Sharp Power

. . . Sharp Power ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရအသစ္တစ္ခုကို ၂၀၁၇ ႏို၀င္ဘာလ ၁၆ ရက္စြဲနဲ႕ Foreign Affairs အြန္လိုင္းစာမ်က္ႏွာမွာ ခရစ္စတိုဖာေ၀ါ့ကာ နဲ႕ ဂ်က္ဆီကာလုဒြစ္တို႕ စတင္မိတ္ဆက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲသည္ အြန္လိုင္းေဆာင္းပါး နာမည္ကိုက "The Meaning of Shapr Power" ျဖစ္ပါတယ္။ Sharp Power အေၾကာင္း ရွင္းမျပခင္ အဲသည္စကားလံုးေလးရဲ႕ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႕ ေနာက္ခံအဖြဲ႕အစည္းအေၾကာင္း အရင္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
.
. . . ဒီေဆာင္းပါးကိုေရးခဲ့တဲ့ ခရစ္စတိုဖာေ၀ါ့ကာ နဲ႕ ဂ်က္ဆီကာလုဒြစ္တို႕ ႏွစ္ဦးလံုးဟာ အေမရိကန္ကြန္ဂရက္အေထာက္အပံ့နဲ႕ ရပ္တည္ေနတဲ့ National Endowment for Democracy (NED) မွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ ကမာၻတစ္၀န္းလံုးမွာ ဒီမိုကေရစီျမွင့္တင္ေရး ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ အဲသည္ NED ရဲ႕ အဓိကလည္ပတ္ေငြကို အေမရိကန္ကြန္ဂရက္ ႏွစ္စဥ္ခြင့္ျပဳေငြ ျပဌာန္းသတ္မွတ္ေပးၿပီး USIA (United States Information Agency) ကေနတစ္ဆင့္ ေထာက္ပံ့ပါတယ္။ NED ရဲ႕ ေအာက္မွာ the World Movement for Democracy, the International Forum for Democratic Studies, the Reagan–Fascell Fellowship Program, the Network of Democracy Research Institutes, နဲ႕ the Center for International Media Assistance တို႕ရွိၿပီး Journal of Democracy ကိုလည္း သံုးလတစ္ႀကိမ္ထုတ္ေ၀ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပင္ပမွာရွိတဲ့ ဒီမိုကေရစီေရး လွဳပ္ရွားတက္ၾကြတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ ကိစၥနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္မွဳေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႕လူ႕အခြင့္အေရး လဳွပ္ရွားတက္ၾကြသူေတြကို ဆုေတြေပးေလ့ရွိရာမွာ ပထမဆံုးေပးတဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာပဲ ျမန္မာနိုင္ငံက ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ ဦးေက်ာ္သူ၊ ေဒါက္တာစင္သီယာေမာင္တို႕ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ကမာၻတစ္လႊားမွာ ဒီမိုကေရစီနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးေခါင္းစဥ္နဲ႕ လွဳပ္ရွားေထာက္ပံ့ေနတဲ့ NED ကို ရုရွားႏိုင္ငံက သူ႕ႏိုင္ငံထဲ လွဳပ္ရွားေဆာင္ရြက္ခြင့္ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ ရုရွားႏိုင္ငံရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မွဳ၊ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို လႊမ္းမိုးေစမယ့္ႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳေတြ လုပ္ေဆာင္မွဳ၊ စစ္တပ္ကိုအၾကည္ညိဳပ်က္ေစမွဳေတြအျပင္ ရုရွားဖက္ဒေရးရွင္းရဲ႕အေျခခံဥပေဒကို မူလအႏွစ္သာရေတြကို ပ်က္စီးေစျခင္း၊ ရုရွားရဲ႕ကာကြယ္ေရးစြမ္းရည္နဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးကို ထိပါးေစျခင္း စတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႕ NED ရဲ႕ လဳွပ္ရွားမွဳေတြကို ၂၀၁၅ ဇူလိုင္လက စတင္အမိန္႕ထုတ္ပိတ္ပင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
.
. . . အဲသည္ NED လိုအဖြဲ႕အစည္းမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့သူေတြ ေရးသားတီထြင္လိုက္တဲ့ Sharp Power ဆိုတဲ့ စကားလံုးက ဘယ္လိုအဓိပၸာယ္ဘက္ကို ယိမ္းတဲ့ စကားလံုးလဲဆိုတာ မွန္းဆၾကည့္လို႕ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေ၀ါဟာရကို ၂၀၁၇ ႏို၀င္ဘာလမွာ လူသိရွင္ၾကား စတင္သံုးစြဲခဲ့တယ္ဆိုေပမယ့္ အဲသည္မတိုင္ခင္ကတည္းက NED က ဦးစီးက်င္းပတဲ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႕လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲႏွစ္ခုမွာ စတင္သံုးစြဲခဲ့တယ္လို႕ ယူဆရပါတယ္။ Sharp Power ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ကို အက်ယ္တ၀င့္ရွင္းလင္းတင္ျပထားတဲ့ ၂၀၁၇ ဒီဇင္ဘာလထုတ္ NED Forum အစီရင္ခံစာအရ ၂၀၁၆ ေမလနဲ႕ ၂၀၁၇ ဇန္န၀ါရီလတို႕မွာ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အဲသည္ေ၀ါဟာရသစ္ကို စတင္သံုးစြဲခဲ့ဟန္တူပါတယ္။ လက္တင္အေမရိက၊ ပီရူး၊ ပိုလန္၊ အာဂ်င္တီးနားနဲ႕ စလိုဗက္ကီးယားတို႕ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အဓိကေလ့လာသံုးသပ္ထားတဲ့ အဲသည္အစီရင္ခံစာရဲ႕ အဖြင့္မိတ္ဆက္အခန္းမွာ Sharp Power ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ကို ရွင္းျပထားတာပါ။
.
. . . Sharp Power ရဲ႕ ဆိုလိုရင္းကို ေစ့ငုမိေစဖို႕အတြက္ ပထမဆံုး Soft Power နဲ႕ Hard Power တို႕ရဲ႕ အဓိပၸာယ္ေတြကိုလည္း နားလည္ထားဖို႕ လိုပါေသးတယ္။ Hard Power ဆိုတာကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ကိုယ္လိုခ်င္တာကို ဖိအားေပး အင္အားသံုးအနိုင္အထက္ျပဳၿပီး ရယူတဲ့စြမ္းရည္မ်ိဳးကို ေခၚတာပါ။ Soft Power ဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံကို ဖိအားေပးျခင္းအနိုင္အထက္ျပဳျခင္းမပါဘဲနဲ႕ ကိုယ္လိုခ်င္တာကို လုပ္ေဆာင္လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္လို႕ အၾကမ္းဖ်င္းအဓိပၸာယ္ဖြင့္လို႕ ရေပမယ့္ တကယ့္ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မွာေတာ့ အဲသည္ထက္ အမ်ားႀကီးပိုၿပီး က်ယ္ပ်ံ႕တဲ့ အဓိပၸာယ္ကို ေဆာင္ပါတယ္။ Soft Power ဆိုတဲ့အမ်ိဳးက ခင္ဗ်ားကို ဘာမွ အတင္းအက်ပ္မလုပ္ဘဲနဲ႕ကို ကိုယ့္ဘာသာအလိုလို အထင္ႀကီးၿပီး သူျဖစ္ေစတာေတြ ေလွ်ာက္လုပ္ေနျဖစ္တဲ့ သေဘာပါ။ ရုပ္ရွင္ထဲက မင္းသမီးေလးေတြလို လွခ်င္ေတာ့ သူတို႕လို အတုခိုးၿပီး ၀တ္စားျပင္ဆင္ၾကတာ Soft Power လႊမ္းမိုးမွဳကိုျပတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ Soft Power က ကမာၻကို လႊမ္းမိုးေနတာ ၾကာၾကာလွပါၿပီ။ အေမရိကန္ဒီမိုကေရစီစနစ္ေအာက္က လြတ္လပ္ပြင့္လင္းတဲ့ အေမရိကန္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ိဳးမွာသာ အေမရိကန္လို အဆင့္အတန္းျမင့္တဲ့ လူေနမွုစနစ္ကို ဖန္တီးေပးႏိုင္တယ္လို႕ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ယံုၾကည္ေနၾကတာလည္း အေမရိကန္ရဲ႕ Soft Power ၾသဇာသက္ေရာက္မွဳတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
.
. . . အစီရင္ခံစာမွာ တရုတ္နဲ႕ ရုရွားတို႕ရဲ႕ Soft Power တည္ေဆာက္ၾကပံုနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး မီးေမာင္းထိုးတင္ျပထားပါတယ္။ ၂၀၀၇ ေအာက္တိုဘာလတုန္းက က်င္းပခဲ့တဲ့ ၁၇ ႀကိမ္ေျမာက္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္မွာ Soft Power ကိုျမွင့္တင္ဖို႕လိုတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း သမၼတဟူက်င္ေတာင္ေျပာၾကားခဲ့သလို၊ ရုရွားကလည္း သူ႕နိုင္ငံပံုရိပ္ျမွင့္တင္ေရးအတြက္ RT လို႕နာမည္ႀကီးတဲ့ Russia Today ရုပ္သံလိုင္းကို ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ပဲ တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ဟာ သူတို႕အေပၚကမာၻႀကီးက ျမင္ေစခ်င္တဲ့ပံုရိပ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႕ရန္အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္မွာ ေငြေၾကးေဒၚလာ သန္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ သံုးစြဲလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသတဲ့။ သူတို႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံသားေတြခ်င္း ကူးလူးဆက္သြယ္မွဳ ျမွင့္တင္တာ၊ ယဥ္ေက်းမွဳဖလွယ္ျခင္းဆိုင္အစီအစဥ္ေတြ၊ ပညာေရးဆိုင္ရာအစီအစဥ္ေတြ နဲ႕ သတင္းအခ်က္အလက္ဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ေတြအတြက္ ေငြေၾကးပံုေအာသံုးစြဲၿပီး သူတို႕ႏိုင္ငံမ်ား ပံုရိပ္ျမင့္တက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း အထက္ေဖာ္ျပပါ အစီရင္ခံစာမွာ ေရးသားထားပါတယ္။ "အာဏာရွင္ႏိုင္ငံမ်ား" လို႕ အစီရင္ခံစာက ရည္ညႊန္းေဖာ္ျပထားတဲ့ တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ရဲ႕ ဆိုခဲ့ပါ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မွဳမ်ားဟာ အထက္မွာ ရွင္းျပခဲ့တဲ့ Soft Power အတြက္ လုပ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူးတဲ့။ သူတို႕လုပ္ေနတာက သူတို႕ကို သေဘာက်လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးေနရံုသက္သက္မဟုတ္ဘဲ ကမာၻ႕လူထုကို လိမ္လည္လွည့္စားၿပီး ေသြးေဆာင္ဖ်ားေယာင္း အျမတ္ထုတ္ဖို႕ျဖစ္တယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ Sharp Power ကို တည္ေဆာက္ေနၾကတာျဖစ္တယ္လို႕ ေကာက္ခ်က္ခ်ထားပါတယ္။ ကမာၻတစ္လႊားမွာရွိတဲ့ ကြန္ျဖဴးရွပ္အင္စတီက်ဳေတြရယ္ တကၠဆက္တကၠသိုလ္တို႕ရယ္ကို ေဟာင္ေကာင္အေျခစိုက္ တရုတ္-အေမရိကန္ေဖာင္ေဒးရွင္းက ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ေပးေနတာေတြကလည္း တရုတ္ရဲ႕ Sharp Power ဥပမာျဖစ္တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ သူတို႕ဦးတည္ခ်က္ပစ္မွတ္ထားတဲ့ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၀န္းက်င္မွာ သူတို႕လုိခ်င္တာကို ႏွက္ေၾကာင္းေပး ပံုေဖာ္ ထိုးေဖာက္ဖို႕အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးလႊမ္းမိုးမွဳစြမ္းအားကို Sharp Power လို႕ ဖြင့္ဆိုျပထားပါတယ္။
.
