လိပ်ပြာလုံတဲ့ ကျောင်းတော်သား

. . . ကိုယ်တက်ခဲ့တဲ့ တက္ကသိုလ်က ကိုယ်တို့ကို ဆရာလို၊ အဖေလို၊ အကိုကြီးလိုစောင့်ရှောက်သွန်သင်ခဲ့တဲ့ ဆရာ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းက နေပြည်တော်က တက္ကသိုလ်ကြီးတစ်ခုမှာ သင်ခန်းစာ လာပို့ချတော့ ကိုယ်လည်း အခွင့်သင့်တာနဲ့ ဆရာ့အတန်း သွားတက်ခဲ့တယ်၊ ဆရာပို့ချတဲ့ သင်ခန်းစာထဲက အခု ကျွန်တော်ပြန်ပြီး ဖောက်သည်ချချင်တာက ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာဆိုင်ရာ ဆရာပြောတဲ့ သဘောထားလေးတစ်ခုအကြောင်း ဖြစ်ပါတယ်။
.
. . . ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာကို နယ်ပယ်ပေါင်းစုံမှာ တိုးတက်ထွန်းကားအောင် ကြံဆောင်နေကြတာမျိုးတွေက အစိုးရအေဂျင်စီတွေ၊ ကုမ္ပနီကြီးတွေ နဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်အသိုက်အဝန်းကြားထဲမှာ တွင်ကျယ်နေတာ ကြာပြီဖြစ်ပေမယ့် မနှစ်က ၂၀၂၂ နိုဝင်ဘာ လကုန်ရက်ကစလို့ ChatGPT ဆိုတဲ့ ဘာသာစကားအခြေပြု ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာကို လူအများ အသုံးချနိုင်အောင် OpenAI က စတင်ဖွင့်ပေးလိုက်တဲ့ အချိန်ကစပြီး ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာဟာ ကိုယ်တွေလို သာမန်လူတွေ လက်ထဲကို ရောက်လာခဲ့တယ်။ OpenAI ရဲ့ အခုလို လုပ်ရပ်ကြောင့် အခြားသော နည်းပညာဆိုင်ရာ ကုမ္ပနီကြီးတွေကလည်း မနေသာကြတော့ဘဲ သူတို့ပိုင်ဆိုင်တဲ့ ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာကို အများပြည်သူ အသုံးပြုနိုင်အောင် လမ်းဖွင့်ပေးလာကြပြီး အခု ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကတော့ ကမ္ဘာကြီးမှာ ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာနှစ်လို့ ဆိုရလောက်အောင် လူအများကြား တွင်ကျယ်လာခဲ့ပါတယ်။
.
. . . နည်းပညာနယ်ပယ်တွေ အမျိုးမျိုးမှာ ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာကို အသုံးချ တီထွင်ဆန်းသစ်နေကြတာတဲ့ကြားထဲက ဘာသာစကားအခြေပြု ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာမှာတော့ လူသုံးသဘာဝဘာသာစကားတွေသာမက ကွန်ပြူတာပရိုဂရမ်သုံး ဘာသာစကားတွေ၊ သီချင်းတွေ၊ ကဗျာတွေ၊ ဇာတ်လမ်းဇာတ်ညွှန်းတွေ၊ ပုံပြင်တွေ၊ အပြင် အရုပ်တွေ အသံတွေကိုပါ လိုသလိုဖန်တီးခိုင်းလို့ ရတဲ့အထိ သာမန်လူတွေ သုံးခွင့်ရလာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
.
. . . ဒီလို အသုံးချခွင့် ရလာတာကို သာမန် နေ့စဉ်ကြားနေကျ ကမ္ဘာ့သတင်းတစ်ပုဒ်လောက်ပဲ ပေါ့ပေါ့ပါးပါး သဘောထားကြတဲ့သူတွေ ရှိသလို ကိုယ်လုပ်နေတဲ့ လုပ်ငန်းခွင်နယ်ပယ်မှာ ဘယ်လို အကျိုးရှိရှိ အသုံးချရပါ့မလဲဆိုပြီး လက်တွေ့လေ့လာစူးစမ်း အသုံးချကြတာတွေလည်း တွင်ကျယ်လာခဲ့ပါတယ်။
.
. . . ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာကို ကွန်ပြူတာတွက်ချက်နိုင်မှုစွမ်းရည်နဲ့၊ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း အသိဉာဏ်ပညာဆိုင်ရာ ရှိနှင့်ပြီး ဗဟုသုတအထုအထည်ကြီးနဲ့ ပေါင်းစပ်လိုက်တဲ့အခါ လေးငါးတန်းကျောင်းသားတွေ စာစီစာကုံးရေးတဲ့ နေရာက စလို့ တက္ကသိုလ်ကြီးတွေမှာ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ စာတမ်းတွေ ရေးတဲ့နေရာအထိလည်း အတိုင်းအတာကြီးကြီးမားမား အသုံးဝင်လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုအသုံးဝင်လာမှုဟာ တစ်ဘက်မှာ ကောင်းကျိုးလို့ ယူဆစရာပေမယ့် တစ်ဘက်မှာကျတော့ ကျောင်းသားတွေက ကိုယ်ပိုင်အသိပညာဗဟုသုတကို အသုံးမပြုဘဲ သူများလက်နဲ့ စာရေးခိုင်းတဲ့ ကိစ္စမျိုးတွေ ဖြစ်လာတာကြောင့် တက္ကသိုလ်ကြီးတွေမှာ ဒီကိစ္စက အလေးထားဖြေရှင်းစရာ ပြဿနာတစ်ရပ် ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။
