လက္ရွိက်င့္သံုးေနတဲ့ အေျခခံဥပေဒမွာေတာ့ ဒီလို ပါတီကူးေျပာင္းမွဳနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး သီးျခား ျပဌာန္းထားတာ မေတြ႕ရပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ေတြမွာ ပါတီကူးေျပာင္းမွဳနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ေတြ ထည့္သြင္းထားတာ မေတြ႕ရပါဘူး။ အမ်ိဳးသားညီလာခံ မွတ္တမ္းမ်ားကို ဖတ္ရွဳေလ့လာၾကည့္ရာမွာလည္း ဒီလိုကိစၥမ်ိဳးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့တာ မေတြ႕ရပါဘူး။ ( ကြ်န္ေတာ္မ်က္စိလွ်မ္းၿပီး မေတြ႕မိတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။) အမ်ိဳးသားညီလာခံ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ေရွ႕မီေနာက္မီ ပုုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕ရဲ႕ အေျပာအရ ဒီကိစၥကို အေျခခံဥပေဒထဲ ထည့္ေရးလိုက္ရင္ တင္းက်ပ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းတစ္ခု ျဖစ္သြားႏိုင္တာမို႕ ထည့္မေရးခဲ့တာလို႕ ေျပာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း တစ္ျခားႏိုင္ငံေတြမွာေရာ ဒီလိုမ်ိဳးေတြ ရွိသလားဆိုတာ ေလ့လာၾကည့္မိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ နားလည္သေလာက္ ျပန္လည္တင္ျပ ပါရေစ။
ပါတီကူးေျပာင္းမွဳ တားျမစ္ခ်က္ ဥပေဒရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္းကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အင္ဒီယာဂႏၵီ လုပ္ႀကံခံရၿပီးေနာက္ ရာဂ်စ္ဂႏၵီအစိုးရ တက္လာပါတယ္။ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရာဂ်စ္ဂႏၵီအာဏာရအၿပီး ၁၉၈၅ ခုႏွစ္မွာ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္ အမွတ္ ၅၂ ကို လုပ္ေဆာင္ၿပီး ဇယား ၁၀ ကို အေျခခံဥပေဒထဲမွာ ထည့္သြင္း ျပဌာန္းခဲ့ပါတယ္။ ဇယား ၁၀ ကေတာ့ အထက္မွာ ေျပာခဲ့တဲ့ ပါတီကူးေျပာင္းမွဳကို တားျမစ္တဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆိုခဲ့ပါ ဥပေဒအရ လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ေယာက္ဟာ ဒီလိုအခ်က္အလက္ေတြ နဲ႕ညိစြန္းရင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ အရည္အခ်င္း ပ်က္ယြင္းတယ္လို႕ ျပဌာန္းထားပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ အမတ္တစ္ေယာက္ဟာ သူ႕သေဘာနဲ႕သူ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၀င္အျဖစ္က ႏုတ္ထြက္လိုက္ျခင္း၊ မိခင္ပါတီ ဒါမွမဟုတ္ မိခင္ပါတီကဲ့သို႕ သူ႕အေပၚ ၾသဇာသက္ေရာက္သူရဲ႕ ႀကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ ပါတီရဲ႕ သေဘာထားနဲ႕ ဆန္႕က်င္မဲေပးျခင္း ဒါမွမဟုတ္ မဲမေပးဘဲေနျခင္း တို႕နဲ႕ စပ္လ်ဥ္းၿပီး သက္ဆိုင္ရာပါတီက ၁၅ ရက္အတြင္းမွာ ကိစၥမရွိဘူးလို႕ သေဘာထား ထုတ္ျပန္ျခင္း မျပဳရင္ (သက္ဆိုင္ရာပါတီက ခြင့္မလႊတ္ရင္) လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ အရည္အခ်င္း ပ်က္ယြင္းပါတယ္။ ဆိုလိုတာက လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္က ရပ္စဲခံရမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပါပဲ။
အိႏၵိယႏိုင္ငံ လႊတ္ေတာ္ေတြထဲမွာ ေရြးေကာက္ခံ အမတ္ေတြသာမက သမၼတက တိုက္ရိုက္အမည္စာရင္း တင္သြင္းတဲ့ အမတ္ေတြလည္း ဒီျပဌာန္းခ်က္နဲ႕ အက်ံဳး၀င္ပါတယ္။ အမည္စာရင္းတင္သြင္းလို႕ ျဖစ္လာတဲ့အမတ္တစ္ေယာက္ဟာ သူအမတ္ျဖစ္လာၿပီး ေျခာက္လမေက်ာ္ခင္မွာ ပါတီတစ္ခုခုရဲ႕ ပါတီ၀င္ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ ဒီျပဌာန္းခ်က္နဲ႕ အက်ံဳး၀င္ပါတယ္။