. . . Sharp Power နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အေၾကာင္းအခ်က္သံုးခုနဲ႕ ရွင္းျပထားပါတယ္။ ပထမတစ္ခုကေတာ့ သိသာထင္ရွားတဲ့ဘက္မညီတဲ့အေျခအေနေပၚမွာ အျမတ္ထုတ္ျခင္း ျဖစ္ပါသတဲ့။ ရုရွားနဲ႕ တရုတ္တို႕ဟာ သူတို႕ႏိုင္ငံေတြမွာ ျပင္ပကမာၻရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ယဥ္ေက်းမွဳဆိုင္ရာ လႊမ္းမိုးမွဳေတြကိုေတာ့ ပိတ္ပင္တားဆီးထားၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခားက ဒီမိုကေရစနစ္ရဲ႕ ပြင့္လင္းျမင္သာမွဳေတြကိုေတာ့ ကိုယ့္အတြက္အက်ိဳးရွိေအာင္ ရသေလာက္အျမတ္ထုတ္ပါသတဲ့။ ဒုတိယတစ္ခုက သူတို႕ရဲ႕ အာဏာရွင္လႊမ္းမိုးမွဳကို ခ်ဲ႕ထြင္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္တဲ့။ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ လက္တင္အေမရိကနဲ႕ဥေရာပအလယ္ပိုင္းက ႏိုင္ငံေလးခု (အာဂ်င္တီးနား၊ ပီရူး၊ ပိုလန္၊ စလိုဗက္ကီးယား) ကိုပဲ အထူးျပဳေလ့လာေရးသားထားေပမယ့္ ကမာၻတစ္၀န္းက ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြအေပၚ တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမွုက သိသာထင္ရွားေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ တတိယတစ္ခ်က္ကေတာ့ သိပ္အေျခမခိုင္ေသးတဲ့ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မွဳရွိေနတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာရွင္ဦးေဆာင္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ကမာၻလံုးခ်ီရည္မွန္းခ်က္ႀကီးေတြရဲ႕ေအာက္မွာ ဒီမိုကေရစီနုနယ္ေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက လႊမ္းမိုးမွဳကိုအခံရဆံုးျဖစ္ေနၿပီး အဲသည္ထဲကမွ ႏိုင္ငံခ်င္းနီးကပ္မွဳ နဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာအရ အကြက္အကြင္းေကာင္းတဲ့ ေျမာက္အေမရိကနဲ႕ ဥေရာပအေနာက္ပိုင္းႏိုင္ငံေတြက အာဏာရွင္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ျဖစ္ေနရပါတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
.
. . . အထက္ပါရွင္းျပခ်က္ေတြအရဆိုရင္ Sharp Power ဆိုတာ Soft Power နဲ႕ ဆင္သလိုလိုရွိေပမယ့္ Sharp Power ကိုပဲ ရန္လိုတဲ့ဦးတည္ခ်က္နဲ႕အသံုးျပဳတယ္ဆိုရင္ Hard Power သေဘာသက္ေရာက္ပါသတဲ့။ ကိုယ့္ဦးတည္ရန္သူကို တိုက္ခိုက္ေခ်မွဳန္းဖို႕အတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ပံုဖ်က္တာ လွည့္ဖ်ားတာ ဖံုးကြယ္တာ လိုတဲ့အပိုင္းပဲေဖာ္ျပၿပီး မလိုတဲ့အပိုင္းကို အေမွာင္ခ်ထားတာ စသည္ျဖင့္ လုပ္လာခဲ့ၾကတာ စစ္ေအးခတ္တစ္ေလွ်ာက္လံုး အေမရိကန္ေရာ ဆိုဗီယက္ေရာ ႏွစ္ဘက္စလံုးကပါပဲ။ နာမည္က အသစ္ေပမယ့္ သေဘာတရားကေတာ့ အေဟာင္းပါ။ ဒါေပမယ့္ အရင္နဲ႕ မတူတာက ဘာလဲဆိုရင္ အဲသည္သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ျဖန္႕ျဖဴးဖို႕အတြက္ ကုန္က်စရိတ္နဲ႕ အခ်ိန္ကေတာ့ အခုေခတ္အခါမွာ အရင္တုန္းကနဲ႕ မတူေအာင္ သက္သာလ်င္ျမန္သြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ Soft Power နဲ႕ Sharp Power တို႕ကို အသံုးခ်ပံုျခင္း ဦးတည္ခ်က္ မတူၾကေပမယ့္ အဲသည္ႏွစ္ခုကို ခြဲခြဲျခားျခား ျမင္ႏိုင္ဖို႕ေတာ့ အင္မတန္ခက္တဲ့အတြက္ Sharp Power ကို ဘယ္လိုဘယ္နည္းတုန္႕ျပန္ရမယ္ဆိုတာလည္း စိန္ေခၚခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါသတဲ့။ ဒီေခတ္ နည္းပညာတိုးတက္မွဳေတြေၾကာင့္ မိတ္ေဆြေရာ မိတ္ေဆြေယာင္ေဆာင္သူေတြေရာဟာ ကလစ္တစ္ခ်က္ႏွိပ္စာအကြာအေ၀းမွာပဲ ရွိေနၾကတဲ့အတြက္ သူတို႕ေပးတဲ့ သတင္းေတြက သတင္းအစစ္လား ဒါမွမဟုတ္ တစ္ေယာက္ေယာက္က ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ လုပ္ႀကံျဖန္႕ျဖဴးလိုက္တဲ့ သတင္းတုလားဆိုတာ အစိုးရေတြသာမက ပုဂၢလိက တစ္ဦးခ်င္းမွာေတာင္ ခြဲျခားရခက္တဲ့အေျခအေန ျဖစ္ေနပါၿပီတဲ့။ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ Sharp Power ကို တိုက္စစ္ဆင္မယ္ဆိုရင္လည္း အေတာ္ကို သတိထားဖို႕ လိုပါလိမ့္မယ္တဲ့။ အာဏာရွင္ေတြသံုးတဲ့နည္းေတြနဲ႕ အာဏာရွင္ကိုတိုက္ခိုက္ရင္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ Soft Power က်ဆင္းလာႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္ရွိလို႕ျဖစ္တယ္လို႕ သတိေပးထားပါတယ္။
.
ဒါေပမယ့္. . .
. . . တရုတ္နဲ႕ရုရွားတို႕ကို အာဏာရွင္ႏိုင္ငံႀကီးေတြအျဖစ္ ရည္ညႊန္းၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို လိုသလိုပံုေဖာ္လွည့္ဖ်ားေနတယ္ဆိုတဲ့ Sharp Power ဆိုတဲ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာေ၀ါဟာရအသြင္ဖမ္းထားတဲ့ စကားလံုးဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ ကိုယ္လိုရာကိုယ္ဆြဲဘက္လိုက္ေဖာ္ျပတတ္တဲ့ သေဘာသဘာ၀ရွိတယ္ဆိုတာကို ထပ္ေလာင္းအတည္ျပဳေပးလိုက္တဲ့ စကားလံုးသာျဖစ္တယ္လို႕ တရုတ္အစိုးရအာေဘာ္ အြန္လိုင္းစာမ်က္နာက တုန္႕ျပန္ပါတယ္။ တရုတ္တို႕အေနနဲ႕ အဲသေလာက္ႀကီး လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းမရွိသလို မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ားနဲ႕ နားလည္မွဳတိုးပြားေစဖို႕လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ယဥ္ေက်းမွဳဖလွယ္ေရး အစီအစဥ္ေတြနဲ႕ အေနာက္ဒီမိုကေရစီသေဘာတရားေတြထဲမွာ တရုတ္အမွတ္တံဆိပ္လာခတ္ႏွိပ္ဖို႕ဆိုတာ စိတ္ထဲေတာင္ မေတြးမိဖူးပါဘူးလို႕ တုန္႕ျပန္ပါတယ္။ တရုတ္တို႕ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက အေနာက္ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ယဥ္ေက်းမွဳကို ထိုးေဖာက္ေႏွာက္ယွက္ဖို႕ ျမင္ေနၿပီဆိုရင္ တရုတ္နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး အေနာက္ကမာၻရဲ႕ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယံုၾကည္မွဳ က်ဆင္းေနလို႕သာျဖစ္ၿပီး တရုတ္အေပၚ တိုက္စစ္ဆင္ေနရာက ခံစစ္အျဖစ္အေျခအေနေျပာင္းလဲလာျခင္းရဲ႕ အစကနဦး လကၡဏာသာျဖစ္တယ္လို႕ ေကာက္ခ်က္ျပဳထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
.