.
. . . အရင့်အရင်တုန်းက သူများစာကူးချတာကို ဖမ်းပေးတဲ့စနစ်တွေ နဲ့ တက္ကသိုလ်တွေမှာ ကျောင်းသားတွေ ကိုယ်ပိုင်အားထုတ်လုပ်ကိုင်ကြဖို့ ကျပ်မတ်နိုင်ခဲ့ကြပေမယ့် အခုကျတော့ ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာအကူအညီနဲ့ ရေးလာတဲ့ စာတွေကို စစ်ဖို့မှာက စိန်ခေါ်မှု အကြီးကြီးဖြစ်နေရပြီလို့ ဆိုပါတယ်။ ဆရာတို့လို ဝါရင့် ပါမောက္ခကြီးတွေကိုယ်တိုင်တောင် လူရေးတဲ့ စာနဲ့ ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာက ရေးပေးတဲ့စာ ခွဲခြားဖို့ကို ရုတ်တရက်အားဖြင့် ခက်ခဲနေခဲ့ပြီး ပိုက်ဆံပေးသုံးရတဲ့ ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာဗားရှင်းတွေမှာဆို ပိုလို့တောင် ခက်ခဲတဲ့ အနေအထားကို တွေ့ရတယ်လို့ ဆရာက ပြောပါတယ်။
.
. . . ဆရာပြောတဲ့အထဲ မှတ်သားစရာကတော့ ဒီကနေ့ကျောင်းတော်သားတွေအနေနဲ့ ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာကို လုံးလုံးကြီး မသုံးရဘူးဆိုတာကလည်း ဖြစ်နိုင်ခြေမရှိတာကြောင့် “ကျင့်ဝတ်ရှိရှိ သုံးကြဖို့” အရေးကြီးတဲ့အကြောင်းပါပဲ
.
. . . ဒီနေရာမှာ ဆရာပြောခဲ့တဲ့ “ကျင့်ဝတ်ရှိရှိ သုံးကြဖို့” ဆိုတဲ့ စကားနဲ့ပတ်သက်ပြီး တွေးမိတာလေးတွေ ပြောပြချင်ပါတယ်
.
. . . အရင်တုန်းကဆိုရင် တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားအချို့ နဲ့ ပညာရှင်အချို့ဟာ အင်္ဂလိပ်ဘာသာနဲ့ စာတမ်းတွေ၊ ဆောင်းပါးတွေရေးကြတဲ့အခါ အရေးအသားမှာ ပညာရပ်လေသံပေါက်ဖို့၊ အသုံးအနှုန်းတွေ သင့်လျော်ဖို့၊ သက်ဆိုင်ရာ စာတမ်း၊ ဆောင်းပါးပေးပို့တာကို ဖော်ပြပေးမယ့် ပညာရပ်ဂျာနယ်တွေ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ပုံစံဝင်ဖို့အတွက် ကိုယ်ရေးထားတာကို ပြန်လည်ပြင်ဆင်မွမ်းမံတည်းဖြတ်ပေးတဲ့ ဝန်ဆောင်မှုကို ထိုက်သင့်တဲ့ အခကြေးငွေပေးပြီး လုပ်ဆောင်ခဲ့ရတာရှိပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်ဆောင်တာက ပညာရပ်ဆိုင်ရာ ကျင့်ဝတ်ကို ဖောက်ဖျက်ရာ မကျဘူးဆိုရင် အခုလည်း ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာ အကူအညီနဲ့ ဒီလိုပြင်ဆင်မွမ်းမံတာဟာ ကျင့်ဝတ်နဲ့ညီတယ်လို့ အကြမ်းဖျင်းယူဆရမှာဖြစ်ပါတယ်။
.
. . . အထက်က ကိစ္စက အင်မတန့်အင်မတန် မြင်သာထင်ရှားတဲ့ ကိစ္စဖြစ်တာမို့ အငြင်းပွားစရာမရှိနိုင်ပေမယ့် ကျောင်းသားတစ်ယောက်က သူရေးတဲ့ စာတမ်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘယ်လောက်အတိုင်းအတာအထိ ကိုယ်တိုင်လုပ်ဆောင်တာကို ကျင့်ဝတ်နဲ့ ညီတယ်လို့ ပြောလို့ရလဲ ဆိုတာမျိုးကတော့ အတော်ကို သိမ်မွေ့တယ်လို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။
.
. . . အခုစာရေးနေရင်း ငယ်စဉ်က ကြုံခဲ့ရတာလေးကို ပြန်ပြီး ပြောပြချင်လာပါတယ်။ ကျနော်တို့ အရပ်က ရသေ့တောင်ဆွမ်းဆန်စိမ်းလောင်းပွဲဆိုတာ ရှိပါတယ်။ စောင်းတန်းကြီး သွယ်ဝိုက်ခွေတလျှောက်မှာ ပင့်သံဃာတွေ ကြွရောက်ပြီး ဒါယိကာတွေက ဆွမ်းဆန်စိမ်းလောင်းကြတဲ့ပွဲပါ။ အဲသည်မှာ ကိုယ်တွေနဲ့ ဆွေးမျိုးမကင်းတစ်ယောက်ပြောတာ ကြားဖူးပါတယ်။ ဆွမ်းဆန်စိမ်းလောင်းတာ ပြုတဲ့ကုသိုလ်ပိုပြီး လေးနက်အောင် စပါးကို ကိုယ်တိုင် ကြိတ်ဆုံမှာကြိတ်၊ ကိုယ်တိုင်မောင်းမှာဖွပ်၊ ကိုယ်တိုင်ပြာတီးသန့်စင်ပါသတဲ့။
.
. . . အထက်က အဖြစ်အပျက်မှာ ဆန်အလှူရှင်ဟာ သူ့ဆန်ကို သူကိုယ်တိုင် လက်နဲ့လုပ်ပြီးလှူတာက ပိုပြီး ကုသိုလ်ရမရ မပြောတတ်ပေမယ့် ပညာရပ်နယ်ပယ်မှာတော့ ပညာရှာတဲ့နည်းလမ်းတွေ ခေတ်မီပြောင်းလဲလာတာကို ဘယ်အတိုင်းအတာအထိ လက်ခံမလဲဆိုတဲ့ ကိစ္စက သိမ်မွေ့ပြီး အငြင်းပွားဖွယ်ဖြစ်လာပုံပါပဲ
.
