တရုတ်-ရုရှား ပူးတွဲကြေညာချက်

.
. . . တရုတ်နိုင်ငံမှာ ကျင်းပနေတဲ့ ဆောင်းရာသီအိုလံပစ်ဖွင့်ပွဲကို သွားတက်တဲ့ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင် နဲ့ တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်တို့တွေ့ဆုံအပြီး နှစ်နိုင်ငံ ပူးတွဲကြေညာချက်တစ်ခု ထုတ်လိုက်တာ အခု လူပြောသူပြောများနေပါရောလား၊ ကမ္ဘာ့သတင်းဌာနနဲ့ နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတွေက သုံးသပ်ချက်တွေ အမျိုးမျိုးထုတ်ကြတာမှ အများကြီးပါပဲ၊ အကျဉ်းချုပ်ကတော့ ဒီလိုပါ
.
. . . အရင်ဆုံးပြောချင်တဲ့အချက်က ကြေညာချက်ဟာ တော်တော်ရှည်တယ် အင်္ဂလိပ်လို စာလုံးရေ ၅၃၆၄ လုံးပါတာဆိုတော့ ပုံမှန်စာလုံးနဲ့ဆိုရင်တောင် ၁၂ မျက်နာလောက်ရှိတာဆိုတော့ နှစ်နိုင်ငံပူးတွဲကြေညာချက်တစ်ခုအနေနဲ့ နည်းနည်းတော့ များတယ်ပြောရမလားပဲ၊ ကြေညာချက်မှာ နိဒါန်းပိုင်းပြီးတော့ အဓိက အပိုင်းလေးပိုင်းခွဲပြောထားတယ်။
.
. . . ပထမဆုံးပိုင်းမှာ နှစ်နိုင်ငံ နားလည်လက်ခံထားတဲ့ ဒီမိုကရေစီရဲ့ သဘောသဘာဝကို ရှင်းပြထားတယ်။ ဒီမိုကရေစီစနစ်ဆိုတာ ကမ္ဘာ့လူသားတွေအားလုံးအတွက် တန်းတူညီမျှတဲ့ တန်ဖိုးဖြစ်တယ်၊ နိုင်ငံတစ်ချို့ကိုပဲ အခွင့်ထူးခံပေးထားတဲ့ စနစ်မဟုတ်ဘူး၊ ဒီမိုကရေစီဆိုတာ အုပ်ချုပ်ရေးမှာ ပြည်သူတွေပူးပေါင်းပါဝင်တဲ့စနစ်မျိုးဖြစ်တယ်၊ နိုင်ငံအားလုံး တပြေးညီကျင့်သုံးလို့ရတဲ့ ဒီမိုကရေစီဆိုတာ မရှိဘူး၊ နိုင်ငံတွေက သူတို့ဓလေ့ သမိုင်း နောက်ခံအခြေအနေတွေနဲ့ လိုက်လျောညီထွေ ဖြစ်တဲ့ လုပ်နည်းလုပ်ဟန်တွေနဲ့ ကျင့်သုံးရတဲ့ စနစ်ဖြစ်တယ်၊ ဒီမိုကရေစီတာ မစီတာကို အပြင်လူတွေ လာဆုံးဖြတ်ပေးစရာမလိုဘူး သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံသားတွေကပဲ ဆုံးဖြတ်မယ်၊ ရုရှား နဲ့ တရုတ်တို့မှာလည်း နှစ်ပေါင်းထောင်ချီသမိုင်းကြောင်းနဲ့ ဒီမိုကရေစီကို ကျင့်သုံးနေတဲ့စနစ်ရှိတယ်၊ ကိုယ့်နိုင်ငံက ဒီမိုကရေစီကမှ ကောင်းပါတယ်ဆိုပြီး အတင်းတင်ပို့သွတ်သွင်းတာတွေ ဒီမိုကရေစီရဲ့ သဘောသဘာဝလက္ခဏာတွေကို ကိုယ်စိတ်တိုင်းကျ သတ်မှတ်တာတွေဟာ ဒီမိုကရေစီရဲ့ အနှစ်သာရတွေကို ဖျက်ဆီးနေရာရောက်တယ်၊ ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ဗန်းပြပြီး သူများပြည်တွင်းရေးဝင်စွက်ဖက်တာတွေ ဖိအားပေးတာတွေက အကျိုးမရှိတဲ့အပြင် ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ငြိမ်းချမ်းလုံခြုံရေးကို ထိပါးစေတယ်၊ ကမ္ဘာကြီးမှာ အကွဲအပြဲနဲ့ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုတွေ ဖြစ်လာအောင် မြှောက်ပင့်ပေးနေတာက ဒီမိုကရေစီရဲ့ အနှစ်သာရကို အလွဲသုံးစားပြုရာရောက်တယ် စသည်ဖြင့် ဖော်ပြထားတယ်၊ ဒီနေရာမှာ စစ်မှန်သောဒီမိုကရေစီ Genuine Democracy ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သုံးထားတာ မှတ်သားစရာပါပဲ
.