. . . အခု ေရးသားတင္ျပခဲ့တာေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မွာ လတ္တေလာေပၚထြက္လာတဲ့ Sharp Power ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ သေဘာတရားမိတ္ဆက္မွ်သာျဖစ္တာမို႕ စိတ္ပါ၀င္စားသူမ်ား ဆက္လက္ ေလ့လာႏိုင္ၾကပါေၾကာင္း . . .
.
ဗိုလ္ေကာင္း
၃၀ ဇန္န၀ါရီ ၂၀၁၈
၂၀၁၈ ဇြန္လထုတ္ သုတအလင္း မဂၢဇင္း ေဆာင္းပါး
.
 https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2017-11-16/meaning-sharp-power
 https://www.ned.org/
 http://genproc.gov.ru/smi/news/genproc/news-832994/
 https://www.ned.org/sharp-power-rising-authoritarian-influence-forum-report/
 https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2018-01-24/how-sharp-power-threatens-soft-power
 http://www.globaltimes.cn/content/1087165.shtml
https://www.economist.com/news/leaders/21732524-china-manipulating-decision-makers-western-democracies-best-defence
https://www.project-syndicate.org/commentary/china-soft-and-sharp-power-by-joseph-s--nye-2018-01

ေသြးျဖဴဥေတြမ်ား

. . . အေပၚေသြး ကိုးဆယ့္သံုး ေအာက္ေသြး ငါးဆယ့္ေလးဆိုေတာ့ ေသြးေပါင္နည္းနည္းက်ေနတာေပါ့။ ေသြးေဖာက္တဲ့အခ်ိန္တုန္းက မနက္စာမစားရေသးလို႕ ေသြးေပါင္က်ေနတာလားေတာ့မသိဘူး။ ေသြးေပါင္ဆိုတာကလည္း တက္လိုက္က်လိုက္ျဖစ္တတ္လို႕ ကိစၥမရွိဘူး သေဘာထားလိုက္တယ္ . . .
.
. . . ကိစၥရွိတာက ေသြးျဖဴဥအေရအတြက္။ တစ္ မိုက္ခရိုလီတာမွာ ေသြးျဖဴဥေကာင္ေရ သံုးေထာင္ကေန ကိုးေထာင္ၾကား ရွိသင့္တာျဖစ္ေပမယ့္ ကိုယ့္မွာက ေသြးျဖဴဥေကာင္ေရ တစ္ေသာင္းေတာင္ရွိေနတယ္ဆိုပဲ။ ထင္ေတာ့ထင္သား . ခုတစ္ေလာ ဆံပင္ျဖဴေတြ ပိုမိုမ်ားလာေနတယ္လို႕ သတိထားမိေနတာ လက္စသတ္ေတာ့ သင္းတို႕လက္ခ်က္ကိုး ။ ပိုေနတဲ့ အေကာင္တစ္ေထာင္ကို ထုတ္ေရာင္းစားလို႕ရရင္လည္း အေကာင္းသား။ ေဆးရံုကိုသြားၿပီး ဆရာ၀န္နဲ႕ေတြ႕ဖို႕ ေသြးထပ္စစ္ဖို႕ ေက်ာင္းသားေရးရာဌာနက အီးေမးတဂ်ီဂ်ီပို႕ေနတာ ဒါေၾကာင့္ကိုးလို႕ ခုမွ သေဘာေပါက္တယ္။ ကိုယ္ကလည္း ျမန္မာျပည္ေရာက္ေန၊ ေဆးစစ္အေျဖကလည္း ဘာမွန္းညာမွန္း မသိေတာ့ ခပ္ေပါ့ေပါ့ပဲ သေဘာထားခဲ့တာ။ ခုေတာ့ ခရီးေရာက္မဆိုက္ စာတိုက္ပံုးထဲေရာက္ေနတဲ့ ေဆးစစ္အေျဖစာရြက္ကိုၾကည့္လိုက္ေတာ့မွ ေသြးေပါင္က်ေနတယ္ဆိုတာရယ္၊ ေသြးျဖဴဥမ်ားေနတယ္ဆိုတာရယ္၊ ေဆးရံုကိုသြားၿပီး ဆရာ၀န္နဲ႕တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးဖို႕တိုက္တြန္းထားတဲ့စာရယ္ကို ေတြ႕ရေတာ့တာပဲ။ အစစအရာရာ ဒီေလာက္ ဆုတ္ယုတ္ေနတဲ့ ေခတ္ႀကီးမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ထဲ ေသြးျဖဴဥေတြ တိုးလာတယ္ဆိုတာ သိပ္ေတာ့ မယံုခ်င္ဘူးရယ္၊ ကိုယ့္မွာ တိုးတက္မွဳရွိတဲ့အတြက္ ဂုဏ္ေတာင္ ယူရမလိုလို။ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူးေလ ၊ ဧကႏၱ အေကာင္ေရတဲ့သူ မွားေရမိတာျဖစ္မွာပါ . . .
.
. . . ဒီတစ္ခါ ေသြးထပ္စစ္ရင္ေတာ့ ေသြးထဲမွာ အဆီနဲ႕ ကိုလက္စထေရာေတြ မ်ားေနတယ္ဆိုတာ ေပၚေတာ့မွာပဲ။ မျပန္ခင္ အစားအေသာက္ဂရုစိုက္ခဲ့သမွ် ျမန္မာျပည္ေရာက္တုန္း ေတြ႕ကရာ အကုန္စားလာခဲ့တာကိုး . . .
.
၁၉ ဇန္န၀ါရီ ၂၀၁၈

ေမာင့္ဒုကၡ

.
. . .     ညာဘက္အစြန္ဆံုးခံုမွာ ေနရာရလို႔ အျပင္ေလးဘာေလး ၾကည့္ရမလားမွတ္တယ္၊ အေရးေပၚထြက္ေပါက္ေနရာျဖစ္ေနလို႔ ဘာမွကို မျမင္ရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေကာင္းတာေလးေတြလည္းရွိတယ္ . . .
.
. . .     နံပတ္တစ္ကေတာ့ ကိုယ့္ခံုေနရာက အေရးေပၚထြက္ေပါက္ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာဆိုေတာ့ ေနရာက ေတာ္ေတာ္က်ယ္တယ္၊ အိမ္သာသြားဘာသြား ေဘးလူကို အားနာေနစရာ မလိုဘူး၊ ေျခဆန္႔လက္ဆန္႔လည္း ေနလို႔ရတယ္၊ အေညာင္းေျပ လမ္းထြက္ေလွ်ာက္ေနလို႔ေတာင္ရတယ္ . . .
.
. . .     နံပတ္ႏွစ္က ကိုယ့္ခံုမွာ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားမပါတဲ့အတြက္ ဘာဇာတ္ကားၾကည့္ရင္ေကာင္းမလဲ ဗ်ာမမ်ားေတာ့ဘူး၊ ဝိုင္ေလး တစ္ခြက္ၿပီးတစ္ခြက္ မွာေသာက္ရင္း ပန္းပြင့္ေလးအေၾကာင္း ေတြးရင္း စိတ္ေအးနားေအး လြမ္းေနလို႔ရတယ္ . . .
.
. . .     နံပတ္သံုးက တကယ္လို႔မ်ား ေလယာဉ္ တစ္ခုခုျဖစ္ခဲ့ရင္ ကိုယ္က အရင္ဆံုးလြတ္မယ့္သူပဲ၊ အေရးေပၚထြက္ေပါက္က ကိုယ့္ေဘးတင္ကိုး . . .
.
. . .     အဲ ဆိုးတာတစ္ခုေတာ့ရွိတယ္၊ ေတာ္ေတာ့္ကိုဆိုးတဲ့ကိစၥ၊ ေလယာဉ္အတက္အဆင္းနဲ႔ ေလေၾကာင္းမေကာင္းတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ ေလယာဉ္မယ္ေလးေတြ ထိုင္ေနၾကဖို႔ ေလယာဉ္မွဴးက သတိေပးတဲ့အခါ ကိုယ့္ေရွ႕တည့္တည့္ ဒူးႏွစ္ျပန္ေလာက္က ထိုင္ခံုမွာ ေလယာဉ္မယ္ေလးတစ္ေယာက္ လာလာထိုင္တယ္၊ ခရီးသည္နဲ႔ မ်က္နာျခင္းဆိုင္ ထိုင္မိတဲ့အခါ သူ႔ခမ်ာ အလုပ္သေဘာအရပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပံဳးျပရရွာတာေပါ့ . . .
.
. . .     ေပါင္လည္ေလာက္ပဲရွိတဲ့ စကပ္တိုကပ္ကပ္ေလးဝတ္ထားတဲ့ ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္ ကိုယ့္ေရွ႕တည့္တည့္မွာ ဒူးေလးႏွစ္လံုး ဟစိဟစိနဲ႔ လာထိုင္ၿပီး အၿပံဳးစစေလးနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈေပးတာကို မရည္ေသာ္ရွိရြယ္ေသာ္ရွိ အခမဲ့ သံုးေဆာင္ရတဲ့ ေယာက္်ားသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကာယိကဒုကၡကို ကိုယ္တိုင္မၾကံဳဖူးသေရြ႕ ကိုယ္ခ်င္းစာနားလည္ေပးဖို႔ေတာ့ မလြယ္ေလာက္ဘူး ထင္တာပဲ၊ နဖူးေတြ႕ဒူးေတြ႕မွ တကယ့္ကိုနဖူးေတြ႕ဒူးေတြ႕။ ဒီလို ကာယိကဒုကၡမ်ိဳးဆိုတာကလည္း အဘထ႐ႉ႐ံု ဘာမီတြန္ေသာက္႐ံု တစ္ေမွးေလာက္အိပ္လိုက္႐ံုနဲ႔ ေပ်ာက္ပါ႐ိုးလား . . .
.
. . .     ငယ္ငယ္တုန္းက လူႀကီးေတြေျပာေျပာေနတဲ့ ေမာင့္ဒုကၡဆိုတာ ဒါမ်ိဳးမွအစစ္၊ ေနာက္ဆံုး ဘယ္လိုမွ မေနသာေတာ့တာနဲ႔ ေစာင္ေလးတစ္ထည္ေတာင္း၊ လံုေနေအာင္ျခံဳတဲ့ၿပီးသကာလ . . .

တိမ္ေတြေနာက္မွာပုန္းတဲ့လ

.