. . . ဆိုကြပါစို့ ၊ ဟိုအရင့်အရင် နှစ်များဆီကဆို အမေရိကန်သမ္မတလောင်းနှစ်ယောက် စကားစစ်ထိုးပွဲမှာ ဘာအကြောင်းအရာတွေပါသလဲ၊ အထူးသဖြင့် ကိုယ့်နိုင်ငံနဲ့ တိုက်ရိုက်သို့မဟုတ် သွယ်ဝိုက်တဲ့အကြောင်းအရာတွေ ဘယ်လောက်ပြောသွားခဲ့ကြသလဲ၊ ယုတ်စွအဆုံး တို့နိုင်ငံအကြောင်း ဘယ်လောက်ပြောခဲ့ကြသလဲ ဆိုတာကို သိဖို့အတွက် အဲသည်သမ္မတလောင်းနှစ်ယောက် စကားစစ်ထိုးကြတဲ့ တိုက်ရိုက်ထုတ်လွှင့်ချက်ကို ရတယ်ဆိုရင်တောင် တီဗီက လာတာကို စက်ထဲ အခွေထဲ ကူးထည့်၊ အစအဆုံး ပြန်ကြည့်၊ တစ်ချို့နေရာတွေ လုံးကောက်နီးပါး လိုက်ရေး၊ မှတ်စုပြန်ထုတ်၊ စသည်ဖြင့် နာရီပေါင်းများစွာ အချိန်ပေးပြီး လုပ်ခဲ့ကြရပါတယ်။ ဘာသာစကားစွမ်းရည်ကောင်းလို့ သူတို့ပြောတာတွေ လုံးစေ့ပတ်စေ့ နားလည်တယ်ဆိုရင်တောင် အဲလောက်အကြာကြီးပြောတာကို သေချာပြန်နားထောင် မှတ်စုလုပ်ဖို့ဆိုတာ အင်မတန်ကို ကြီးမားတဲ့ အလုပ်ဝန်ပါ။
.
. . . ဟော နောက်ပိုင်း အင်တာနက်တွေအဆင်ပြေလာတော့ သူတို့ပြောတဲ့ လုံးကောက်ကို တစ်နေရာရာကနေ အသာလေး ကူးယူ၊ မိုက်ကရိုဆော့ဝပ် ဖိုင်ထဲထည့်ပြီး ကိုယ်ရှာချင်တဲ့ စကားလုံးရိုက်ရှာလိုက်ရင် ဘယ်နေရာတွေမှာ ဘယ်နခါပြောထားတာဆိုတဲ့ အကြိမ်ရေအတိအကျနဲ့ မှတ်စုထုတ်ရ ပိုလွယ်လာပါတယ်၊ ပြီးမှ ကိုယ်မှတ်ရမယ့်အကြောင်း အသေးစိတ်ဖြတ်တောက်နားထောင်လို့ရတာပေါ့
.
. . . အခုလို ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာခေတ်ကြီး ရောက်လာတော့ သမ္မတနှစ်ယောက်စကားစစ်ထိုးတာကို အကြောင်းအရာအလိုက် အကြမ်းဖျင်း မှတ်စုလုပ်ခိုင်းလို့ရတဲ့အပြင် ဒီအကြောင်းအရာတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ပြင်ပက အမြင်သဘောထားတွေ ဘယ်လိုရှိလဲ ဆိုတာကိုပါ အချိန်နဲ့တပြေးညီနီးပါး ရှာလို့၊ မှတ်လို့ ရနေတဲ့ ခေတ်ကြီးကို ရောက်လာပါရောလား
.
. . . အခုလို နည်းပညာအထောက်အကူတွေ ရလို့များတော့ လူတွေ ပိုသက်သာလာတယ်လို့ဖြင့် မထင်မိပါဘူး၊ နည်းပညာက အလုပ်တွေ များများ လုပ်ပေးလာနိုင်တာနဲ့အမျှ လူတွေကလည်း အလုပ်တွေ ပိုလုပ်လာရပါတယ်။ အရင်က ဒီအလုပ်တစ်ခုကို နာရီပေါင်းများစွာလုပ်ခဲ့ရပြီး လုပ်ရတဲ့ အလုပ်ရဲ့ ကျယ်ဝန်းမှုအတိုင်းအတာနဲ့ အခု နာရီပေါင်းများစွာလုပ်ရတဲ့ အလုပ်တစ်ခုရဲ့ ကျယ်ဝန်းမှုအတိုင်းအတာက အဆမတန် ပိုပို ကြီးလာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
.
. . . ဒါကြောင့် ဆရာပြောခဲ့တဲ့ “ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာကို ကျင့်ဝတ်ရှိရှိ ကျင့်သုံးခြင်း” ဆိုတဲ့ သဘောတရားဟာလည်း အင်မတန်ကျယ်ပျံ့သိမ်မွေ့ပြီး ကျင့်ဝတ်ဆိုတဲ့ မထင်မရှားဝိုးတဝါးနိုင်လှတဲ့ စည်းကို ဘယ်နားမှာ ကျော်မိသလဲဆိုတာ ကျော်မိတဲ့သူရော စောင့်ဖမ်းမယ့်သူရောအတွက် အလွန်ကို ခက်ခဲနိုင်တယ်လို့ ထင်မြင်မိပါတယ်။
.
. . . အခုတင်ပြခဲ့တာကတော့ တက္ကသိုလ်ပညာရပ်နယ်ပယ်မှာ ကျောင်းသားတွေ အသုံးပြုတဲ့ကိစ္စတစ်ခုတည်းနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ အတွေးတစ်စ ဖြစ်တာမို့ အလွန်ကို ကျဉ်းမြောင်းနေမှာဖြစ်ပြီး ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာဆိုင်ရာ ကျင့်ဝတ်ကိစ္စက အလွန့်အလွန်ကို ကျယ်ပျံ့တဲ့ဘာသာရပ်တစ်ခု ဖြစ်တယ်ဆိုတာကိုလည်း မမေ့မလျော့ ထည့်သွင်းဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
.
. . . စာသင်သားတို့ အနေနဲ့ အနည်းဆုံးတော့ဖြင့် ပြင်ပက သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းဘောင်တွေ အသာထားလို့ ကိုယ့်ဘာသာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ကျင့်ဝတ်စည်းဘောင်အတွင်းမှာ ကိုယ်တိုင်လိပ်ပြာလုံတဲ့ အတိုင်းအတာအတွင်း အသုံးချကြမယ်ဆိုရင်တော့ လောလောဆယ်အားဖြင့် Ethical use of AI ဆိုတာမျိုး ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ တွေးမိတဲ့အကြောင်း. . .
.
ဗိုလ်ကောင်း
၂၄ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃

အလက်စတစ်စီတီအော့ ဒမန်းအန်ဆပ်ပလိုင်း

ဂါးဗားမင့်ဆက်တာကနေပြီး မားကက်ကို အင်တာဗီင်း လုပ်တဲ့နေရာမှာ အဖက်တစ်အဖြစ်ဆုံး မက်ကင်နစ်ဇင် တစ်ခုကတော့ တက်ဇေးရှင်းပဲ၊ တစ်ချို့ ဂုစ်တွေကို အင်တာပရိုက်ဘက်ကို တက်စ် စည်းကျပ်ပြီး တစ်ချို့ဂုစ်တွေကိုတော့ ကွန်ဇူးမားဘက်ကို တက်စ်စည်းကျပ်တယ်၊ သဘောကတော့ တစ်ချို့ဂုစ်တွေအတွက် တက်စ်ကို ဆဲလာဘက်က ကျခံစေ၊ တစ်ချို့ဂုစ်တွေကိုတော့ တက်စ်ကို ဘိုင်ယာဘက်က ကျခံစေပေါ့
.
သာမန်အားဖြင့်ကြည့်မယ်ဆိုရင်တော့ ဂါးဗားမင့်ကို စည်းကြပ်လိုက်တဲ့ တက်စ်တွေကို အထက်ပါအတိုင်း ဆဲလာကိုကောက်မယ်ဆို အင်တာပရိုက်စ်တွေက ပေးရပြီး၊ ကွန်ဇူမာကိုကောက်မယ်ဆို ဘိုင်ယာတွေက ပေးရလိမ့်မယ်လို့ ထင်စရာရှိတယ်၊ တကယ်တမ်းတော့ အာ့လိုမဟုတ်ဘူးလို့ အီကိုနော်မီသီအိုရီတစ်ခုက ရှင်းပြတယ်
.
အလက်စတစ်စီတီအော့ ဆပ်ပလိုင်းအန် ဒမန်း သဘောတရားအရအရဆိုရင် ဂါးဗားမန့်က ဘယ်သူ့ဆီကပဲ တက်စ်ကို ကောက်သည်ဖြစ်စေ တကယ်ဘယ်သူက ပေးလိုက်ရသလဲဆိုတာ ဒမန်းဆိုက်နဲ့ ဆပ်ပလိုင်းဆိုက်မှာ ဘယ်ဘက်က အလက်စတစ်စီတီ ပိုများသလဲ ပိုနည်းသလဲဆိုတဲ့အပေါ် မူတည်ပါသတဲ့၊ တက်ဇေးရှင်းကြောင့် ဂုစ်ရဲ့ ပရိုက်စ်တက်သွားလည်း ဝယ်မှာပဲ ဆိုတဲ့ သဘောတရားများနေရင် တက်စ်ကို ဘိုင်ယာဘက်က များများကျခံပေးရတဲ့သဘောရှိပြီး၊ ဂုစ်ရဲ့ ပရိုက်စ်ကျသွားသည့်တိုင်အောင်တောင်မှ ငါကတော့ ဆက်ရောင်းနေမှာပဲ ဆိုတဲ့ သဘောတရားများနေရင် တက်စ်ကို ဆဲလာဘက်က များများကျခံပေးရတဲ့ သဘောရှိပါသတဲ့၊ အဲလို မဟုတ်ဘူးဆိုရင်တော့ ပြောင်းပြန်ပေါ့
.
အရပ်စကားနဲ့ပြောရရင် အလက်စတစ်စီတီ များတဲ့ဘက်က ပိုခံရပါသတဲ့၊ ဒီထက်ရှင်းအောင်ပြောရရင် များများချေနိုင်တဲ့ဘက်က အသာစီးရပါသတဲ့
.
မြန်မာ့ပိစ်ပရောဇက်ကို အလက်စတစ်စီတီအော့ ဒမန်းအန် ဆပ်ပလိုင်းသဘောတရားနဲ့ ရှင်းပြတဲ့ အာတီကယ်တစ်ပုဒ်ရေးဖူးတယ်၊ ဖတ်ဖူးတဲ့သူတွေ ပြန်အစ မဖော်ကြပါနဲ့
.
ကျနော်ရေးတာ နားမလည်ကြဘူး မဟုတ်လား၊ နားမလည်တာပဲ ကောင်းပါတယ်၊ ဒီထက်လည်း နားလည်အောင် မရေးရဲဘူး၊ နားလည်အောင်ရေးထားတဲ့ စာကိုလည်းပြန်မတင်ရဲဘူး
.
ဗိုလ်ကောင်း
၆ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃

မောင်

. . . ချစ်သူပဲဖြစ်ဖြစ် ခင်ပွန်းပဲဖြစ်ဖြစ် မိန်းမတွေက မောင် လို့ ကြင်ကြင်နာနာခေါ်ကြတာမျိုး သိပ်မဆန်းဘူး ဆိုပေမယ့် ကိုယ် ပထမဆုံးကြားဖူးတဲ့ မောင်ဆိုတဲ့ စကားလုံးက ဘုန်းကြီးတစ်ပါးဆီက၊ ကိုယ်တို့ရွာ မြောက်ဘက်အစွန်က ရန်ကုန်-မန္တလေး အဝေးပြေးလမ်းမကြီးဘေး ၊ မိဖုရားကုန်းဘုရားကြီးနဲ့ မျက်စောင်းထိုးမှာ စခန်းထောက်ကျောင်းဆိုတာရှိတယ်၊ ပဲခူးရိုးမအစပ်က နာမည်ကျော် စမတောင်ကို သွားကြတဲ့ ဘုရားဖူးပါရမီရှင်တွေအတွက် စခန်းတစ်ထောက်နားကြဖို့ဆိုပြီး ဖွင့်ထားတဲ့ စခန်းထောက်ကျောင်းမှာ ကိုယ်တွေ မူလတန်းကျောင်းသားဘဝက ဘုန်းဘုန်းဦးဝဏ္ဏ ကျောင်းထိုင်တယ်၊ ဘုန်းဘုန်းက နက္ခတ်ဗေဒင်လေးဘာလေးလည်း ရတော့ အဲဒါကို လာလာဆည်းပူးတဲ့ ကိုယ်တို့အသိ လူလတ်ပိုင်းတကာတစ်ယောက် ကို ဘုန်းဘုန်းက စကားပြောရင် မောင် ဆိုပြီး ရည်ညွှန်းပြောတာ ကြားဖူးခါစက နားနည်းနည်းစိမ်းပေမယ့် ဒါဟာ လူငယ်လူရွယ်တစ်ယောက်ကို ရည်ညွှန်းတဲ့ အခေါ်အဝေါ်ဆိုတာ နားလည်သွားတယ်
.
. . . အလယ်တန်း အထက်တန်းရောက်တော့ ဆရာတစ်ယောက် ဆုံးမဖူးတယ်၊ ကိုယ့်နာမည်မှာ မောင် လို့ တပ်တာက ကိုယ်ရဲ့ ဂုဏ်ရည်အဆင့်အတန်းကို ဖော်ပြရာရောက်တယ်၊ သတင်းစာထဲမှာ ရေးတဲ့ တရားခံတွေဆို နာမည်ရှေ့ဘာမှ မတပ်ဘဲ ရေးကြရတာ၊ ကျောင်းသားဆိုတာ နာမည်ရှေ့မှာ မောင် တပ်ရတယ်ဆိုလို့ ငယ်စဉ်က စာအုပ်မှာနာမည်တပ်တာပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊ တခြား နာမည်တပ်စရာရှိရာတွေမှာ မောင်ဘယ်သူဆိုပြီး ရေးတဲ့အကျင့် ရလာခဲ့တာ၊ အဲသည်အကျင့်က ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှာ ဘွဲ့လွန်တက်တဲ့အထိ ပါလာပြီး ကျောင်းအပ်တဲ့အခါ၊ စာအုပ်မှာ နာမည်ထိုးတဲ့အခါ မောင်ဘယ်သူဆိုပြီး ဂုဏ်ယူစွာ ရေးထိုးတတ်တဲ့အကျင့်ကို စွဲနေခဲ့တာ
.
. . . ကိုယ်တိုင် မောင်လို့ အခေါ်ခံရဖူးတာလည်း ဘယ်ရည်းစားဆီကမှ မဟုတ်ဘူး၊ စစ်တက္ကသိုလ်တက်တော့ စီနီယာတွေက ဂျူနီယာတွေကို မောင် လို့ ရည်ညွှန်းပြီး ခေါ်လေ့ရှိတယ်၊ ကျောင်းမှာ ဟိုကောင် သည်ကောင်လို့ မသုံးကြဘူး၊ ဟိုမောင် သည်မောင်လို့ပဲ သုံးကြတယ်၊ အဲသည်မှာ မောင်ဆိုတဲ့ အသုံးကို ပိုပြီး ရင်းနှီးသွားတာပါပဲ
.
. . . ငယ်တုန်းက တက္ကသိုလ်ဘုန်းနိုင်ရဲ့ သူငယ်ချင်းလို့ဘဲ ဆက်၍ခေါ်မည်ခိုင် ဝတ္ထုထဲက ဇာတ်လိုက်နာမည်က မောင် ဆိုတာလေးကို သဘောကျပြီး ငါလည်း ကြီးလာလို့ ရည်းစားတွေဘာတွေရ၊ အိမ်ထောင်တွေဘာတွေကျရင် မောင် လို့ အခေါ်ခံရကောင်းမှာပဲလို့ တွေးမိခဲ့ပေမယ့် အိပ်မက်ဟာ တကယ်ဖြစ်မလာခဲ့ပါဘူး
.
. . . ဟိုတစ်နေ့က ကိုယ်တို့လေးစားရတဲ့ ဆရာတစ်ယောက် အခုခေတ်စားနေတဲ့ စီးပွားရေးမဟာဘွဲ့တွေဘာတွေတက်လို့ စာမေးပွဲ အောင်စာရင်း ထွက်တာကို ဖေ့ဘုတ်မှာတင်ထားတာမှာ မောင်ဘယ်သူဆိုပြီး ရေးထားတာတွေ့တော့ သဘောကျလိုက်တာ၊ ကိုယ်တိုင်တောင် ပြန်ငယ်သွားသလို ခံစားရတယ်၊ ဒါနဲ့ပဲ အော် ငါလည်း နာမည်မှာ တရားဝင် မောင်ဘယ်သူဆိုပြီး တပ်ခွင့်ရှိနေသေးတာပဲဆိုပြီး
.
မောင်ဗိုလ်ကောင်း
၅ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၃

