစိုက္ခဲ့သမွ် ျမန္မာျပည္ေရာက္တုန္း ေတြ႕ကရာ အကုန္စားလာခဲ့တာကိုး . . .
.
၁၉ ဇန္န၀ါရီ ၂၀၁၈

ေမာင့္ဒုကၡ

.
. . .     ညာဘက္အစြန္ဆံုးခံုမွာ ေနရာရလို႔ အျပင္ေလးဘာေလး ၾကည့္ရမလားမွတ္တယ္၊ အေရးေပၚထြက္ေပါက္ေနရာျဖစ္ေနလို႔ ဘာမွကို မျမင္ရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေကာင္းတာေလးေတြလည္းရွိတယ္ . . .
.
. . .     နံပတ္တစ္ကေတာ့ ကိုယ့္ခံုေနရာက အေရးေပၚထြက္ေပါက္ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာဆိုေတာ့ ေနရာက ေတာ္ေတာ္က်ယ္တယ္၊ အိမ္သာသြားဘာသြား ေဘးလူကို အားနာေနစရာ မလိုဘူး၊ ေျခဆန္႔လက္ဆန္႔လည္း ေနလို႔ရတယ္၊ အေညာင္းေျပ လမ္းထြက္ေလွ်ာက္ေနလို႔ေတာင္ရတယ္ . . .
.
. . .     နံပတ္ႏွစ္က ကိုယ့္ခံုမွာ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမပါတဲ့အတြက္ ဘာဇာတ္ကားၾကည့္ရင္ေကာင္းမလဲ ဗ်ာမမ်ားေတာ့ဘူး၊ ဝိုင္ေလး တစ္ခြက္ၿပီးတစ္ခြက္ မွာေသာက္ရင္း ပန္းပြင့္ေလးအေၾကာင္း ေတြးရင္း စိတ္ေအးနားေအး လြမ္းေနလို႔ရတယ္ . . .
.
. . .     နံပတ္သံုးက တကယ္လို႔မ်ား ေလယာဉ္ တစ္ခုခုျဖစ္ခဲ့ရင္ ကိုယ္က အရင္ဆံုးလြတ္မယ့္သူပဲ၊ အေရးေပၚထြက္ေပါက္က ကိုယ့္ေဘးတင္ကိုး . . .
.
. . .     အဲ ဆိုးတာတစ္ခုေတာ့ရွိတယ္၊ ေတာ္ေတာ့္ကိုဆိုးတဲ့ကိစၥ၊ ေလယာဉ္အတက္အဆင္းနဲ႔ ေလေၾကာင္းမေကာင္းတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ ေလယာဉ္မယ္ေလးေတြ ထိုင္ေနၾကဖို႔ ေလယာဉ္မွဴးက သတိေပးတဲ့အခါ ကိုယ့္ေရွ႕တည့္တည့္ ဒူးႏွစ္ျပန္ေလာက္က ထိုင္ခံုမွာ ေလယာဉ္မယ္ေလးတစ္ေယာက္ လာလာထိုင္တယ္၊ ခရီးသည္နဲ႔ မ်က္နာျခင္းဆိုင္ ထိုင္မိတဲ့အခါ သူ႔ခမ်ာ အလုပ္သေဘာအရပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပံဳးျပရရွာတာေပါ့ . . .
.
. . .     ေပါင္လည္ေလာက္ပဲရွိတဲ့ စကပ္တိုကပ္ကပ္ေလးဝတ္ထားတဲ့ ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္ ကိုယ့္ေရွ႕တည့္တည့္မွာ ဒူးေလးႏွစ္လံုး ဟစိဟစိနဲ႔ လာထိုင္ၿပီး အၿပံဳးစစေလးနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈေပးတာကို မရည္ေသာ္ရွိရြယ္ေသာ္ရွိ အခမဲ့ သံုးေဆာင္ရတဲ့ ေယာက္်ားသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကာယိကဒုကၡကို ကိုယ္တိုင္မၾကံဳဖူးသေရြ႕ ကိုယ္ခ်င္းစာနားလည္ေပးဖို႔ေတာ့ မလြယ္ေလာက္ဘူး ထင္တာပဲ၊ နဖူးေတြ႕ဒူးေတြ႕မွ တကယ့္ကိုနဖူးေတြ႕ဒူးေတြ႕။ ဒီလို ကာယိကဒုကၡမ်ိဳးဆိုတာကလည္း အဘထ႐ႉ႐ံု ဘာမီတြန္ေသာက္႐ံု တစ္ေမွးေလာက္အိပ္လိုက္႐ံုနဲ႔ ေပ်ာက္ပါ႐ိုးလား . . .
.
. . .     ငယ္ငယ္တုန္းက လူႀကီးေတြေျပာေျပာေနတဲ့ ေမာင့္ဒုကၡဆိုတာ ဒါမ်ိဳးမွအစစ္၊ ေနာက္ဆံုး ဘယ္လိုမွ မေနသာေတာ့တာနဲ႔ ေစာင္ေလးတစ္ထည္ေတာင္း၊ လံုေနေအာင္ျခံဳတဲ့ၿပီးသကာလ . . .