. . . ျပာသိုလဆန္း ဆယ့္ေလးရက္ . . ထိန္ထိန္သာေနမည့္ လေရာင္ေအာက္မွာ ေတာက္ပစြာစီးဆင္းေနသည့္ ဧရာ၀တီျမစ္ျပင္ကမ္းနံေဘး ေအးေအးလူလူလမ္းေလွ်ာက္ရင္း ၾကယ္ေတြကိုေငးကာ ေတြးခ်င္ရာေတြးေနျဖစ္မည္ဟု စိတ္ကူးယဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း တကယ္တမ္းက်ေတာ့ လက မသာ။ ဘယ္ကဘယ္လိုေရာက္လာမွန္းမသိသည့္ အခါမဲ့မိုးသားတိမ္ရိပ္မ်ားေၾကာင့္ မိုးေလးေတြေတာင္ ၿဖိဳးတိုးေဖ်ာက္ေတာက္က်လို႕။ ေျမေငြ႕အပူဟပ္ရံုရြာသည့္ မိုးေၾကာင့္ ေျမထဲတြင္းထဲ မေနႏိုင္ဘဲ ထြက္လာၾကမည့္ အေကာင္ရွည္ရန္ကိုေၾကာက္သျဖင့္ လက္ကိုင္ဖုန္းမီးေရာင္ေလးအားကိုးျဖင့္ ရိပ္သာေရွ႕ အပင္တန္းမွာ စုန္ကာဆန္ကာေလွ်ာက္ရင္း ေရာက္ျဖစ္ခဲလွေသာ ျမန္မာျပည္အထက္အညာရဲ႕ ညဦးပိုင္းအသံကို နားဆင္ၾကည့္ေနမိသည္။ ဟိုမွသည္မွ စည္းခ်က္ညီညီသံစံုျမည္ေနေသာ ပုရစ္သံ ပိုးသံ ပုစဥ္းရင္ကြဲသံ၊ တစ္ခ်က္တစ္ခ်က္ ေပၚထြက္လာတတ္သည့္ အိပ္တန္းတက္ငွက္တစ္ေကာင္တစ္ေလ၏ အိပ္မက္ေယာင္ ကေယာင္ကတမ္းေအာ္ျမည္သံ၊ ထိုထိုေသာ သာယာနာေပ်ာ္ဖြယ္ သဘာ၀ညအသံေလးေတြၾကား ျမစ္ထဲက စက္တပ္ေလွသံ တဒုတ္ဒုတ္ကလည္း ညဥ့္ဂီတကို စည္းခ်က္လိုက္ေပးေနသလိုလုိ . . .
.
ႏွစ္သစ္ကူးည
.
. . . ဒီလိုအခါမ်ိဳးေရာက္တိုင္းမွာ အၿမဲတမ္းလိုလို သတိရမိသည္က သူ႕ဘ၀မွာ ပထမဆံုး လက္ခံရရွိခဲ့ဖူးသည့္ ႏွစ္သစ္ကူးႏုတ္ခြန္းဆက္ ကတ္ကေလး။ ေရျခားေျမျခား မိုင္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ အရပ္ကေန ေလယာဥ္တစ္တန္ ကားတစ္တန္ လူတစ္တန္ျဖင့္ မိမိလက္၀ယ္ ဒုတ္ဒုတ္ထိ ေရာက္လာခဲ့ေသာ ကတ္ျပာျပာကေလး။ သူတစ္ခါမွ မသင္ယူခဲ့ဖူးသည့္ ဘာသာစကားအကၡရာမ်ားျဖင့္ ေရးသားထားေသာေၾကာင့္ ကတ္ျပားေပၚက ပံုႏွိပ္စာလံုး ဆယ့္ေလးငါးလံုးကို မဖတ္တတ္ေသာ္ျငား ကတ္အျပင္အဆင္ရုပ္ပံုေလးမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ႏွစ္သစ္ကူးႏုတ္ခြန္းဆက္လႊာဟု အလြယ္တကူ သိႏိုင္ေလာက္ေသာ ေငြမွင္မွဳန္ေလးမ်ား ထည့္သြင္းအလွဆင္ထားသည့္ ကတ္ျပာျပာကေလး။ စာေရးေကာင္း အေတြးလွသလို လက္ေရးေလးေတြကလည္း သူငယ္ငယ္က အားက်ခဲ့ဖူးသည့္ အင္းသာေျမာက္ေက်ာင္းက ကိုရင္ႀကီးမ်ားေရးသလို ၀ိုင္း၀ိုင္းႀကီးႀကီး လက္ေရးထင္းထင္းႀကီးျဖင့္ ေရးထားသည့္ သူ႕သူငယ္ခ်င္း၏ ႏုတ္ခြန္းဆက္စကား။ စာေလးႏွစ္ေၾကာင္းေလာက္နဲ႕ တစ္မ်က္ႏွာလံုးျပည့္ေအာင္ လွလွပပ ေနရာခ်ေရးေသာ ထိုႏုတ္ခြန္းဆက္လႊာတြင္ ေပးပို႕သူလက္မွတ္ကလည္း တကယ့္ကို တခမ္းတနား။ ဒီေလာက္ေ၀းလံလွသည့္ ေရေျမျခားအရပ္ကေန ဘယ္ေန႕ပို႕လို႕ ဘယ္ေန႕ေရာက္မယ္မွန္း ဘယ္ေတာ့မွ မေသခ်ာသည့္ ျမန္မာျပည္ဆက္သြယ္ေရးစာတိုက္ကတစ္ဆင့္ သူ႕ထံသို႕ ႏွစ္သစ္ကူးေန႕မနက္မွာ အတိအက် ေရာက္လာသည့္ စာကိုၾကည့္ၿပီး အံ့ၾသရသလို ကိုယ့္ကို အေလးဂရုျပဳႏိုင္အားသည့္ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ရွိေနျခင္းအတြက္လည္း ေႏြးေထြးေသာေမတၱာကို ဘယ္အခါျပန္ေတြးေတြ ေဖာ္က်ဴးေနေသးသည့္ ဒီစာေလးကို သူ တန္ဖိုးတထား သိမ္းထားခဲ့သည့္မွာ ဆယ့္ေလးႏွစ္ပင္ တိုင္ခဲ့ပါပေကာ . . .
.
. . . ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီး အထက္တန္းေက်ာင္းသားဘ၀ကို စြန္႕လႊြတ္ၿပီးသည့္ေနာက္ ငယ္ေပါင္းမ်ားႏွင့္ ခြဲခြာခဲ့ရၿပီးကတည္းက သူငယ္ခ်င္းဆိုတာ ေနာက္ထပ္ ရွိႏိုင္လိမ့္မည္မဟုတ္ေတာ့ဟု မွတ္ထင္ထားရာက ပံုစံခြက္တစ္ခုအတြင္း သံုးႏွစ္တာ က်င္လည္ရင္း အရင္းႏွီးဆံုးျဖစ္လာခဲ့ရသည့္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားစြာထဲက တစ္ေယာက္။ သဘာ၀အလွအပေတြကို ခံစားတတ္တာခ်င္းလည္းတူ၊ စာေတြကဗ်ာေတြကို ခ်စ္တတ္တာခ်င္းလည္းတူ၊ ဗဟုသုတေလ့လာလိုက္စားရာမွာလည္းအတူတူ ေနာက္ၿပီး ဂဂ်ီဂေဂ်ာင္က် ဂ်စ္တစ္တစ္လုပ္တတ္တာခ်င္းလည္း အတူတူဆိုေတာ့ ေတာ္ရံုတန္ရံုလူဆိုလွ်င္ ေ၀းေ၀းက ေရွာင္သြားခံရသည့္ သူတို႕ႏွစ္ေယာက္က ရြာျပင္ထြက္ၿပီး ေလေပးေျဖာင့္ေနခဲ့ၾကသလိုလုိ။ ေလေပးေျဖာင့္သည္ဆိုေသာ္လည္း ကုန္ခဲ့သည့္ ဆယ့္ေလးႏွစ္အတြင္း သူတို႕ႏွစ္ေယာက္က ရန္ျဖစ္လိုက္ ျပန္ခ်စ္လိုက္၊ တစ္ခါတစ္ခါ ဘာေၾကာင့္ ရန္ျဖစ္တယ္ဆိုတာကိုေမ့သြားၿပီး ေဟးေလးဟားလား ျပန္ျဖစ္သြားၾကသလို တစ္ခါတစ္ခါက်ျပန္ေတာ့လည္း ျပန္ေခၚဖို႕ေမ့တာရယ္ တစ္ေယာက္ျပန္အေခၚ တစ္ေယာက္က ေစာင့္ေနတာရယ္နဲ႕ ႏွစ္နဲ႕ခ်ီၿပီး ဆက္ဆံေရးျပတ္ေတာက္သြားခဲ့ရသည္လည္း ရွိသည္။ ဒါေပမယ့္ ခုေနာက္ဆံုးအေခါက္မွာေတာ့ . . .
.
. . . ခုႏွစ္သကၠရာဇ္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ မွတ္သားေလ့မရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ဆံုးအေခါက္ သူတို႕ ျပန္စကားေျပာျဖစ္ၾကသည့္အခ်ိန္ကမူ သူ႕အတြက္ အမွတ္ထင္ထင္ ျဖစ္စရာ။ ေဖ့ဘုတ္လူမွဳကြန္ယက္မွာ သူ႕ကို ၾကည့္ခြင့္ျမင္ခြင့္မရေအာင္ လုပ္ထားသူတစ္ေယာက္က သူငယ္ခ်င္းအျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳေပးရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္သေကၤတ ပို႕လာတာျမင္ရေတာ့ သူ႕မွာ ယံုရခက္ မယံုရခက္။ ေတာင္းဆိုခ်က္ကို လက္ခံလိုက္ၿပီးေနာက္ ကိုယ့္ရဲ႕ ႏုတ္ခြန္းဆက္စကားေတြ ေရးၿပီး သူ႕ထံက ျပန္ၾကားခ်က္ကို မေမွ်ာ္၀ံ့၀ံ့ ေမွ်ာ္၀ံ့၀ံ့ ေစာင့္စားရင္း တစ္ရက္မျပည့္မီမွာပင္ သူ႕သူငယ္ခ်င္းဆိုတာ ေသခ်ာသြားသည့္ ျပန္ၾကားခ်က္ကိုရေတာ့ သူ႕မွာ ေပ်ာ္လို႕ မဆံုးခဲ့။ သူဘယ္ေတာ့မွ မစြန္႕လႊတ္ခ်င္သည့္ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ ျပန္ရလိုက္တာကိုလည္း ေက်နပ္၀မ္းသာလို႕မဆံုးခဲ့။ သို႕ေသာ္ . . .