ဋသန်လျင်းချိတ်

. . . အထက်တန်းကျောင်းသားလောက်က ဖတ်ဖူးတဲ့ အခွင့်ကြုံတိုင်း မှတ်မိနေတဲ့ ကာတွန်းလေးတစ်ကွက်ရှိတယ်။ ဆရာကံချွန် ရေးတယ်ထင်တာပဲ၊ သားဖြစ်သူက ဒီဘက်ခန်းမှာ စာကြည့်နေတာ၊ ဟိုဘက်ခန်းမှာ ဖအေလုပ်သူက မအေလုပ်သူကို တိုးတိုးလေးပြောပြနေတာ “မြန်မာစကားလုံးတွေထဲ ငါသိတာမှ ဋသန်လျင်းချိတ်တစ်လုံးရှိတာ၊ အဲသည်တစ်လုံးကို မင့်သားက မှားရေးထားတယ်” တဲ့
.
. . . ဒီကာတွန်းကို အကြောင်းတိုက်ဆိုင်တိုင်း ပြန်ပြန်သတိရနေတယ်ဆိုတော့ အကြောင်းကလည်း ခဏခဏ တိုက်ဆိုင်တာကိုး၊ ကိုယ်က ကကြီးကနေ အ အထိ အကုန်သိတဲ့ ဘာပညာရှင် ညာပညာရှင်ကြီးတော့ မဟုတ်ပေမယ့် ကာတွန်းထဲကလိုပြောရရင် ဋသန်လျင်းချိတ် တစ်လုံးတော့ဖြင့် သိတဲ့သူမို့ ကိုယ်သိတာလေး မှားရေးထားတာတွေ့မိရင် အင်မတန် အသဲယားတာကလား။ မှားရေးကြတာကလည်း ခဏတိုင်းလိုလိုပါပဲ မြင်နေရတာပြောပါတယ်
.
. . . ဒီနေရာမှာ အလျဉ်းသင့်လို့ ဖတ်ဖူးတာလေးတစ်ခု မျှချင်လာပြန်ရော (အလျဉ်းကလည်း သင့် သင့်နိုင်လွန်း)၊ တစ်ခါက ဆရာတပည့်နှစ်ယောက်ရှိသတဲ့၊ တပည့်လုပ်သူက တောမှာမွေး တောမှာကြီးပြီး အကြားအမြင်ဗဟုသုတကလည်း အားနည်းရှာလေတော့ မြို့တက်တဲ့အခါ မြင်မြင်ကရာ သူမသိတာတွေချည်းမို့ သူ့ဆရာကို ခဏတိုင်း မေးသတဲ့။ လူတိုင်းသိတန်တဲ့ဟာကို သူ့တပည့်လုပ်သူက မသိဘဲ လူကြားထဲ ထထမေးတော့ ဆရာ့ခမျာ ရှက်ရှာတာပေါ့လေ၊
.
. . . ဒီလိုနဲ့ ဆရာတပည့်နှစ်ယောက် နောက်တစ်ခေါက် မြို့တက်ကြတဲ့အခါ ဆရာက မှာတယ်၊ မင်း မြင်မြင်ကရာ လျှောက်လျှောက် မမေးနဲ့ ငါ့ကို လူကြားထဲ မေးခွန်းထုတ်ရင် ငါ့အကြောင်းသိမယ်ဆိုပြီး ကြိမ်းတော့ တပည့်လုပ်သူခမျာ ခါတိုင်းလို မမေးသာဘူးပေါ့။ ဒီလိုနဲ့ မြို့ပေါ် တစ်နေရာရောက်တော့ လည်ပင်းရှည်နဲ့ ဘဲငန်းကြီးတွေ တွေ့ပါလေရောတဲ့၊ ခါတိုင်းလည်း မတွေ့ဖူးတော့ တပည့်လုပ်သူများ သိကလည်း သိချင်၊ ဆရာ့ကိုလည်း ကြောက်ရမို့ ဆရာ့မျက်နာတကြည့်ကြည့် ပါးစပ်တပြင်ပြင်ပေါ့၊ မေးချင်ရှာနေတာပေါ့
.
. . . ဒီလိုနဲ့ မြို့အပြန် ရွာကိုဝင်တော့မှ နံဘေးမှာလည်း ဘယ်သူမှ မရှိတော့မှ တပည့်က ဆရာ့အရိပ်အကဲကြည့်ပြီး တိုးတိုးလေးပြောသတဲ့၊ ဆရာ ဆရာ ဟိုမြို့ဈေးနားက ရေကန်မှာ လည်ပင်းရှည်ရှည်နဲ့ အကောင်တွေ တွေ့ခဲ့တယ်မို့လား၊ အေး တွေ့ခဲ့တယ်လေ ဘာဖြစ်လို့လဲ။ အဲသည်မှာ တပည့်လုပ်သူက မေးကလည်း မေးချင် မေးလည်းမမေးရဲတော့ ဘယ်လိုပြောလဲဆိုတော့ “မမေးနဲ့ဆိုလို့သာ ဆရာရေ့ တို့ဆီက ကြက်နဲ့တော့ လုံးလုံးကို မတူတာ” လို့ အားရပါးရကြီး ထုတ်ညည်းသတဲ့
.
. . . အခုလည်း တစ်ချို့ကိစ္စတွေမှာ မမေးနဲ့ ဆိုလို့သာ ဆရာ့ကြောက်လို့ အောင့်အည်းနေရပေမယ့် တို့ဆီက ကြက်နဲ့ လုံးလုံးမတူတဲ့ လည်ပင်းရှည်ရှည် အကောင်ဖြူဖြူကြီးတွေကို မြင်တိုင်း မေးချင်တာမှ ပါးစပ်ကို ယားနေရောလို့ ဆိုရမလိုပါပဲ
.
. . . ကိုယ်တွေက စစ်တက္ကသိုလ်သမိုင်းမှာ ပထမဆုံး အီးမေဂျာကျောင်းသားတွေဖြစ်တော့ အင်္ဂလိပ်စာဌာနက ဆရာ ဆရာမကြီးများရဲ့ အသည်းကျော်အင်တိတ်ပေါ့လေ၊ ဆရာဗိုလ်မှူး မောင်မောင်ဟန်ကတော့ ကျနော်တို့ အရည်အချင်းတွေကြည့်ပြီး သတိပေးလိုက်ရှာသား၊ မင်းတို့တွေ အီးမေဂျာယူတာ ကိုယ့်သေတွင်း ကိုယ်တူးတာပဲတဲ့၊ မင်းတို့ အီးစကေးတေနဲ့ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးလုပ်လို့ကတော့ မင်းတို့လည်းကျောင်းဆင်းရော တတိယကမ္ဘာစစ်လည်းဖြစ်ရောနေမှာ တဲ့၊ အော် တို့ဆရာ တို့အပေါ် ယုံကြည်အားကိုးရှာသားလို့ မျက်ရည်များတောင်လည်ခဲ့မိသေး :P
.
. . . ကိုယ့်သေတွင်းကိုယ်တော့ တူးမိလျက်သားမို့ နောက်ဆုတ်လို့ မရတော့ပေမယ့် ကိုယ်သိတဲ့ တစ်ခုတည်းသော ဋသန်လျင်းချိတ် အက္ခရာလေးကို မှားရေးထားရင် မှားနေတယ်လို့ ပြောချင်ပေမယ့် ဆရာ့ကြောက်လို့ မပြောရဲတဲ့ အထက်က ပုံပြင်ထဲက တပည့်လေးလို မမေးနဲ့ဆိုလို့သာဆရာရေ တို့ဆီကကြက်နဲ့တော့ လုံးလုံးကိုမတူတာလို့ တစ်ခါတစ်လေတော့လည်း ဆရာ့အရိပ်အကဲကြည့်ပြီး ပြောလိုက်ချင်မိသား
.
ဗိုလ်ကောင်း
၂၇ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃

ဘာသာစကားပြော

. . . ကလေးတွေ အင်္ဂလိပ်စာအုပ်တွေ ဝိုင်းစစ်ပေးတဲ့အခါ ဖြစ်နိုင်သမျှ ကလေးကို အနားမှာ ခေါ်ထားပြီး စစ်ပေးတယ်၊ သူ့အဖြေထဲက အမှားတစ်ခုတွေ့ရင် အဖြေမှန်ကို အရင်မပြောဘဲ ဘာလို့ ဒီအဖြေဖြေထားလဲ အရင်စုံစမ်းရတာကိုး၊ တစ်ချို့ကလေးက အဖြေမှန်ကို သိတယ်၊ နားလည်တယ် ပေါ့ဆပြီးမှားတာ၊ ဒါမျိုးဆိုရင်တော့ မှတ်မိသွားအောင် နည်းနည်း ပညာပေးလိုက်ရတာရှိတယ်
.
. . . တစ်ချို့ကလေးကျတော့ အဖြေမှန်တွေ များနေရင်လည်း အဲသည် မှန်တဲ့အဖြေတွေကို ဘာလို့ရတာလဲ စုံစမ်းတယ်၊ တစ်ချို့က အဖြေတွေ အလွတ်ကျက်ထားပြီး ဖြေကြတော့ စဉ်းစားနည်း မေးလိုက်တဲ့အခါ မဖြေနိုင်ကြဘူး၊
.
. . . ကိုယ်က ကလေးတွေကိုလည်း ဉာဏ်မီသလောက်ရှင်းပြတယ်၊ လေ့ကျင့်ခန်း တစ်အုပ်လုံး လုပ်ပြီးလို့ တစ်အုပ်လုံး မှန်တယ်ဆိုတာ တကယ်သိပြီး မှန်မှ အကျိုးရှိတာဖြစ်ကြောင်း၊ ဒီစာအုပ်ကြီး သူများထက်စောပြီး လုပ်ပြီးသွားလည်း မေးခွန်းတစ်ခုချင်းစီအပေါ်မှာ စဉ်းစားပြီး ဖြေခဲ့တာမျိုး မဟုတ်ရင် အကျိုးမရှိကြောင်း၊ နောက်ပြီးတော့ သာမန်အားဖြင့် ဆရာဆိုတဲ့အမျိုးက ကလေးလုပ်တာ မှားရင်သာ ပြင်ပေးဖို့ ကြိုးစားကြပြီး မှန်နေရင် လျစ်လျှူရှုလိုက်တာကိုး၊ ဒါကြောင့်မို့ ကလေးက တကယ်မသိဘဲ အဖြေမှန်ကို တစ်ခြားနည်းလမ်းနဲ့ ရခဲ့တယ်ဆိုရင် တတ်မြောက်ရေးအတွက် အနှောင့်အယှက်ဖြစ်ကြောင်း ရှင်းပြရတယ်။ .
.
. . . မိဘတွေရဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကလည်း အရေးကြီးတယ်လို့ ဆိုရမယ်၊ အိမ်မှာ စာသင်ဖို့ အခန်းတွေရှိပါလျက်ကယ်နဲ့ ကလေးက တီဗီရှေ့မှာ ဆူညံနေတဲ့နေရာကနေ အွန်လိုင်းသင်တာကို ခွင့်ပြုထားတဲ့ ဒါမှမဟုတ် လုပ်နိုင်စွမ်းရှိလျက် နေရာမစီစဉ်ပေးတဲ့ မိဘမျိုး၊ ကလေးကို အလိုလိုက်လွန်းပြီး ကလေးပြောသမျှ ယုံတဲ့မိဘမျိုး၊ ကလေးနဲ့ ဆရာနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပြီး ဟန်ချက်ညီ ဝင်ရောက်ဖြည့်ဆည်းကူညီပေးတဲ့ မိဘမျိုး၊ ကလေးကို ဆရာဆီမှာ ပုံအပ်ထားပြီး အစစ ဆရာ့တာဝန်လို့သဘောထားတဲ့ မိဘမျိုး၊ သင်ကြားရေးနဲ့ လေ့ကျင့်ခန်း ဟန်ချက်ညီအောင် စီစဉ်ထားတာကို သူတို့သဘောနဲ့သူတို့ အပြင်က စာအုပ်ဝယ်၊ အဖြေတွေ အရင်ကျက်ခိုင်းပြီး ဖြေခိုင်း၊ ကလေးက အဖြေတွေ အကုန်မှန်တာပြပြီး သူတို့ကလေးကို အဆင့်တက်ပေးပါလို့ အတင်းကာရော တောင်းဆိုတဲ့ မိဘမျိုး၊ အမျိုးမျိုးပါပဲ
.
. . . မိဘတစ်ချို့ရဲ့ နောက်ထပ် လောဘတစ်မျိုးက ကလေးကို သဘောတရားတစ်ခု သင်ပေးလိုက်လို့ ကလေးက အဲသည် သဘောတရားကို နားလည်သွားပြီဆို တစ်ဆင့်တက်ချင်ကြတဲ့ မိဘမျိုးပဲ၊ ကိုယ့်သဘောမှာတော့ ဘာသာစကားသင်တယ်ဆိုတာ သဘောတရားသက်သက်မဟုတ် အလေ့အကျင့်နဲ့ အထုံက ပိုပြီး အရေးကြီးတယ်လို့ ထင်တယ်၊ ဆိုလိုတာက ကလေးတစ်ယောက်ဟာ ဒီသဘောတရားကို သိနေရုံနဲ့ လုံးဝ မလုံလောက်ဘူး၊ တရေးနိုး ထမေးရင်တောင် မှန်မှန်ကန်ကန် ဖြေနိုင်လောက်မယ့် စွဲမြဲမှုမျိုး မရှိမဖြစ် လိုတယ်လို့ ထင်တယ်၊ အဲဒါက ကလေးရဲ့ အသက်အရွယ်နဲ့လည်း ဆိုင်တယ်၊ အခြေခံက စသင်ပေးရတာချင်းအတူတူ ခုနစ်တန်းကျောင်းသားတစ်ယောက်ကို သင်ပေးရတာနဲ့ သုံးတန်းကျောင်းသားတစ်ယောက်ကို သင်ပေးရတာ၊ ကြိုးစားမှု၊ လေ့ကျင့်မှု၊ နားလည်မှုချင်း တူရင်တောင် တိုးတက်မှုမှာ ခုနစ်တန်းကျောင်းသားကို သုံးတန်းကျောင်းသားက လိုက်မမီနိုင်ဘူး၊ လိုက်မီဖို့လည်း အလိုမရှိအပ်ဘူး။ လူကြီးတွေမှာသာ အသက် ၂၅ နဲ့ ၃၀၊ ၄၀ နဲ့ ၄၅ ဉာဏ်ရည်ချင်း သိပ်မကွာတော့တာပေမယ့် ကလေးဘဝမှာက တစ်လဆိုတစ်လ ဉာဏ်ရည်ချင်းကွာတာမို့ ကိုယ့်ကလေးကို မနှိပ်စက်ကြပါနဲ့လို့ မိဘတစ်ချို့ကို ဘယ်လို ပြောရမှန်းတောင် မသိဘူး
.
. . . ကိုယ့်ကလေးကို သူများကလေးတွေနဲ့ သွားသွား မနှိုင်းအပ်တဲ့အထဲမှာ ဘာသာစကားစွမ်းရည်လည်းပါတယ်။ စကားနည်းတဲ့ ကလေးက မြန်မာလို့ပြောပြော တရုတ်လိုပြောပြော စကားနည်းတာက နည်းမှာပဲ၊ အဲဒါကို သူ့သားသမီးလောက် ငါ့သားသမီးက စကားမကြွယ်ရကောင်းလားဆိုပြီး ကလေးကို ဖိအားတွေ နင်းကန်ပေးရင် ကလေးပဲ ပင်ပန်းဆင်းရဲရတာ။ စကားများတာချင်း တူရင်တောင်မှ အကြောင်းအရာနဲ့ အခြေအနေပေါ်မူတည်ပြီး ကလေးတွေရဲ့ စကားပြောနိုင်စွမ်းက ကွာသေးတာ၊
.
မိဘတွေ သတိထားကြဖို့
.
. . .

