Monday, 24 March 2014

တရုတ္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မွဳကို ကမာၻႀကီးက လုိအပ္ေနၿပီလား


  နိုင္ငံတကာေရးရာမွာ ဘာသိဘာသာေနခဲ့တဲ့ တရုတ္ဟာ အခုေတာ့ တက္တက္ၾကြၾကြ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳဖို႕ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနပါၿပီ။
    တရုတ္သမၼတ ဇီက်င့္ဖ်င္က ပိုၿပီးတက္တက္ၾကြၾကြ လုပ္ရမယ္ ပိုၿပီးဦးေဆာင္ဦးရြက္ ျပဳရမယ္ ကမာၻႀကီးကို မွ်ေ၀ရမယ္ စသည္ျဖင့္ ေျပာၾကားခဲ့တာေတြ။ နိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀မ္ရီက နိုင္ငံျခားအကူအညီေတြေပးဖို႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးထိန္းသိမ္းမွဳ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ လုပ္ဖို႕၊ န်ဴမျပန္႕ပြားေရး လုပ္ေဆာင္ဖို႕ နဲ႕ ေဒသတြင္း လုံၿခံဳေရးလုပ္ငန္းစဥ္ စတာေတြအတြက္ တရုတ္တို႕က ပိုမိုတာ၀န္ယူသြားဖို႕ အသင့္ရွိေနၿပီလို႕ ေျပာၾကားခဲ့တာေတြဟာ သိပ္မၾကာေသးခင္ကမွပါ။
    တစ္ျခားကိစၥရပ္ေတြမွာလည္း အလားတူပါပဲ။ အေရွ႕အာရွေဒသ မွာ လံုၿခံဳေရး လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခု တည္ေထာင္ဖို႕ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Li Kequang က မၾကာေသးခင္က ေျပာၾကားခဲ့တာေတြ၊ အီရန္ နဲ႕ ေျမာက္ကိုရီးယား န်ဴကလီးယား  အက်ပ္အတည္းေတြကို ေျဖရွင္းဖို႕အတြက္ တရုတ္အရာရွိႀကီးေတြ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တာေတြ၊ ကမာၻ႕ဘဏ္နဲ႕ အိုင္အမ္အက္ဖ္တို႕ကုိ ပခံုးခ်င္းယွဥ္ႏိုင္ဖုိ႕အတြက္ BRICS ႏိုင္ငံေတြနဲ႕ လက္တြဲၿပီး ကိုယ္ပိုင္ဘဏ္တစ္ခု တည္ေထာင္ဖို႕ ႀကိဳးစားေနတာေတြအျပင္ အျခားေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံေတြနဲ႕ လက္တြဲၿပီး နိုင္ငံတကာ လံုၿခံဳေရးနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရး စံႏွုန္းေတြကို ကာကြယ္ဖို႕အတြက္ တာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္တာေတြကိုလည္း ေတြ႕ေနရပါတယ္။
    အေမရိကန္အေနနဲ႕လည္း ဘ႑ာေရးလုိေငြျပေနတာ နိုင္ငံတကာ နိုင္ငံေရးကေန ဆုတ္ခြာေနရတာ ေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ ထီးရိပ္ေအာက္မွာ ကမာၻႀကီး ၿငိမ္းခ်မ္းတည္ၿငိမ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ သမိုင္းထဲမွာ က်န္ခဲ့ပါၿပီ။ အေမရိကန္ကလည္း ကမာၻႀကီးကို ဦးေဆာင္မယ့္သူေတြ လိုခ်င္ေနတာပါ။ ဥေရာပအေနနဲ႕ကလည္း သူ႕အေၾကြးျပႆနာေတြနဲ႕ နစ္ေနၿပီး ဂ်ပန္ကလည္း ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ၾကာ စီးပြားေရးရပ္တန္႕ေနရာက နာလံထခါစ ရွိေနပါေသးတယ္။ တရုတ္ကေတာ့ ၂၀၀၈ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းကေန ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ရံုးထနိုင္ၿပီး အခုဆိုရင္ ကမာၻေပၚမွာ ဒုတိယစီးပြားေရးအင္အားအႀကီးဆံုး နိုင္ငံျဖစ္ေနပါၿပီ။   
    တရုတ္ရဲ႕ ဦးေဆာင္ႏိုင္မွဳနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး နို္င္ငံေရးရာ ပညာရွင္ေတြအားလံုးကေတာ့ တညီတညြတ္တည္း သေဘာတူၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး
    ပထမတစ္ခ်က္အေနနဲ႕ ေျပာရရင္ ဦးေဆာင္မွဳယူတယ္ဆိုတာ လႊမ္းမိုးခ်ယ္လွယ္တာနဲ႕ ကြာျခားလွပါတယ္။ တရုတ္က ဦးေဆာင္မွဳ ယူတယ္ဆိုတာ ေဒသတြင္းနဲ႕ တစ္ကမာၻလံုးကို လႊမ္းမိုးျခယ္လွယ္ေတာ့မယ္လို႕ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တရုတ္ရဲ႕ သေဘာဆႏၵေတြကို တစ္ျခားႏိုင္ငံေတြကို မသြတ္သြင္းသင့္သလို လုပ္မွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။
အဲသည္လို လုပ္ေဆာင္မွဳမ်ိဳးေတြရဲ႕ နာက်င္စရာ သင္ခန္းစာေတြကို ၁၈၄၀ ကတည္းကစၿပီး အေနာက္နဲ႕ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံေတြဆီက ရခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ေနာက္ၿပီး  သပၸနေပါင္းစံု ျပႆနာေတြ ရွိတဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံေတြနဲ႕အတူ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရပ္တည္ခဲ့တဲ့အျပင္ တရုတ္ကိုယ္တိုင္ကလည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံတစ္ခုသာ ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႕လို႕ တရုတ္ဟာ တစ္ျခား ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲနိုင္ငံနဲ႕ နိုင္ငံငယ္ေလးေတြကို အနိုင္က်င့္မွာ မဟုတ္ပါဘူး
    ဒုတိယတစ္ခ်က္ကေတာ့ တရုတ္ဟာ ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ကို ဦးေဆာင္ေျဖရွင္းနိုင္စြမ္း မရွိေသးပါဘူး။သူ႕မွာ ရွိတဲ့ စြမ္းရည္နဲ႕ အရင္းအျမစ္ေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတိုင္ အကန္႕အသတ္ ရွိေနအံုးမွာပါ။ ဆင္းရဲမြဲေတမွဳ တိုက္ဖ်က္ေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ အေရွ႕အာရွလူမွဳအဖြဲ႕အစည္း တည္ေထာင္ျခင္း၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံမ်ားကို အကူအညီ အေထာက္အပံ့မ်ားေပးျခင္း နဲ႕ နိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး စတဲ့ နယ္ပယ္ေတြမွာပဲ စတင္ၿပီး ဦးေဆာင္မွဳ ယူမယ္ဆို ယူနိုင္မွာပါ။
    တတိယတစ္ခ်က္အေနနဲ႕ တရုတ္က ဦးေဆာင္မွဳေတာ့မယ္ဆိုရင္ ပဋိပကၡေတြမ်ား ျဖစ္ေတာ့မလားလို႕ စိုးရိမ္ၾကတာလည္း ရွိေနပါတယ္။ တရုတ္ရဲ႕ ဦးစီးဦးေဆာင္ လုပ္ရပ္ေတြကို အေမရိကန္က ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီး လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီလို ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ တရုတ္ရဲ႕ ဦးေဆာင္ဦးရြက္ျပဳမွဳေတြက ေဒသတြင္းနဲ႕ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ေကာင္းရာေကာင္းက်ိဳးေတြ ပိုမိုျဖစ္ထြန္းေစမွာ ျဖစ္ၿပီး အာရွတိုက္ကို ပိုမိုတည္ၿငိမ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေစမယ့္အျပင္ တရုတ္ျပည္ႀကီးကိုလည္း ပိုမိုလံုၿခံဳေစၿပီး ပုိမို ယံုၾကည္မွဳ ရွိေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    စတုတၳအခ်က္အေနနဲ႕ နိုင္ငံတကာေရးရာ ကိစၥရပ္ေတြမွာ တရုတ္က သိပ္ၿပီး တက္တက္ၾကြၾကြ လုပ္ေနရင္ တရုတ္ျပည္တြင္း လူမွဳေရး စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မွဳ လုပ္ငန္းေတြကို လစ္ဟင္းသြားမွာလား စိုးရိမ္ေနၾကသူေတြက တရုတ္ျပည္ထဲမွာကို ရွိေနပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့ သိပ္ၿပီး လက္ခံႏိုင္စရာ မရွိလွပါဘူး။ တာ၀န္ယူမွလည္း ၾသဇာအာဏာဆိုတာ ရွိလာမွာပဲေလ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ေတြမွာ တရုတ္ရဲ႕ ပါ၀ါက သိသိသာသာ တိုးတက္လာခဲ့ၿပီး ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ျဖစ္ထြန္းမွဳနဲ႕ စီးပြားေရး ပြင့္လန္းမွဳတို႕ကေနၿပီး အျမတ္အမ်ားဆံုး ထြက္ခဲ့တဲ့ နိုင္ငံလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ဟာဆိုရင္ တရုတ္အေနနဲ႕ နိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ရမယ့္ အခါေကာင္း က်ေရာက္ေနပါၿပီ။     
    ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြမွာ ဦးေဆာင္မွဳ ယူေတာ့မယ္ဆိုရင္ တရုတ္အေနနဲ႕ ျပည္တြင္း စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး နဲ႕ လူမွဳေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳေတြကို လုပ္ေဆာင္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္လိုပဲ ျပည္တြင္းေအာင္ျမင္ျဖစ္ထြန္းမွဳေတြကေန အစျပဳၿပီး ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ဦးေဆာင္မွဳကို ရယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိပၸာယ္ကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ဂ်ီဒီပီ တိုးတက္ေရး ေဇာင္းေပးလုပ္ေဆာင္ေနရာက စိတ္အားတက္ၾကြမွဳေတြ အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္လာေစေရး ေျပာင္းလဲ ႀကိဳးပမ္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုေကာင္းကာက လက္ရွိသမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ဟာ ဒီျပႆနာေတြကို ေကာင္းေကာင္း နားလည္ သေဘာေပါက္ၿပီး အဓိကက်တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႕ ပိုင္းျဖတ္ထားၿပီး ျဖစ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
    အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့အခ်က္ေတြကို ေပါင္းလိုက္ရင္ တရုတ္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မွဳကို တစ္ခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြက လိုလားခ်င္မွ လိုလားမယ္ဆိုတာ ေပၚလြင္ပါတယ္။အလ်င္အျမန္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာတဲ့ တရုတ္ဟာ နိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး ပံုစံသစ္တစ္ခုကို ပံုေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑က ပါ၀င္ႏိုင္တဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ရသြားၿပီဆိုတာကို  နိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းအေနနဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳဖို႕ လုိပါတယ္။ ပိုမိုတည္ၿငိမ္ၿပီး ပိုမို ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာလာတဲ့ ကမာၻႀကီးအေနနဲ႕ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြမွာ တရုတ္နိုင္ငံရဲ႕ တက္တက္ၾကြၾကြ လုိလုိလားလား ဦးေဆာင္မွဳေတြကို လုိအပ္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
( ၂၀၁၄ ခုနွစ္ မတ္လ ၂၁ ရက္ The Diplomats မဂၢဇင္းပါ ေဆာင္းပါးရွင္ Dinagding Chen ေရးသားေသာ The World Needs China's Leadership ေဆာင္းပါးကို ျပန္ဆိုပါသည္)

2 comments:

  1. nice translation

    ReplyDelete
  2. I think you should also translate a counter-argument for that.

    ReplyDelete