ပါတီေတြ ခြဲေထာင္ၾကတာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ျပဌာန္းေပးထားပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံက အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီကေန အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီပါတီသစ္ ခြဲေထာင္လိုက္တဲ့သေဘာမ်ိဳးကို ေျပာတာပါ။ တကယ္လို႕ ပါတီတစ္ခုတည္းက ပါတီခြဲ ေထာင္လိုက္တယ္ဆိုရင္ အသစ္တည္ေထာင္လိုက္တဲ့ ပါတီမွာလည္း မူလပါတီက ပါတီ၀င္အမတ္ သံုးပံုတစ္ပံုထက္မနည္း ပါ၀င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီျပဌာန္းခ်က္နဲ႕ အက်ံဳးမ၀င္ပါဘူး။ ဒီနည္းနဲ႕ ပါတီခြဲေထာင္တာက တရား၀င္တဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခါ ပါတီေတြ ပူးေပါင္းတည္ေထာင္ၾကတာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ျပဌာန္းထားပါေသးတယ္။ ပါတီေတြ ပူးေပါင္းၿပီး တစ္ပါတီတည္းမွာ စုစည္းလိုက္ၾကတာ ဒါမွမဟုတ္ ပါတီအသစ္တစ္ခု တည္ေထာင္လိုက္ၾကတာေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ မူလပါတီ၀င္ အနည္းဆံုး သံုးပံုနွစ္ပံုက သေဘာတူတယ္ဆိုရင္ ဒီျပဌာန္းခ်က္နဲ႕ အက်ံဳးမ၀င္ပါဘူးတဲ့။ အဲဒါ တရား၀င္တယ္လို႕ ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ (အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္အမွတ္ ၉၁ (၂၀၀၃))
တကယ္လို႕ အဲသည္လို လုပ္တဲ့အမတ္ဟာ သာမန္အမတ္တစ္ေယာက္မဟုတ္ဘဲ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သို႕မဟုတ္ ဒုဥကၠဌျဖစ္ေနရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ ဆိုတာလဲ ထည့္သြင္းျပဌာန္းထားပါေသးတယ္။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ သို႕မဟုတ္ ဒုဥကၠဌတစ္ေယာက္ဟာ ပါတီတစ္ခုကေန မိမိဘာသာႏုတ္ထြက္လိုက္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌတာ၀န္ ဆက္လက္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္အေတာအတြင္း အဲသည္ပါတီကိုလည္း ျပန္မ၀င္ အျခားပါတီတစ္ခုခုကိုလည္း မ၀င္ဘူးဆိုရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌတာ၀န္ကို ရပ္စဲၿပီး ပါတီကို ျပန္၀င္မယ္ဆိုရင္ တရား၀င္ေၾကာင္း ျပဌာန္းထားပါတယ္။
ဒီလိုရွုပ္ေထြးတဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ေတြေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ လုပ္ရပ္တစ္ခုခုဟာ ဒီဥပေဒနဲ႕ ညိစြန္းမွဳ ရွိမရွိ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ကို လြႊတ္ေတာ္ဥကၠဌလက္ထဲ အပ္ႏွင္းထားပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌကိုယ္တုိင္ ဒီလုပ္ရပ္ကို လုပ္ေဆာင္တာဆိုရင္ အမတ္ေတြ အသစ္ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္လိုက္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌက ဆံုးျဖတ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို တရားရံုးမ်ားက ဆံုးျဖတ္ေပးပိုင္ခြင့္ မရွိပါဘူး။
အေျခခံဥပေဒရဲ႕ ဇယား ၁၀ ပါ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကို လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌမ်ားက ထုတ္ျပန္ျပဌာန္းေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေလာက္ဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား ပါတီကူးေျပာင္းမွဳနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အိႏၵိယ အေျခခံဥပေဒက ျပဌာန္းထားခ်က္ေတြကို သေဘာေပါက္ၿပီလို႕ ယူဆပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ဒီလိုဥပေဒျပဌာန္းခ်က္မ်ိဳး လိုအပ္သလား မလိုအပ္ဘူးလားဆိုတာ စဥ္းစားသံုးသပ္ၾကဖို႕ပါ။
ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့ၾကပါေစဗ် #
No comments:
Post a Comment