. . . ဒုတိယပိုင်းမှာ ရုရှား-တရုတ် နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကိစ္စတွေကို ရေးထားတယ်။ Eurasian Economic Union နဲ့ BRI တို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မယ်၊ ကိုဗစ်တိုက်ဖျက်ရေးကိစ္စ ပေါင်းလုပ်မယ်၊ ကိုဗစ်အစရှာတဲ့ ကိစ္စက သိပ္ပံဆိုင်ရာ စူးစမ်းလေ့လာမှု ကိစ္စသာဖြစ်ပြီး နိုင်ငံရေးလာနွယ်တာမျိုးကို လက်မခံဘူး၊ ရာသီဥတုပြောင်းရေးမှုတိုက်ဖျက်ရေးကို လုပ်ဆောင်ရမှာဖြစ်ပေမယ့် အာ့တာကို အကြောင်းပြုပြီး ကုန်သွယ်ရေးမှာ အတားအဆီးတွေ ဖန်တီးတာကို လက်မခံဘူး စသည်ဖြင့် ရေးထားတယ်။
.
. . . တတိယပိုင်းက နိုင်ငံတကာနဲ့ပတ်သက်တဲ့ လုံခြုံရေးကိစ္စတွေ၊ ဒီအပိုင်းမှာလည်း ရေးထားတာ အကြောင်းအရာ တော်တော်စုံစုံပါပဲ၊ နှစ်နိုင်ငံအကျိုးစီးပွား၊ အချုပ်အခြာအာဏာနဲ့ နယ်မြေတည်တံ့ခိုင်မြဲရေးတို့နဲ့ပတ်သက်ပြီး အပြန်အလှန်ထောက်ကူသွားမယ်၊ ပြည်တွင်းရေးကို ပြည်ပက စွက်ဖက်တာ လက်မခံဘူး၊ တရုတ်တစ်နိုင်ငံတည်းမူဝါဒကို ရုရှားက ထောက်ခံတယ်၊ အကြမ်းဖက်ဝါဒတိုက်ဖျက်ရေးကို ကုလဦးဆောင်တဲ့ အစီအစဉ်တစ်ခုပေါ်ပေါက်လာဖို့ အားပေးတယ်၊ ဒါပေမယ့် အကြမ်းဖက်တိုက်ဖျက်ရေးကို စံနှုန်းတွေအမျိုးမျိုးထားပြီး ပထဝီနိုင်ငံရေးရည်မှန်းချက်အတွက် လက်ကိုင်တုတ်အဖြစ်သုံးတာ ပြည်တွင်းရေးဝင်ရောက်စွက်ဖက်တာတွေ လက်မခံဘူး၊ NATO တိုးချဲ့လာတာကို ဆန့်ကျင်တယ်၊ အမေရိကန်ရဲ့ အင်ဒိုပစိဖိတ် မဟာဗျူဟာကြောင့် ဒေသအပေါ် သက်ရောက်မှုတွေကို စောင့်ကြည့်နေတယ်၊ ရုရှားနဲ့ တရုတ်တို့ဦးဆောင်ပြီး အားလုံးပါဝင်တဲ့ အာရှပစိဖိတ်လုံခြုံရေးစနစ်တစ်ခု တည်ဆောက်ဖို့ လုပ်နေတယ်၊ အဲသည်စနစ်မှာ ဘယ်သူ့ကိုမှ ရန်မလိုဘဲ ငြိမ်းချမ်းရေး တည်ငြိမ်ရေး ကြွယ်ဝချမ်းသာရေးကိုပဲ ဦးတည်တယ်၊ နျူလက်နက်ကို နိုင်ငံတွေရဲ့ လုံခြုံရေးမူဝါဒထဲ အများကြီး ထည့်အားကိုးတာတွေ လျှော့သင့်ပြီ၊ နျူမပြန့်ပွားရေးစာချုပ် အကောင်အထည်ဖော်တာတွေ တိုးမြှင့်လုပ်သင့်တယ်၊ AUKUS မဟာမိတ်ဖွဲ့တာကို စိုးရိမ်တယ်၊ ဂျပန်က ပျက်စီးသွားတဲ့ ဖူကူရှီးမား နျူဓာတ်ပေါင်းဖိုက ရေတွေ ပင်လယ်ထဲ စွန့်ပစ်မယ့်ကိစ္စ ကို