တာဝန်ဆန်း

ယာယီတပ်ခွဲမှူးရာထူးနဲ့ တပ်ကို ရောက်လို့မှ သုံးလလောက်ရှိသေး ထူးဆန်းတဲ့ တာဝန်တစ်ခုရောက်လာတယ်၊ ရောက်လာတယ်ဆိုတာထက် သွားပြီး ထမ်းဆောင်ဖို့ ဆင့်ခေါ်ခံရတယ်ပေါ့လေ။ ထူးဆန်းတဲ့ တာဝန်လို့ ပြောရတာက ကိုယ့်စစ်သားရာထူး ပမွှားလေးနဲ့ဆို ဒီလိုတာဝန်မျိုးကို ဒီလိုအခြေအနေမှာ ပေးမှာမဟုတ်ဘူးလို့ ယူဆထားရာကနေ ဒီတာဝန်အပေးခံရတယ်ဆိုတော့ ထူးဆန်းတယ် ဆိုတာပါ။ ကိုယ်က ဒီနယ်ပယ်မှာ စိတ်ဝင်တစားနဲ့ အတန်အသင့် တီးမိခေါက်မိ စာသိသိထားတဲ့သူဆိုတော့ သီအိုရီကို လက်တွေ့နဲ့ ပေါင်းစပ်ကျင့်သုံးခွင့်ရတဲ့ မြေပြင်လေ့ကျင့်ခန်းအဖြစ် မှတ်ယူနိုင်ပေမယ့် ဒီလိုကိစ္စမျိုးတွေကို စိတ်လည်းမဝင်စား၊ ဆက်လည်းမဆက်စပ်၊ ခေါင်းထဲလည်းထည့်မထား၊ ငါတို့နဲ့ မဆိုင်ဆိုပြီး ဒီကိစ္စရဲ့ ဧရိယာပြင်ပရောက်နေသူတွေအတွက်က အတော်ကြီးကို ထူးဆန်းတဲ့ တာဝန်လို့ ဆိုရမှာဖြစ်ပါတယ်။
.
. . . ဆင့်ခေါ်ရာဌာနေကို ရောက်ပြီး သတင်းပို့တဲ့အခါ ကိုယ်ထင်ခဲ့သလိုပဲ မြေပြင်လေ့ကျင့်ခန်းဆင်းမယ့်သူတွေအတွက် လိုအပ်တဲ့ လက်နက်ကိရိယာအစုံအလင်ကို တပ်ဆင်ပေးကြပါရဲ့၊ သို့သော်လည်း ဒီလိုတာဝန်မျိုးကို ထမ်းဆောင်ဖူးကြသူက တစ်ယောက်မှ မရှိသေးလေတော့ အတွေ့အကြုံကို မျှဝေပေးတယ်ဆိုတာမျိုးတော့ ဘယ်သူမှ မလုပ်နိုင်ခဲ့ကြဘဲ တတ်နိုင်သမျှ ကြိုတင်မျှော်တွေး ဖြည့်ဆည်းပေးကြတာမျိုးပါပဲ
.
. . . ဒီလိုနဲ့ ထူးဆန်းတဲ့တာဝန်ထမ်းဆောင်ရင်း သီအိုရီနဲ့ လက်တွေ့ ပေါင်းစပ်ကျင့်သုံးခွင့်ရတဲ့ မြေပြင်လေ့ကျင့်ခန်းကနေ တကယ့်မြေပြင်တိုက်ပွဲအဖြစ်ကို ရောက်လာတဲ့အခါ
.
ဗိုလ်ကောင်း
၁၅ အောက်တိုဘာ ၂၀၂၃

What about YOU???

What about YOU???

ကိုရီးယားကေပေါ့ ကင်ချီ နဲ့ ဒရာမာကားတွေ ထိုးဖောက်မှုက ကုလသမဂ္ဂမှာ ကေပေါ့လူငယ်လေးတွေ မိန့်ခွန်းတက်ပြောကြတဲ့အထိ အောင်မြင်နေတဲ့နောက်မှာ ထိုင်းကလည်း စီမံကိန်းချပြီး အမီလိုက်နေပြီ၊ ထိုင်းမှာ ယောက်ျားချင်းကြိုက်တဲ့ BL ကားတွေ ရိုက်တယ်ဆိုတာ သူတို့လည်း အနုပညာကို ထိုးဖောက်နည်းတစ်မျိုးသာမက နိုင်ငံရဲ့ Soft Power တည်ဆောက်ခြင်းအဖြစ် အစိုးရကိုယ်တိုင်က အားပေးပြီး စီမံကိန်းချလုပ်နေတာတဲ့

. . . မလေးရှားမှာတော့ အစိုးရဝန်ထမ်းတွေ အပတ်စဉ် ကြာသပတေးနေ့တိုင်း ပါတိတ် မဝတ်မနေရ သတ်မှတ်လိုက်ပြီ၊ ဝန်ကြီးတွေလည်း ရုံးခန်းထဲမှာ အနောက်တိုင်းဝတ်စုံတွေ ထူထူထဲထဲ ဝတ်နေရာက‌နေ ပါတိတ်ပြောင်းဝတ်ပြီး လေအေးပေးစက်တွေ လျှော့မယ်တဲ့
.

What about YOU???