.
. . . တေဖ်ာက္ေဖ်ာက္က်လာေသာမိုးက သူ႕အေတြးမ်ားကို ရပ္တန္႕ပစ္လိုက္သလိုလို။ ေခါင္းမိုးစုိလွ်င္ နွာေစးေခါင္းကိုက္တတ္ေသာ သူ ရိပ္သာထဲအျမန္ျပန္ေျပး၀င္လာခဲ့ရသည္။ ဆင္၀င္ေအာက္ေရာက္ေတာ့ ခုနေလွ်ာက္ေနေတြးေနခဲ့သည္တုိ႕ကို သံေယာဇဥ္မျဖတ္ႏိုင္သည့္အလား မိုးသားတိမ္ရိပ္ေတြျပည့္ေနသည့္ ေကာင္းကင္ႀကီးကို သမင္လည္ျပန္ၾကည့္ေနမိျပန္သည္။ ဒီတိမ္ေတြမရွိရင္ေကာင္းမွာဘဲဟုလည္း ေတာင့္တလိုက္မိျပန္သည္။ လက္ရွိအေျခအေနမွာေတာ့ သူ႕ဆႏၵတို႕ တကယ္ျဖစ္လာစရာအေၾကာင္းမျမင္ . . .
.
. . . ႏွစ္သစ္ကူးညရဲ႕ ျပည့္လုဆဲ လမင္းႀကီးကေတာ့ တိမ္ေတြေနာက္မွာ ပုန္းခိုေနဆဲ . . .
.
ေမာင္လြမ္းေ၀
၃၁ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၇

သူစိမ္းတို႕ရဲ႕အလယ္မွာ

.
. . . သူ ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီး ရန္ကုန္ေရာက္သည့္ ႏွစ္မွာပင္ ဒီသစ္ပုတ္ပင္ႀကီးကို စတင္သိကၽြမ္းခဲ့ရသည္။ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ အျပင္မွာ တကယ္ျမင္ဖူးခဲ့ရသည္ဆိုမွ မွန္ေတာ့မေပါ့။ သူဖတ္ဖူးတဲ့ ၀တၳဳေတြထဲ ဒီသစ္ပုတ္ပင္ႀကီးကို ရင္းႏွီးခဲ့ရတာ ၾကာခဲ့ၿပီေလ။ အဲသည္ေန႕က သစ္ပုတ္ပင္ႀကီးကို ျမင္ဖူးခဲ့ရသည္ ဆိုေသာ္လည္း သူ႕ကိစၥနဲ႕ ေရာက္ေနတာေတာ့ မဟုတ္။ သူေနသည့္အိမ္က မမငယ္ မဟာဘြဲ႕ယူ အစမ္းေလ့က်င့္သည့္ေန႕မွာ သူက ပါလာရင္း ဒီသစ္ပုတ္ပင္ႀကီးကို ျမင္ဖူးခဲ့ရတာကလား။ အခုေန မမငယ္တို႕ ဘြဲ႕ယူတုန္းက ပံုေတြ ျပန္ၾကည့္လွ်င္ မည္းမည္းပိန္ပိန္ ေကာင္ေလးတစ္ေယာက္ သစ္ပုတ္ပင္ေရွ႕က အဖြဲ႕လိုက္ပံုေတြထဲ ပါေနႏိုင္ေသးသည္ေလ။ ဘာပဲေျပာေျပာ ဘြဲ႕ယူမိသားစုတစ္ဦးအေနႏွင့္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ထဲ ေရာက္ခဲ့သည့္ အဲသည္ေန႕ကို ပထမအႀကိမ္ဟု မွတ္ထားလိုက္သည္။ ဆယ္တန္းေအာင္စာရင္း ထြက္ၿပီးခါစ ပူပူေႏြးေႏြး ဆယ္တန္းေအာင္ ေက်ာင္းသားေလးတစ္ေယာက္ ဂုဏ္ရွိန္ထည္၀ါလွသည့္ တကၠသိုလ္ႀကီးထဲသို႕ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေရာက္ျဖစ္ခဲ့သည့္ အမွတ္တရေန႕။ သည္ေလာက္ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားသည့္ တကၠသိုလ္ႀကီးမွာ ေက်ာင္းေတာ္သားႀကီးလုပ္ဖို႕ေတာ့ စိတ္ကူးေတာင္ မယဥ္၀ံ့ခဲ့ရသည့္ အေျခအေန။ သမိုင္းအေနႏွင့္ မွတ္တမ္းတင္မည္ဆိုလွ်င္ ထိုႏွစ္သည္ တစ္ေထာင့္ကုိးရာကိုးဆယ့္ေျခာက္ ျမန္မာ့ခရီးသြားႏွစ္ . . .
.
. . . ဒုတိယအႀကိမ္ကေတာ့ တစ္ခါမွ စိတ္ကူးမယဥ္ခဲ့ဖူးသည့္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းေတာ္သားႀကီးအျဖစ္ သံုးႏွစ္သံုးမိုး ပညာဆည္းပူးဖို႕ဆိုၿပီး ေရာက္လာသည့္ အခါတြင္ျဖစ္သည္။ ႀကိဳတင္သတိေပးျခင္း ဆႏၵရွိမရွိ ေမးျမန္းျခင္း တစ္စံုတစ္ရာ မရွိဘဲ ေက်ာင္းဖြင့္ရန္ လ၀က္ခန္႕အလိုမွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာမဟာဘြဲ႕လြန္သင္တန္း တက္ေရာက္ရန္ ဘယ္ေန႕ထက္ ေနာက္မက်ဘဲ သြားေရာက္သတင္းပို႕ရမည္ဆိုေသာ အမိန္႕စာေၾကးနန္းေလးတစ္ခုကို အကိုးအကားျပဳၿပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ထဲ ေရာက္လာခဲ့ရသည့္အျဖစ္။ စိတ္ကူးထဲေတာင္ အိပ္မက္ ထည့္မမက္ျဖစ္ဖူးသည့္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀ဆိုတာႀကီးကို ေယာင္ခ်ာခ်ာ အူလည္လည္ ဘ၀ျဖင့္ စတင္ခဲ့ရသည္။ ကိုယ္ေမွ်ာ္လင့္ရင္ခုန္ခဲ့ရသည့္ ဘ၀မ်ိဳး မဟုတ္ပင္မဟုတ္ျငားေသာ္လည္း တကယ္ႀကီး တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားျဖစ္ၿပီဆိုေတာ့ ေပ်ာ္စရာၾကည္နူးစရာ စိတ္ညစ္စရာ စိတ္ပင္ပန္းစရာ ရင္ခုန္စရာ စိတ္ခ်မ္းေျမ့စရာ စသည့္ ရသစံုျဖင့္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀ကို အျပည့္အ၀ျဖတ္သန္းခြင့္ရခဲ့သည္ . . .
.
. . . ၂၀၀၄-၂၀၀၅ ပညာသင္ႏွစ္မွာ တက္စရာအတန္းေတြလည္းကုန္ စာေမးပြဲေတြလည္း ၿပီးေသာအခါ တကၠသိုလ္ႀကီးကို တကယ္ခြဲခြာရေတာ့မည္ဆိုသည့္အသိႏွင့္ ၀မ္းနည္းပက္လက္ ျဖစ္ခဲ့ရသည့္ အခ်ိန္ေလးေတြကို သူတကယ္ မေမ့ႏိုင္ေသး။ ရွုပ္ေထြးလွသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ထဲက အိုေအစစ္ေလးပမာ စိမ္းျမအုံ႕ဆိုင္းေသာ ျမကၽြန္းညိဳ၊ စစ္သားေတြဆိုတာ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း ယဥ္ေက်းမွဳနိမ့္ပါးသူမ်ားေပလားလို႕ ထင္ေယာင္မွားခဲ့ၾကေၾကာင္း ရယ္ပြဲဖြဲ႕ေျပာျပခဲ့ေသာ သူတို႕ဘ၀ကို စာနာနားလည္ သံေယာဇဥ္တြယ္ခဲ့ၾကသည့္ အတန္းေဖာ္ သူငယ္ခ်င္းမ်ား၊ စည္းကမ္းႀကီးေသာ္လည္း သားမ်ားကို အေမအုပ္ထိန္းသလို ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ေသာ အဂၤလိပ္စာဌာနက ဆရာမႀကီးမ်ား၊ စစ္သားမ်ား၏ဘ၀ကို နားလည္မွဳရွိစြာျဖင့္ ေမတၱာေပးလိုက္ေလ်ာ ပညာသင္ၾကားေပးခဲ့ၾကေသာ ဆရာဆရာမမ်ား၊ ကြန္ျပဴတာပညာကို အေျခခံမွသည့္ အဆင့္ျမင့္ပရိုဂရမ္မ်ားအထိ သင္ၾကားေပးခဲ့ေသာ သခ်ၤာဌာန၊ လူျပည့္လို႕ လက္မခံႏိုင္ေတာ့ပါဘူးဆိုတာေတာင္ တက္ခြင့္မရရင္ မျပန္ေတာ့ပါဘူးရယ္လို႕ ဇြတ္အတင္း က်ားပိန္တြယ္တဲ့ သူတို႕ဇြဲကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ပထမဆံုးဖြင့့္သည့္ အပတ္စဥ္မွာ ဒီပလိုမာတန္း တက္ခြင့္ေပးခဲ့တဲ့ အိုင္အာဌာန၊ ေန႕တိုင္းေက်ာင္းအႀကိိဳအပို႕လုပ္ေပးတဲ့ ဖယ္ရီႀကီးနဲ႕ ဆရာကား၊ လူတိုင္းေစ့ထီးမပါလို႕ အဓိပတိလမ္းမႀကီးထဲ မိုးထဲေရထဲ အတူေလွ်ာက္ခဲ့ဖူးတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ သူတို႕မစားခ်င္ေတာ့ေလာက္ေအာင္ ရိုးအီေနတဲ့ ရိပ္သာခ်က္ဟင္းေတြကို အားေပးေဖာ္ရတဲ့ ေန႕လည္စာထမင္း၀ိုင္းက အေပါင္းအသင္းမမမ်ား၊ ေႏြဦးမွာ ၾကားရတဲ့ ဥၾသငွက္သံခ်ိဳခ်ိဳေလးေတြ၊ အတန္းအားတိုင္း သြားသြားထိုင္ၿပီး ျဖစ္သြားျဖတ္လာ ေကာင္မေလးေတြကို ေငးျဖစ္ခဲ့တဲ့ အဓိပတိလမ္းေဘးက ေရတမာပင္ခံု၀ိုင္းေလးေတြ၊ မေပးျဖစ္ခဲ့တဲ့ စာေတြနဲ႕ မေျပာျဖစ္ခဲ့တဲ့ စကားေတြ၊ ေပးမယ္လို႕ ရည္စူးၿပီးခါမွ စာအုပ္ၾကားမွာပဲ ပန္းေျခာက္ေလးေတြအျဖစ္ အရိုးထုတ္သြားခဲ့ရတဲ့ ကံ့ေကာ္ပန္းေလးေတြ၊ ခိုးခိုးၾကည့္ခဲ့ရတဲ့ တစ္ေယာက္ေသာသူရဲ႕ အၿပံဳးခ်ိဳခ်ိဳေလးေတြ၊ ဒါေတြနဲ႕ေ၀းၿပီး သြားရေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္သူကမ်ား ၀မ္းနည္းပက္လက္ မျဖစ္ဘဲ ေနစိမ့္ႏိုင္မွာပါလိမ့္ . . .