စိုးရိမ်တယ်၊ တာလတ်ပစ်ဒုံးကျည်လျှော့ချရေးစာချုပ်က အမေရိကန် ထွက်သွားတာကို စိုးရိမ်တယ်၊ တာလတ်ဒုံးနည်းပညာတွေ ပြန့်မှာရယ် အာရှပစိဖိတ်နဲ့ ဥရောပမှာ တာလတ်ဒုံးတွေဖြန့်ချထားတွေက ဒေသတွင်းလုံခြုံရေးကို ထိပါးစေပြီး လက်နက်အပြိုင်တပ်နေတာကို အားပေးနေတယ်လို့မြင်တယ်၊ ဥရောပဒေသမှာ မဖြစ်မနေလိုက်နာဖို့ လိုအပ်တဲ့ ကာလရှည်လုံခြုံရေးအာမခံချက်တစ်ခု ရုရှားက တောင်းဆိုနေတာကို တရုတ်က နားလည်စာနာတယ်၊ ဉာဏ်ရည်တုနည်းပညာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး နှစ်နိုင်ငံသေချာဆွေးနွေးမယ်၊ အာကာသဟင်းလင်းပြင်ကို ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်းအသုံးပြုရမယ် လက်နက်ပြိုင်စရာနေရာ မဟုတ်ဘူး၊ သတင်းအချက်အလက်နဲ့ ဆက်သွယ်ရေးနည်းပညာကို ရာဇဝတ်မှုတွေကျူးလွန်ဖို့ အသုံးချတာကို လက်မခံဘူး၊ နိုင်ငံတွေက သူတို့အချုပ်အခြာအာဏာအောက်မှာ အင်တာနက်ကန့်သတ်မှုတွေ လုပ်ခွင့်ရှိတယ်
.
. . . စတုတ္ထပိုင်းက ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းကိစ္စ၊ ကနေ့ကမ္ဘာကြီးမှာ နိုင်ငံစုံ အင်အားစုံဖြန့်ကျက်ထားတဲ့ ဗဟုမဏ္ဍိုင်အခင်းအကျင်းကို အားပေးတယ်၊ ရုရှားနဲ့ တရုတ်ဆက်ဆံရေးဟာ နိုင်ငံရေးစစ်ရေးမဟာမိတ်ဆိုတာထက် အများကြီးကို ပိုသွားပြီး နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးမှာ မလုပ်ရမယ့်နယ်ပယ်ဆိုတာမရှိတော့ဘူး၊ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေ ရန်လိုကွဲပြားရမယ့်အချိန်မဟုတ်တော့ဘူး၊ စည်းလုံးညီညွတ်ရတော့မယ်၊ “အိန္ဒိယ-တရုတ်-ရုရှား” သုံးနိုင်ငံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကို East Asia Summit, ARF, ASEAN dialog partner မူဘောင်တွေထဲက လုပ်မယ်၊ BRICS နဲ့ ရှန်ဟိုင်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး လုပ်ငန်းတွေ မြှင့်တင်မယ်
.
ဗိုလ်ကောင်း
၆ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၂

http://en.kremlin.ru/supplement/5770?fbclid=IwAR0YXiG_8pakpRbitjfJ1NfS5rkHWXmucR1RPMa9AwLz9N_BpM_Jhm0poZc#sel=1:21:S5F,1:37:3jE