အီေကြေနာ့

. . . ဒီေန႕က 秋 分の日 (Autumnal Equinox Day) လို႔ေခၚတဲ့ ေဆာင္းဦးရြက္ေၾကြရာသီ အႀကိဳ - ေန႕တာညတာ ထပ္တူအက်ဆံုးေန႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ေန႕တာရွည္ၿပီး ညတာတိုတဲ့ ေႏြရာသီဟာ မေန႕ကပဲ ကုန္ဆံုးပါၿပီ။ ဒီေန႕မွာ ေန႕တာနဲ႕ညတာ အညီအမွ်ျဖစ္ၿပီး နက္ျဖန္ကစလို႕ ေန႕တာတိုၿပီး ညတာရွည္တဲ့ ေဆာင္းႏွင္းေ၀ရဲ႕ ေရွ႕ေျပးျဖစ္တဲ့ ေဆာင္းဦးရြက္ေၾကြရာသီ စပါၿပီ။ ေႏြရာသီကို ႏုတ္ဆက္ၿပီး ေဆာင္းဦးရြက္ေၾကြရာသီကို ႀကိဳဆိုုတဲ့ အထိမ္းအမွတ္နဲ႕ ဒီေန႕ ဆရာ့အိမ္မွာ က်ဴးလစ္ပန္းေတြ စိုက္ၾကတယ္။ ေရာင္စံုက်ဴးလစ္ပန္း မ်ိဳးဥေတြကို အကြက္ေဖာ္ၿပီး စိုက္တာပါ။ ဒီပန္းဥေတြဟာ နက္ျဖန္ကစတဲ့ ေဆာင္းဦးရြက္ေၾကြ တစ္ရာသီလံုး ေရာ္ရြက္၀ါေၾကြေတြ ေအာက္မွာေန၊ ေဆာင္းရာသီတစ္ခုလံုး ႏွင္းျဖဴျဖဴေတြ ေအာက္မွာ ပုန္းခိုၿပီးရင္ ေႏြဦးေပါက္လို႕ ဆီးႏွင္းေတြ ေပ်ာ္ဆင္းသြားၿပီဆိုတာနဲ႕ ေျမႀကီးေအာက္က ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ လန္းလန္းလွလွ ထြက္လာၾကေတာ့မွာပါ။ တစ္ေဆာင္းတြင္းလံုး ႏွင္းေတြပိတ္ဖံုးေနတဲ့ ေလာကႀကီးကို ေရာင္စံုေတာက္ပတဲ့ ပန္းေလးေတြနဲ႕ တန္ဆာဆင္ၾကေတာ့မွာပါ။ အေႏြးထည္ ထူထူႀကီးေတြရဲ႕ ဖိစီးမွဳေအာက္က လြတ္ေျမာက္လာၾကတဲ့ မိန္းမလွေလးေတြရဲ႕ နုနယ္ပ်ိဳျမစ္တဲ့ ကိုယ္ခႏၶာအလွနဲ႕ လုလင္ပ်ိဳေတြကို ရူပါရံုဒါနျပဳၾကသလို ငြားငြားစြင့္စြင့္နဲ႕ ပြင့္လာတဲ့ က်ဴးလစ္ပန္းပြင့္ေလးေတြကလည္း ေႏြဦးပြင့္ေ၀ရာသီရဲ႕ အလွကို ပိုၿပီး ပဏာတင့္ေစေတာ့မွာပါ
.
. . . ဒီေန႕မွာ ေနမင္းႀကီးဟာ အီေကြတာမ်ဥ္းေၾကာင္းေပၚကို ေထာင့္မွန္တည့္တည့္က်လို႕ ေန႕တာနဲဲ႕ ညတာ ထပ္တူညီသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႕လို ေန႕မ်ိဳး တစ္ႏွစ္မွာ ႏွစ္ခါ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာဆိုရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၂၀ ရက္နဲ႕ စက္တင္ဘာလ ၂၂ ရက္တို႕မွာ ေနဟာ အီေကြတာေပၚကို ေထာင့္မွန္က် ေရာက္ရွိပါတယ္။ အလားတူစြာပဲ ေန႕တာ အရွည္ဆံုးနဲ႕ ေန႕တာ အတိုဆံုးရက္ေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ ဒီႏွစ္အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႕မွာ ေန႕တာ အရွည္ဆံုးျဖစ္ၿပီး လာမယ့္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႕က်ရင္ ေန႕တာအတိုဆံုး ျဖစ္အံုးမွာပါ။ အဂၤလိပ္လိုေတာ့ Solstice လို႕ ေခၚပါသတဲ့။
.
. . . အခုလို ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ကမာၻႀကီးရဲ႕ ၀င္ရိုးဟာ ၂၃ ဒီဂရီခြဲ တိမ္းေစာင္းလည္ပတ္ေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀င္ရိုးေပၚမွာ တစ္ရက္ကို တစ္ပတ္ႏွဳန္း လည္။ ေနကိုလည္း တစ္ႏွစ္ကို တစ္ပတ္ႏွုန္းနဲ႕ လွည့္ပတ္ေနတဲ့ ကမာၻႀကီးသာ ၀င္ရိုးတည့္တည့္ေပၚမွာ လည္ေနရင္ အခုလိုမ်ိဳးေတြ ရွိမွာ မဟုတ္ဘဲ ေန႕တိုင္းေန႕တိုင္း ေန႕တာနဲ႕ ညတာက ထပ္တူက်ေနမွာပါ။ အခုေတာ့ ကမာၻႀကီးက နည္းနည္းေလး ေစာင္းေနတာေၾကာင့္ ေႏြဦးေပါက္လိုက္ ေႏြေရာက္လိုက္ ေဆာင္းဦးရြက္ေၾကြျဖစ္လိုက္ ေဆာင္းႏွင္းေ၀ျဖစ္လိုက္ ျဖစ္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုသာ မဟုတ္ရင္ တစ္ႏွစ္လံုး ရာသီေတြက အတူတူပဲ ျဖစ္ေနမလားေတာင္ မသိပါဘူး။
.
. . . က်ဴးလစ္ပန္းေလးေတြ စိုက္ေတာ့ ပန္းပြင့္ေလးနဲ႕ သူ႕ေမေမကို လြမ္းမိရပါေသးတယ္။ က်ဴးလစ္ပန္းေတြ ပြင့္ရင္ ပိုေတာင္လြမ္းရအံုးမယ္ထင္ပါရဲ႕။ အို ဒီလိုလည္း မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ဒီေန႕စိုက္တဲ့ က်ဴးလစ္ေတြ ေ၀ေ၀ဆာဆာ ပြင့္ၿပီဆိုမွျဖင့္ ျမန္မာျပည္ခဏျပန္ၿပီး ပန္းပြင့္ေလးနဲ႕ ကစားဖို႕ ပံုေတြေျပာျပဖို႕ သစ္ပင္ေတြ အတူစိုက္ဖို႕ အရုပ္ကေလးေတြ အတူတူလုပ္ၾကဖို႕နဲ႕ ပန္းပြင့္ေလးေမးတဲ့ မဆံုးႏိုင္တဲ့ ေမးခြန္းေတြကို ကိုယ္တိုင္ကုိယ္က် ေျဖေပးဖို႕ အခြင့္ရခ်င္ရအံုးမွာပါေလ . . .
.
၂၀၁၆ စက္တင္ဘာလ ၂၂ ရက္