.
. . . တတိယအႀကိမ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ကိုေရာက္ေတာ့ တကၠသိုလ္ႀကီးက ေတာ္ေတာ္ကို ေျပာင္းလဲသြားၿပီ။ အရင္တုန္းက မဟာတန္းေတြနဲ႕ မွိဳင္းညိဳ႕အံု႕ဆိုင္းခဲ့ေသာ တကၠသိုလ္ႀကီးဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ တစ္ႏွစ္တာျပည္လည္ေျခခ်ခ်ိန္မွာေတာ့ ဘြဲ႕ႀကိဳတန္းက ေမာင္မယ္သစ္လြင္ေလးမ်ားနဲ႕ ႏုနယ္ပ်ိဳျမစ္ေနေပၿပီ။ ဟိုးတစ္ခါတုန္းက ေက်ာင္းသားေတြေနခြင့္မေပးခဲ့တဲ့ ပင္းယ အင္း၀ စစ္ကိုင္း ဒဂံု မာလာ သီရိ စတဲ့ တကၠသိုလ္ပရ၀ုဏ္ထဲက ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေဆာင္ေတြမွာ ျဖဴစင္တက္ႀကြတဲ့ လူ႕ေလာကထဲ တိုး၀င္ခါစ လူငယ္ေလးမ်ားရဲ႕ ရယ္သံလြင္လြင္ေလးေတြနဲ႕ စည္ကားေနခဲ့ၿပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုေလာက္ သူတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀တုန္းက ညေနေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္ၿပီးတာနဲ႕ တိတ္ဆိတ္ေမွာင္မည္းသြားတဲ့ တကၠသိုလ္ႀကီးဟာ ညေရာက္တာေတာင္ မီးေရာင္ေတြ တထိန္္ထိန္နဲ႕ လူငယ္လူရြယ္ေလးေတြနဲ႕ စည္းကားေနခဲ့ၿပီ။ သူ ငယ္ငယ္က ၀တၳဳေတြထဲမွာ ဖတ္ဖူးခဲ့တဲ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀ကို အျပင္မွာ တကယ္ျမင္ေနရသလို ျဖစ္တာမို႕ ငယ္ရြယ္စဥ္တုန္းကေတာင္ မေတာင့္တခဲ့ဖူးတဲ့ တကၠသိုလ္အေဆာင္ေန ေက်ာင္းသားဘ၀ကို အိုႀကီးအိုမက်ခါမွ သူ ေတာင့္တတတ္လာခဲ့ၿပီ . . .
.
. . . ေနာက္ေလးႏွစ္ေလာက္အၾကာမွာ ကံ့ေကာ္ေျမကို တစ္ခါ ေျခခ်မိျပန္ေတာ့ ရႊင္လန္းၾကည္နူးစရာေကာင္းတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြကို ပိုလို႕ျမင္ေတြ႕လာခဲ့ရသည္။ ေျပာင္းရင္းေျပာင္းရင္း အေျပာင္းလဲႀကီး ေျပာင္းလဲေနတာေတြကို ျမင္ခဲ့ရသလို ေျပာင္းရင္းေျပာင္းရင္း သမိုင္းတစ္ပတ္ျပန္လည္သြားတဲ့ အျပင္အဆင္ေတြကိုလည္း ျမင္ရျပန္သည္။ ဥပမာအေနနဲ႕ဆို ေက်ာင္းသားေရးရာဌာနေပါ့။ သူတို႕ ေနခဲ့စဥ္က သစ္ပုတ္ပင္ႀကီးေရွ႕က သိပၸံေဆာင္ဆင္၀င္ေအာက္မွာ ေက်ာင္းသားေရးရာဌာနရွိခဲ့သလို အခုလည္း အဲသည္ေနရာမွာပဲ ေက်ာင္းသားေရးရာဌာန ျပန္ေရာက္လာတာေတြ႕ရသည္။ တကၠသိုလ္ကိုေရာက္ဖူးခဲ့သမွ် တစ္ခါမွ မျမင္ဖူးခဲ့ေသာ အရာတစ္ခုကိုလည္း ေတြ႕ရျပန္သည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ တဲ့။ ႏိုင္ငံရပ္ျခားက တကၠသိုလ္ေတြမွာ ေက်ာင္းသားေတြကိုယ္တိုင္ ေက်ာင္းသားပြဲေတြ လွဳပ္ရွားမွဳေတြ လုပ္ေနေသာ အေတြ႕အႀကံဳေတြကို ျမင္ခဲ့ႀကံဳခဲ့ရသူတစ္ေယာက္အေနႏွင့္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ရွိလာတာကို ႀကိဳဆိုရပါသည္။ ေက်ာင္းေတာ္သူေက်ာင္းေတာ္သားတို႕ ဗလငါးတန္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားက ဦးစီးေပးႏိုင္ပါေစေၾကာင္း ဆႏၵျပဳမိခဲ့သည္ . . .
.
. . . ေတာင္ငူေဆာင္ညာဘက္ေထာင့္က ဦးခ်စ္ဆိုင္အပါအ၀င္ ဆိုင္တန္းေတြ တစ္ခုမွ မရွိေတာ့။ ႏွစ္ထပ္စားေသာက္ဆိုင္ေဆာက္ဖို႕ အားလံုးကို ဖ်က္လိုက္သည္ဆိုလား။ ဒါနဲ႕ ရာမညေဆာင္ဘယ္ဘက္ေထာင့္မွာ အသစ္ဖြင့္ထားတဲ့ ဆိုင္တန္းေတြထဲ ခဏ၀င္ထိုင္ရင္ ဦးခ်စ္ဆိုင္အေၾကာင္းေမးၾကည့္ေတာ့ ေလလံမေအာင္လို႕ ဦးခ်စ္ဆိုင္ မရွိေတာ့သည့္သေဘာ ေျပာၾကသည္။ ေအာ္ . ေစ်းကြက္စီးပြားေရးေခတ္ႀကီးမွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ရဲ႕ ဂႏၱ၀င္ဦးခ်စ္တစ္ေယာက္ ေပ်ာက္ကြယ္ရေလၿပီလား . . .
.
. . . အာစီလို႕ေခၚတဲ့ အပန္းေျဖရိပ္သာထဲက ေစ်းဆိုင္ခန္းေတြ မရွိေတာ့၊ သူတို႕တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတုန္းက ဆိုင္းဘုတ္သာသာရွိခဲ့ေသာ အနုပညာအသင္း ပန္းခ်ီအသင္း စတာေတြကို အားေကာင္းေမာင္းသန္ ျပန္လည္ရွင္သန္ထေျမာက္လာေစခ်င္လွသည္။ ၾကည့္ရတာေတာ့ သူျမင္ခ်င္တာေတြ မၾကာခင္ ျဖစ္လာေတာ့မည့္ အားယူေနသည့္ဟန္ရွိသည္။ သူတို႕ေက်ာင္းသားဘ၀က လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရွင္သန္ႀကီးျပင္းေနခဲ့ေသာ နာမည္ေက်ာ္ သစ္ပုတ္ပင္ႀကီးကေတာ့ ၿခံစည္းရိုးအ၀ိုင္းႀကီးတစ္ခုထဲေရာက္လို႕။ သစ္ပုတ္ပင္ႀကီး အေခါင္းထဲ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ ၀င္၀င္ၿပီး ဓာတ္ပံုရိုက္၊ သစ္ပုတ္ပင္ႀကီးကို ဟိုဟာေတြေရးျခစ္ ဒီဟာေတြေရးထြင္း လုပ္ၾကလြန္းလို႕ ၿခံခတ္လိုက္ရတာဆိုလား။ ဂႏၱ၀င္သစ္ပုတ္ပင္ႀကီး ဆက္လက္ရွင္သန္ႏိုင္ေရးအတြက္ အက်ဥ္းခ်ခံလိုက္ရတာမ်ားလား၊ သူ႕ကို အက်ဥ္းခ်လိုက္မွ သူ႕ရဲ႕လံုၿခံဳေရး စိတ္ေအးရမွာလား၊ အက်ဥ္းမခ်ဘဲ တစ္ျခားနည္းနဲ႕ေရာ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားဖို႕ မျဖစ္ေတာ့ဘူးလားဆိုတာေတာ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စီမံခန္႕ခြဲေရးအဖဲြ႕က ပိုသိမယ္ဆိုတာ ေသခ်ာရဲ႕လား၊ အျငင္းအခံုေတြ အားေပးတာစားလွတဲ့ ဒီမိုကေရစီဆိုတဲ့ ေခတ္ႀကီးမွာ ဒီသစ္ပုတ္ပင္ႀကီးကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး အေတြးအေခၚအသစ္ေတြ ေပၚထြက္လာႏိုင္မလား၊ ဒါမွမဟုတ္ သေဘာထားကြဲလြဲတာေတြနဲ႕ အခ်ိန္ကုန္ၿပီး အလုပ္ေတြ ေႏွးဖင့္ကုန္မလားဆိုတာကေတာ့ ဘုရားသာ သိနိုင္လိမ့္မည္ထင္ပါသည္ . . .
.
. . . ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ခန္းမႀကီးနားေရာက္ေတာ့ သူတို႕ တက္ခြင့္မႀကံဳလိုက္သည့္ ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ အခမ္းအနားကို ျမင္ေယာင္ၾကည့္မိသည္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းႀကီးကို စြန္႕ခြာသြားကတည္းက တာ၀န္ေတြကိုယ္စီၾကားမွာ သူတို႕ေတြ တစ္ေယာက္မွ ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္တက္ဖို႕ ေက်ာင္းဘက္ကို ေျခဦးမလွည့္ႏိုင္ခဲ့ၾက။ သူတို႕သူငယ္ခ်င္းေတြ ဘြဲ႕ယူၾကေတာ့ အခမ္းအနားသို႕ ေရာက္မလာႏိုင္သည့္ သားေတြကို အေမဆရာမေတြက ေမွ်ာ္ခဲ့ၾကသတဲ့။ ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္အခမ္းအနားမွာ ကိုယ္တိုင္နာမည္ထုတ္ေဖာ္ေခၚယူခ်ီးျမွင့္ႏိုင္ျခင္းမရွိသည့္ သားေတြအတြက္ အေမလို ပါေမာကၡဆရာမႀကီးက စိတ္စက္မေကာင္းျဖစ္မိခဲ့သတဲ့ဆိုတာ သူ႕သူငယ္ခ်င္းေတြေျပာျပလို႕ သိခဲ့ရသည္။ သူတို႕ကေတာ့ စစ္သားေတြပီပီ ဘြဲ႕တက္မယူႏိုင္တာေလာက္ကို စိတ္ထဲထည့္ၿပီး ခံစားမေနခဲ့ေသာ္လည္း အဲသည္လိုၾကားရျပန္ေတာ့လည္း ဘြဲ႕သြားယူႏိုင္ခဲ့ရင္အေကာင္းသားလို႕ ေတြးခဲ့မိၾကျပန္သည္ . . .
.
. . . ဂ်ပ္ဆင္ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းဆင္၀င္ေအာက္က ျဖတ္မိေတာ့ ဂ်ပ္ဆင္မွာ ပြဲရွိတိုင္း ဖိတ္ေလ့ရွိတဲ့ တီခ်ယ္၀င္းကို လြမ္းမိသည္။ ဒီဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းထဲမွာ သူတို႕ေတြ ပြဲတစ္ခ်ိဳ႕ တက္ဖူးခဲ့ၾကသည္။ အလွဴေငြစ နည္းနည္းမွ် လွဴဒါန္းဖူးခဲ့ၾကသည္။ သူတို႕နားႏွင့္ စိမ္းေသာ္လည္း နား၀င္ပီယံက်က္သေရရွိလွသည့္ ဓမၼေတးမ်ားၾကားမွာ ၾကည္နူး၀မ္းသာ ျဖစ္ခဲ့ၾကဖူးသည္။ ခရစၥမတ္ကန္တာတာ ပြဲေတြမွာ တက္ဆက္မွဳမ်ားကို ေသာတဆင္ရင္း တက္ဆက္သူေမာင္မယ္မ်ားကို အားက်ခဲ့ဖူးသည္။ ဘုရားေက်ာင္းေရွ႕က ျမက္ခင္းျပင္ကေတာ့ အရင္ကလို စိမ္းစိုၿမဲ။ သူအရင္က ျဖစ္ေစခ်င္ခဲ့ဖူးေသာ သန္႕ရွင္းသပ္ရပ္ ခမ္းနားသည့္ ဘုရားေက်ာင္းမ်က္နာစာကို အခုတစ္ေခါက္မွာလည္း မျမင္မေတြ႕ခဲ့ရ။ ဂုဏ္ရွိန္ႀကီးမားလွသည့္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ယုဒသန္ဘုရားေက်ာင္းဥပစာကို ဒီထက္ပိုၿပီး သန္႕ရွင္းသပ္ယပ္ လွပထည္၀ါေစခ်င္မိသည္ . . .
.
. . . ေက်ာင္းတက္စဥ္တုန္းက ဒီေက်ာင္းသားေတြ တကၠသိုလ္စာၾကည့္တိုက္ႀကီးကို လိုအပ္ခဲ့သလား မလိုအပ္ခဲ့သလား မေသခ်ာေသာ္လည္း ဘြဲ႕ယူတဲ့ေန႕နဲ႕ အစမ္းေလ့က်င့္တဲ့ေန႕မွာေတာ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ထဲက စာၾကည့္တိုက္ႀကီးႏွစ္ခုက ဘြဲ႕ရေမာင္မယ္မ်ားအတြက္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ခ်က္ရွိသြားခဲ့တာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုခြဲတုန္းကနဲ႕ အခုနဲ႕ အတူတူပါပဲလားလို႕သူ ေတြးမိသည္။ စာၾကည့္တိုက္ႀကီးေတြေရွ႕မွာ ေတာက္ေတာက္ပပ အ၀တ္အစားေတြ၀တ္ၿပီး ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ ဓာတ္ပံုရိုက္ၾကတဲ့ ဘြဲ႕ယူေမာင္မယ္ေတြကိုျမင္တိုင္း သူေတြးေနက်အေတြး . . .
.
. . . သိပၸံေဆာင္ဘယ္ဘက္ေတာင္ပံမွာရွိသည့္ ရူပေဗဒဌာကေတာ့ သူတို႕ေခတ္ႏွင့္ လံုးလံုးျခားနားခဲ့သလိုလို။ သူတို႕ေခတ္တုန္းက ဆရာႀကီး ေဒါက္တာစိန္ထြန္းဆိုတာ ေက်ာင္းသားေတြ ဖိန္႕ဖိန္႕တုန္။ ဌာနအ၀င္၀မွာ ေက်ာက္သင္ပုန္းအမည္းႀကီးေပၚ ေျမျဖဴစာလံုးႀကီးေတြနွင့္ အေသအခ်ာ ေရးထားသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ား လိုက္နာရန္ စည္းကမ္းမ်ားဆိုသည့္ အမွတ္သညာကို အစြဲျပဳၿပီး ပညတ္ေတာ္ဆယ္ပါးဌာနလို႕ သူတို႕ အမည္ေျပာင္ေပးခဲ့ၾကတဲ့ ဌာနက အခုေတာ့လည္း သူလိုငါလို တစ္ျခားဌာနေတြလိုျဖစ္သြားပါၿပီေကာ . . .
.
. . . သိပၸံေဆာင္ေကာ္ရစ္ဒါကေန ဓာတ္ခြဲခန္းေတြဘက္ကိုအသြား စၾကၤန္အထြက္မွာ တစ္ဦးတည္းေသာ ဗန္းသည္အစ္မႀကီးဆီက ဒိန္ခ်ဥ္တစ္ခြက္သံုးရာအားေပးရင္း စကားစျမည္ေျပာၾကေတာ့ တကၠသိုလ္ထဲ ဒီလိုဗန္းသည္ေတြ ေစ်းေရာင္းခြင့္မေပးေတာ့တဲ့။ အာစီထဲက မိတၱဴဆိုင္ေတြလည္း အရင္တုန္းက ကံ့ေကာ္ရြာ ကင္တန္းေခၚတဲ့ ကင္တန္း ႏွစ္ထပ္အေပၚထပ္ကို ေရာက္ေနၾကၿပီတဲ့။ တစ္ျခားေနရာေတြမွာ ေစ်းသည္မရွိေတာ့ သိပၸံကင္တန္းလည္း စည္ကားလို႕ . . .
.
. . . ေက်ာင္းသားေရးရာဌာနေရွ႕ စူးစမ္းၾကည့္မိေတာ့ ဖြင့္ေတာ့မည့္ ပညာသင္ႏွစ္အတြက္ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ ေက်ာင္းအပ္ၾက ပိုက္ဆံသြင္းၾကႏွင့္ စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္ေနတာကို ေတြ႕သည္။ အင္တာနက္ေတြ ဘဏ္စနစ္ေတြ ဒီေလာက္ အၿပိဳင္အဆိုင္၀န္ေဆာင္မွဳေပးေနၾကတဲ့ ေခတ္ႀကီးထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံက သက္တမ္းအႀကီးဆံုး တကၠသိုလ္ႀကီးတစ္ခုမွာ ေက်ာင္းသားေတြ ပိုက္ဆံေတြကိုင္ၿပီး သြင္းေနၾကတာေတြ႕ေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ မ်က္ေမွာင္က်ံဳ႕မိသည္။ ဘဏ္ေတြက ၀န္ေဆာင္မွဳေပးဖို႕ မကမ္းလွမ္းၾကဘူးလား၊ တကၠသိုလ္ အာဏာပိုင္ေတြကေရာ ေက်ာင္းသားေတြကို ဘဏ္အေကာင့္ဖြင့္ေပး ဘဏ္အေကာင့္နဲ႕လက္ခံ၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀ကတည္းက အြန္လိုင္းဘဏ္စနစ္ႏွင့္ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးဖို႕အတြက္ ဘဏ္ေတြနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ဖို႕ စိတ္မကူးမိၾကေတာ့ဘူးလား။ ေက်ာင္း၀င္ေၾကး အေဆာင္ေၾကးေတြေရးထားတာကိုၾကည့္ရင္း ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူစာရင္းကိုၾကည့္ရင္း တစ္ႏွစ္တစ္ႏွစ္ ေက်ာင္းက ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ရမည့္ ေငြသားပမာဏကို စိတ္တြက္တြက္ၾကည့္ေနမိသည္။ ဒီတကၠသိုလ္တစ္ခုေလာက္က ပိုက္ဆံေငြသားမကိုင္ဘဲ အြန္လိုင္းဘဏ္စနစ္လုပ္ရင္ေတာင္ ဗဟိုဘဏ္က ေငြသားေတြ ရိုက္ႏွိပ္ရတာ ေတာ္ေတာ္ သက္သာမယ္လို႕ ေတြးမိသည္။ ဒါေရာ သူနဲ႕ ဆိုင္လို႕လား။ ဆိုင္လားမဆိုင္လား သူလည္း ေသခ်ာ မသိ၊ ေတြးမိေနတာေတာ့ ေသခ်ာသည္ေလ။ ဟိုဟိုသည္သည္ၾကည့္ရင္း တကၠသိုလ္ ႏွစ္လည္မဂၢဇင္းအတြက္ စာမူဖိတ္ေခၚေသာ လက္ေရးေၾကာ္ျငာေလးကိုေတြ႕ေတာ့ အနုလံုပဋိလံု အစုန္စုန္ အဆန္ဆန္ ဖတ္ရင္းၾကည့္ရင္းက ကိုယ့္ဘာသာ ေမးခြန္းေတြ ထုတ္ေနမိျပန္သည္။ စာမူလက္ခံရက္က မႏွစ္က မတ္လေနာက္ဆံုးဆိုေတာ့ အေတာ္ႀကီးကို ေက်ာ္ခဲ့ၿပီ။ သို႕ေသာ္ သူစိတ္၀င္စားတာက အဲဒါမဟုတ္။ စာမူကို ဘယ္လို ပို႕ေပးရမယ္ဆိုေသာ နည္းလမ္းျဖစ္သည္။ ေတာင္ငူေဆာင္၊ ၀ိဇၨာခန္းမ၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္စာၾကည့္တိုက္၊ အပန္းေျဖရိပ္သာ၊ ေက်ာင္းသားေရးရာဌာန၊ ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ရွိ စာမူပံုးမ်ားသို႕ ေပးပို႕ရမည္တဲ့။ လူတိုင္းရဲ႕ လက္၀ါးျပင္ေပၚမွာ အင္တာနက္ေတြ ဒီေလာက္ေဖာေဖာသီသီ ရေနႏိုင္ေသာ ေခတ္ႀကီးမွာ အြန္လိုင္းက ပို႕ေပးစရာ အီးေမးလိပ္စာေလးတစ္ခုေသာ္မွ ေဖာ္ျပထားျခင္းမရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဂုဏ္ရွိန္ႀကီးမ်ားလွတဲ့ တကၠသိုလ္ႀကီးတစ္ခုရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ မဂၢဇင္း စာမူဖိတ္ေခၚျခင္း လက္ေရးေၾကာ္ျငာေလးကို သူ အေတာ္ၾကာၾကာ ေငးစိုက္ၾကည့္ေနျဖစ္ခဲ့သည္ . . .
.
. . . ကိုေအာင္ဆန္းသာ အခုေန အိုးေ၀မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာဆိုရင္ စာမူေခၚတဲ့ ေၾကာ္ျငာမွာ အီးေမးလိပ္စာေလးတစ္ခုေလာက္ ေရးေပးျဖစ္မလား စသည္ျဖင့္ မဆီမဆိုင္ မရွိေတာ့တဲ့သူကို တ မိရင္းက ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဥပေဒျပဌာန္းခဲ့သည့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၉၇ ႏွစ္ဆီကို အေတြးေရာက္သြားျပန္သည္။ ကၽြန္ပညာေရးတဲ့၊ ေရေပၚဆီလူ႕မလွိဳင္ေတြ ေမြးထုတ္ေပးတဲ့ ပညာေရးတဲ့။ ကိုယ္က သမိုင္းဆရာမဟုတ္ေတာ့ အဲသည္တုန္းက ပညာေရးဥပေဒ သပိတ္ေမွာက္တုန္းက ကိစၥကို က်ယ္က်ယ္ပ်ံ႕ပ်ံ႕ႀကီး နားမလည္ေသာ္လည္း ေရေပၚဆီပညာတတ္လူတန္းစားတစ္ရပ္ ခိုင္ခိုင္မာမာေမြးထုတ္ေပးမည့္ မူ၀ါဒကိုေတာ့ ကိုယ္သာဆိုရင္ ေထာက္ခံမိမည္ထင္သည္။ အခုေန သူသာ တန္ခိုးရွိလို႕ကေတာ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ႀကီးကို ကမာၻ႕အဆင့္မီ အကုန္အက်ေက်ာင္း၀င္ေၾကးျမင့္ေသာ ကမာၻ႕အဆင့္မီ ေက်ာင္း၀င္ခြင့္အရည္အခ်င္းျမင့္ေသာ ကမာၻ႕အဆင့္မီ ဆရာဆရာမမ်ားသာ ခန္႕ထားေသာ ကမာၻ႕အဆင့္မီ ပညာတတ္မ်ား ေမြးထုတ္ေပးမည့္ ေက်ာင္းႀကီးအျဖစ္ အံုဖြဆိုၿပီး ဖန္ဆန္းပစ္လိုက္မည္ဟု ေတြးေနမိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကမာၻ႕အဆင့္မီ ပညာတတ္ေတြ ထြက္တဲ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဆိုတာႀကီး ရွိတယ္ကြဟု ငါးပိသံမေပ်ာက္ေသာ အဂၤလိပ္စကားျဖင့္ ကမာၻပတ္ ၾကြားပစ္လိုက္ခ်င္သည္။ အခုေနမ်ားေတာ့ မင္းတို႕ႏိုင္ငံက ပညာရပ္ေတြထိပ္တန္းရွိတဲ့က ေနရာက ဘယ္ေနရာလဲဟု တစ္ေယာက္ေယာက္က ေမးလာလွ်င္ သူ႕မွာ ဘာကိုေျပာရမွန္းမသိ . . .
.
. . . စတင္ဖြင့္လွစ္သည္မွာ လပိုင္းမွ်သာရွိေသးေသာ အဂၤလိပ္စာဌာန အေျခစိုက္သည့္ ပင္လံုေဆာင္ႀကီးကေတာ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ပရ၀ုဏ္ထဲက အသစ္လြင္ဆံုး ေက်ာင္းေဆာင္ႀကီးျဖစ္လိမ့္မည္ထင္သည္။ ပင္လံုေဆာင္ထဲကိုအ၀င္မွာ အရင့္အရင္တုန္းက ဆရာႀကီးေဒါက္တာမ်ိဳးျမင့္ရဲ႕ အေမြမ်ားျဖစ္ဟန္တူေသာ ပန္းအိုးမ်ားႏွင့္ ေရွးအိုးႀကီးမ်ား နံရံေတြအနားမွာ စီကာစဥ္ကာခ်ထား အလွဆင္တာကို ျမင္ရေတာ့ ဆရာမ်ိဳးကို အလြမ္းမိသား။ သားက အရင္ကလိုပဲ ဘာမွမေျပာင္းလဲဘူးလို႕ေျပာၿပီး ႏုတ္ဆက္ေသာ ျမင္ျမင္ခ်င္း ခ်က္ခ်င္းမွတ္မိသည့္ တီခ်ယ္ဂ်ဴးလည္း သူ႕မ်က္စိထဲ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ့္ငါးေျခာက္ႏွစ္တုန္းကလိုပင္ သစ္လြင္လန္းဆန္းေနတုန္း၊ ပင္စင္ယူဖို႕အခ်ိန္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးေနဆဲ ဆရာမႀကီးကိုျမင္ေတာ့ ဟိုအရင္က ေတာင္ငူေဆာင္ေအာက္ဆံုးထပ္ အခန္းထဲ စာသင္ေပးေနခဲ့သည့္ တီခ်ယ္ဂ်ဴးကို ျပန္လည္ ျမင္ေယာင္ၾကားေယာင္မိသည္။ မေျပာင္းပါဘူး။ တီခ်ယ္ဂ်ဴးက အရင္ကလည္း ဒီပံု အခုလည္းဒီပံုပါပဲ။ တီခ်ယ္ဂ်ဴး သူ႕ကိုၾကည့္ေသာ မ်က္လံုးေတြက ဟိုးအရင္ကလည္း ေႏြးေထြးဆဲ လွိဳက္လွဲဆဲ။ ဂ်ပ္ဆင္ေရွ႕မွာ ေတြ႕ခဲ့တဲ့ တီခ်ယ္ေ၀လည္း လုပ္သက္ျပည့္လို႕ အၿငိမ္းစားယူသြားတယ္သာေျပာတာ။ သူ႕အျမင္မွာေတာ့ ဘာမွ ေျပာင္းလဲသြားတာမေတြ႕။ ပါေမာကၡဌာနမွဴး တီခ်ယ္ပိုးက ပြဲေစ်းခင္းထဲက ဆိုင္မွာမ်ား ေရာက္ေနမလား မသိဘူး ဆိုေသာေၾကာင့္ ပြဲေစ်းခင္းထဲ ဆင္းလာခဲ့မိသည္ . . .
.
. . . ေစ်းေရာင္းပြဲေတာ္က်င္းပေနသည့္ ၀ိဇၨာခန္းမေရွ႕ ျမက္ခင္းျပင္ကေတာ့ သူတို႕တုန္းကထက္ ပိုၿပီး စည္ကားေနသလို။ အဂၤလိပ္စာဌာနစာတန္းထိုးထားေသာ ဆိုင္ခန္းေရွ႕ မေယာင္မလည္ရပ္ရင္း ကိုယ္သိသူတစ္ေယာက္ေယာက္မ်ား ေတြ႕လိမ့္နိုး ရွာၾကည့္မိသည္။ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ကိုယ္တိုင္ လက္မွတ္လုပ္ ကိုယ္တိုင္လက္မွတ္ေရာင္း ကိုယ္တိုင္ ၾကာဇံခ်က္သြားမွာ ကိုယ္တိုင္ေစ်းေရာင္းရင္း ရံပံုေငြရွာခဲ့ေသာ သူတို႕ေတြသူငယ္ခ်င္းေတြကို မ်ားမ်ားႀကီး လြမ္းလိုက္မိသည္။ အရင္တုန္းက သူတို႕ေတြ တရုန္းရုန္းရွိခဲ့ေသာေနရာ။ အခုေတာ့ သူ႕မွာ တစ္ေယာက္တည္း ေယာင္ခ်ာခ်ာ . . .
.
ေမာင္လြမ္းေ၀
၇ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၇

ပန္းပြင့္ေလးေရးတဲ့ မႏွင္းျဖဴပံုျပင္

232 (k)

. . . The Union Minister for Foreign Affairs who has also assumed a post called “the State Counsellor” which creation was highly controversial for its unconstitutionality pays an official visit to China to attend the “CPC in Dialogue with World Political Parties” High-Level Meeting. This event indicates two major factors in Myanmar polity.
.
. . . The first one is that she does not respect to one slogan of her own electoral campaign “rule of law” since a union minister is not allowed to take part in the party activities, and attending such a meeting as a party leader is unconstitutional.
.
. . . The second factor this event indicates is that the NLD seems to have no reliable leadership to send to this meeting as the representative of the party.
.
Ref: Section 232 (k) of the Constitution of the Republic of the Union of Myanmar (2008) page. 87